Co-ouderschap: Regelingen en Overwegingen voor het Welzijn van Uw Kind
juni 29, 2025
Het uit elkaar gaan van ouders brengt vaak complexe vragen met zich mee, vooral als het gaat om de zorg en opvoeding van kinderen. Een veelbesproken onderwerp is co-ouderschap, waarbij beide ouders gelijkwaardig betrokken blijven bij het leven van hun kinderen. Dit artikel biedt een overzicht van de rechten en plichten rondom co-ouderschap, de overwegingen bij het weigeren ervan, en de mogelijkheden om een bestaande regeling aan te passen, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap is geen wettelijk vastgelegd concept, maar eerder een term die gebruikt wordt om een gelijkwaardige verdeling van de zorg- en opvoedtaken tussen ouders na scheiding aan te duiden. Het impliceert niet automatisch een 50/50 verdeling van de tijd die kinderen bij beide ouders doorbrengen, maar wel een gelijke verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling en het welzijn van de kinderen. Sinds 1 januari 2023 hebben ongehuwde ouders automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag wanneer het kind door beide ouders erkend is, wat de basis legt voor een gelijkwaardige betrokkenheid.
Rechten en Plichten van Ouders
Zowel de biologische als de juridische vader hebben recht op omgang met het kind. Zelfs als een vader het kind niet erkend heeft, behoudt hij het recht op contact. Na een scheiding behouden ouders in principe het gezamenlijk gezag, tenzij een rechter anders beslist in het belang van het kind. Dit gezamenlijk gezag brengt de plicht mee om samen beslissingen te nemen over belangrijke zaken die het kind betreffen, zoals onderwijs en gezondheid.
Wanneer Co-ouderschap Weigeren?
Hoewel co-ouderschap vaak in het belang van het kind wordt geacht, is het niet verplicht. Beide ouders hebben het recht om co-ouderschap te weigeren, mits er goede redenen voor zijn. Enkele veelvoorkomende situaties waarin ouders overwegen co-ouderschap te weigeren zijn:
- Fysieke beperkingen: Wanneer een ouder fysiek niet in staat is om voldoende zorg te bieden, bijvoorbeeld door ziekte.
- Verhuizing: Als een verhuizing de reistijd en praktische organisatie bemoeilijkt.
- Spanningen tussen ouders: Wanneer co-ouderschap leidt tot voortdurende conflicten en spanningen.
- Onregelmatige werktijden: Als een ouder geen flexibele werktijden heeft en daardoor moeilijk beschikbaar is.
- Wensen van het kind: Wanneer het kind zelf aangeeft geen behoefte te hebben aan co-ouderschap.
- Slechte communicatie: Wanneer de communicatie tussen de ouders slecht is en overleg moeilijk verloopt.
- Onveilige situatie: Wanneer er sprake is van geweld, mishandeling of een onveilige omgeving bij één van de ouders.
Het is belangrijk te benadrukken dat het weigeren van co-ouderschap niet lichtvaardig moet gebeuren. De belangen van de kinderen moeten altijd voorop staan.
De Rol van het Ouderschapsplan
Bij een scheiding is het opstellen van een ouderschapsplan verplicht. Dit plan bevat afspraken over de omgang, opvoeding, ontwikkeling en verzorging van de kinderen. In het ouderschapsplan kunnen ouders overeenkomen om co-ouderschap toe te passen, of om een andere regeling te treffen. Het is raadzaam om bij het opstellen van het ouderschapsplan hulp in te schakelen van een advocaat, mediator of andere professional.
Aanpassing van een Bestaande Co-ouderschapsregeling
Soms blijkt een bestaande co-ouderschapsregeling niet meer te werken. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een verhuizing, veranderende werksituaties, of conflicten tussen de ouders. In dergelijke gevallen is het mogelijk om de regeling aan te passen.
- In onderling overleg: De beste manier om een regeling aan te passen is door middel van onderling overleg.
- Via de rechter: Als ouders er samen niet uitkomen, kan de rechter een nieuwe regeling vaststellen. De rechter zal hierbij de belangen van het kind voorop stellen.
- Verhuizing: Een verhuizing kan aanleiding zijn om de co-ouderschapsregeling aan te passen. De rechter zal beoordelen of de verhuizing gerechtvaardigd is en of de nieuwe situatie in het belang van het kind is.
Het eenzijdig beëindigen van een co-ouderschapsregeling is niet mogelijk, omdat beide ouders gezamenlijk het gezag over de kinderen hebben.
Wanneer is Co-ouderschap Niet Geschikt?
Er zijn situaties waarin co-ouderschap niet in het belang van het kind is. Dit kan het geval zijn bij:
- Geweld of mishandeling: Wanneer er sprake is van geweld, mishandeling of een onveilige omgeving bij één van de ouders.
- Persoonlijkheidsproblematiek: Wanneer een ouder ernstige persoonlijkheidsproblemen heeft, zoals depressie, bipolaire stoornis, schizofrenie of narcisme, of drugs- en alcoholverslaving.
- Ouderverstoting: Wanneer een ouder negatieve invloed uitoefent op de relatie tussen het kind en de andere ouder, zonder dat daar een gegronde reden voor is.
- Realistische oudervervreemding: Wanneer het contactverlies voortkomt uit een onveilige situatie voor het kind.
In dergelijke gevallen kan het gerechtvaardigd zijn om het contact met één van de ouders te beperken of zelfs te ontzeggen.
De Belangrijkste Overwegingen
Bij het bepalen van de beste omgangsregeling voor kinderen na een scheiding zijn verschillende factoren van belang:
- Het belang van het kind: Dit is de belangrijkste overweging.
- Medische en psychologische belangen: De gezondheid en het welzijn van het kind.
- Materieel en economisch welzijn: De financiële situatie van het kind.
- Een zo laag mogelijk conflictniveau tussen de ouders: Een goede verstandhouding tussen de ouders is belangrijk voor het kind.
- De mogelijkheid om voldoende kwalitatieve contacten te hebben met beide ouders: Het kind moet de kans krijgen om een goede relatie met beide ouders op te bouwen.
- Een veilige, rustige en regelmatige omgeving: Het kind heeft behoefte aan stabiliteit en voorspelbaarheid.
- De afstand tussen de woonplaatsen van de ouders: Een grote afstand kan de praktische organisatie bemoeilijken.
- De vrijetijdsactiviteiten van het kind: De omgangsregeling moet rekening houden met de activiteiten van het kind.
- Het onderwijs van het kind: Het is belangrijk dat het kind naar dezelfde school kan blijven gaan.
- De beschikbaarheid van de ouders: Beide ouders moeten voldoende tijd hebben voor hun kinderen.
Conclusie
Co-ouderschap kan een goede manier zijn om kinderen na een scheiding te laten opgroeien met beide ouders. Het is echter niet voor elke situatie geschikt. Het is belangrijk om de rechten en plichten van ouders te kennen, de overwegingen bij het weigeren van co-ouderschap te begrijpen, en de mogelijkheden om een bestaande regeling aan te passen te overwegen. De belangen van het kind moeten altijd voorop staan. Het opstellen van een goed ouderschapsplan, eventueel met behulp van een professional, is essentieel om een regeling te treffen die voor alle betrokkenen werkt.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
