Co-ouderschap: Uitdagingen, Welzijn van het Kind en Praktische Tips
juni 29, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker gekozen opvoedvorm voor ouders die uit elkaar zijn gegaan, waarbij de zorg en opvoeding van de kinderen zo gelijk mogelijk verdeeld worden. Deze regeling brengt specifieke aandachtspunten met zich mee, met name op het gebied van kinderopvang en de praktische organisatie daarvan. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten van co-ouderschap in relatie tot kinderopvang, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders, ook na een scheiding, gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de opvoeding en verzorging van hun kinderen. In de praktijk betekent dit dat kinderen doorgaans ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen. Hoewel een 50/50 verdeling vaak voorkomt, zijn er ook andere varianten mogelijk, afhankelijk van de specifieke omstandigheden en afspraken tussen de ouders (1, 6). Tot ongeveer 1995 werden kinderen na een scheiding bijna altijd toegewezen aan de moeder, waarbij de vader vaak beperkte zeggenschap had (1). De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding uit 2009 heeft deze situatie veranderd (1).
De Omgangsregeling en Kinderopvang
Een cruciale component van succesvol co-ouderschap is een duidelijke omgangsregeling. Deze regeling legt afspraken vast over de verdeling van de zorg en opvoeding, inclusief wie wanneer voor de dagelijkse zorg zorgt en hoe de kinderen tussen de ouders reizen (5, 8). Bij schoolgaande kinderen wordt vaak gekozen voor een wisselmoment via school, waarbij de ene ouder de kinderen naar school brengt en de andere ouder ze ophaalt (2). Het is belangrijk om afspraken te maken over het vervoer van de bagage van de kinderen om ongemak te voorkomen (2). Ook het afspreken van wisselmomenten thuis kan prettig zijn, omdat dit de ouders de gelegenheid biedt om elkaar te ontmoeten en de kinderen dit vaak als positief ervaren (2).
Financiële Aspecten van Kinderopvang bij Co-ouderschap
De financiële aspecten van kinderopvang bij co-ouderschap zijn complex. Bij co-ouderschap is er sprake van kinderalimentatie, waarbij de ouder met het hoogste inkomen een bijdrage betaalt aan de ouder met het laagste inkomen (2). Beide ouders ontvangen nog steeds kinderbijslag en kunnen mogelijk recht hebben op toeslagen, zoals kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget (2, 3, 9, 10).
De verdeling van de kinderbijslag kan variëren. Ouders kunnen afspreken dat de kinderbijslag wordt verdeeld over beide huishoudens, of dat één ouder de kinderbijslag ontvangt en deze gebruikt voor de kosten van de kinderen (1, 10). Het is gebruikelijk om de kinderbijslag te storten op een gezamenlijke kinderrekening, zodat beide ouders toegang hebben tot de middelen voor uitgaven aan de kinderen (2).
Het kindgebonden budget wordt uitbetaald aan de ouder die als 'aanvrager van de kinderbijslag' geregistreerd staat bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) (3). Ouders kunnen samen bepalen welke ouder de aanvrager wordt (3). De Belastingdienst ontvangt wijzigingen in de kinderbijslag automatisch van de SVB en stuurt binnen vijf weken een beschikking (3).
Communicatie en Informatieverstrekking
Goede communicatie tussen de ouders is essentieel voor een succesvol co-ouderschap (6). Dit geldt ook voor de communicatie met betrekking tot de kinderopvang. Beide ouders hebben recht op volledige en juiste informatie over de verzorging en opvoeding van hun kind (4). Derden, zoals de kinderopvangorganisatie, zijn wettelijk verplicht om informatie over het kind met beide ouders te delen, ook wanneer één van de ouders geen gezag heeft (4).
De ouder waar de kinderen verblijven mag de kinderen aanmelden bij de opvang van zijn/haar keuze (4). De ondernemer is niet verplicht om de ouder zonder gezag toegang te verlenen tot het ouderportaal, maar moet wel driemaandelijks een verslag over de gezondheid, lichamelijke en geestelijke ontwikkeling, het karakter en de omgang van het kind met anderen verstrekken (4).
Praktische Overwegingen en Afspraken
Naast de financiële en communicatieve aspecten, zijn er nog andere praktische overwegingen bij co-ouderschap en kinderopvang. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over kleding, schoolkosten, sportabonnementen en andere uitgaven voor de kinderen (2). Ouders kunnen ervoor kiezen om kleding te kopen voor beide huishoudens, of om kleding te laten reizen met de kinderen (2). Een kinderrekening kan een handige manier zijn om de kosten te verdelen en transparantie te creëren (2).
Het is ook belangrijk om rekening te houden met de behoeften van de kinderen. Jonge kinderen hebben meer behoefte aan stabiliteit en een vaste verzorger, terwijl oudere kinderen beter in staat zijn om te schakelen tussen twee huishoudens (1, 8). Bij jonge kinderen (0-4 jaar) wordt vaak geadviseerd om de opvoeding hoofdzakelijk bij één ouder te laten plaatsvinden, met regelmatige contactmomenten met de andere ouder (1).
Uitdagingen en Oplossingen
Co-ouderschap kan ook uitdagingen met zich meebrengen. Kinderen kunnen moeite hebben met het steeds schakelen tussen twee huishoudens en het aanpassen aan verschillende routines en regels (6). Ouders kunnen het lastig vinden om bij elkaar in de buurt te blijven wonen en om de zorgtaken goed te coördineren (6).
Om deze uitdagingen te overwinnen, is het belangrijk om een goed ouderschapsplan op te stellen (5, 8). Dit plan moet duidelijke afspraken bevatten over de omgangsregeling, de verdeling van de taken, de financiële afspraken en de communicatie tussen de ouders (5, 8). Het kan nuttig zijn om de hulp in te schakelen van een mediator om het ouderschapsplan op te stellen (5).
Co-ouderschap en de Impact op Kinderen
Onderzoek suggereert dat kinderen zich veiliger en geliefder voelen wanneer ze een goede band met beide ouders hebben (6). Co-ouderschap kan ervoor zorgen dat kinderen tijd met beide ouders kunnen doorbrengen, waardoor ze geen moeilijke keuzes hoeven te maken en schuldgevoelens kunnen vermijden (6). Het kan ook de financiële lasten voor beide ouders verlichten en ervoor zorgen dat geen enkele ouder overbelast raakt (6).
Conclusie
Co-ouderschap is een opvoedvorm die, mits goed georganiseerd en uitgevoerd, positieve effecten kan hebben op het welzijn van kinderen en ouders. Een duidelijke omgangsregeling, goede communicatie, financiële transparantie en een focus op de behoeften van de kinderen zijn essentieel voor een succesvol co-ouderschap. Het is belangrijk om te onthouden dat elke situatie uniek is en dat ouders de regeling moeten aanpassen aan hun eigen omstandigheden en de behoeften van hun kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
