Co-ouderschap: Een Overzicht van Regelingen, Communicatie en Ervaringen
juni 29, 2025
Het co-ouderschap, een steeds vaker voorkomende vorm van opvoeden na een scheiding, brengt zowel voordelen als uitdagingen met zich mee. Een van de meest voorkomende en pijnlijke aspecten is het gevoel van gemis dat zowel kinderen als ouders kunnen ervaren wanneer zij niet bij elkaar zijn. Dit artikel belicht de complexiteit van dit gemis, gebaseerd op inzichten en ervaringen gedeeld door ouders en experts, en biedt handvatten voor het omgaan met deze emoties.
De Realiteit van Gemis bij Co-Ouderschap
Co-ouderschap vereist een constante afwisseling, een ‘perpetuum mobile’ van afscheid nemen en weer samen zijn. Dit kan leiden tot een diep gevoel van gemis, niet alleen bij de kinderen, maar ook bij de ouders. De geur van pyjamaatjes, de behoefte om te knuffelen, de vermoeidheid na een dag zorgen, het maken van foto’s om de momenten vast te leggen – en vervolgens het afstaan, het niet meer kunnen horen van “mama” of “papa” wanneer de kinderen bij de andere ouder zijn, zijn allemaal aspecten die de pijn van het gemis versterken.
Het is belangrijk te erkennen dat dit gemis normaal is en dat het niet betekent dat er iets mis is met de opvoedsituatie. Het is een natuurlijk gevolg van het feit dat kinderen niet continu bij beide ouders kunnen zijn. Echter, de manier waarop dit gemis wordt ervaren en verwerkt, kan sterk variëren.
De Ervaringen van Ouders
Vele ouders ervaren een intense pijn wanneer hun kinderen niet bij hen zijn. Dit gevoel kan zo overweldigend zijn dat het dagelijks leven beïnvloedt, resulterend in doelloosheid en een constante wachtstand tot de volgende ontmoeting. Sommige ouders voelen zich niet begrepen door anderen, die vaak suggereren dat het juist fijn is om tijd voor zichzelf te hebben.
Het is cruciaal om te erkennen dat dit gevoel van gemis invloed kan hebben op de kinderen. Kinderen pikken de emoties van hun ouders op en kunnen zich schuldig voelen of denken dat ze hun andere ouder in de steek laten als ze bij de ene ouder blijven. Dit kan leiden tot loyaliteitsconflicten en ongemak bij het overgaan tussen de ouders.
Een moeder beschrijft het gevoel als een constante verscheuring, waarbij plannen worden gemaakt om de leegte te vullen, maar zonder succes. Het besef dat de kinderen steeds moeten missen, is onderschat. Het is belangrijk om te beseffen dat het gemis niet verdwijnt na verloop van tijd, maar dat er een manier gevonden moet worden om ermee om te gaan.
De Behoeften van Kinderen
Kinderen reageren op scheiding en co-ouderschap op verschillende manieren. Sommige kinderen lijken de situatie goed te accepteren, terwijl anderen worstelen met angst, verwarring en schuldgevoelens. Het is essentieel om te luisteren naar de behoeften van het kind en te erkennen dat het gemis een legitieme emotie is.
Jonge kinderen (tot 6 jaar) kunnen baat hebben bij een vaste routine en het gevoel dat ze door beide ouders worden opgehaald. Oudere kinderen kunnen meer behoefte hebben aan vrijheid en de mogelijkheid om zelfstandig tussen de ouders te reizen, mits dit logistiek haalbaar is.
Het is belangrijk om te onthouden dat kinderen loyaal zijn aan beide ouders. Ze kunnen zich afzetten tegen de nieuwe partner van een ouder, of zich zorgen maken over de ouder die ze niet zien. Het is cruciaal om een open en eerlijke communicatie te onderhouden en het kind de ruimte te geven om zijn of haar gevoelens te uiten.
Omgaan met Gemis: Praktische Tips
Het omgaan met gemis vereist een bewuste inspanning van beide ouders. Hier zijn enkele praktische tips:
- Erken het gemis: Zowel ouders als kinderen moeten het gemis erkennen en accepteren als een normale emotie.
- Open communicatie: Praat openlijk met je kind over zijn of haar gevoelens. Luister actief en probeer te begrijpen wat er speelt.
- Positieve focus: Focus op de positieve aspecten van het co-ouderschap, zoals de extra tijd die je kunt besteden aan je eigen interesses en de mogelijkheid om een goede relatie met beide ouders te onderhouden.
- Vaste routines: Creëer vaste routines en afspraken om het kind een gevoel van veiligheid en stabiliteit te geven.
- Flexibiliteit: Wees flexibel en bereid om de afspraken aan te passen indien nodig, rekening houdend met de behoeften van het kind.
- Respectvolle omgang: Spreek respectvol over de andere ouder, ongeacht de persoonlijke gevoelens.
- Eigen welzijn: Zorg goed voor je eigen welzijn. Het is belangrijk om je eigen emoties te verwerken en voldoende tijd te nemen voor jezelf.
- Professionele hulp: Overweeg professionele hulp, zoals mediation of therapie, indien nodig.
Wanneer het Gemis Problematisch Wordt
In sommige gevallen kan het gemis problematisch worden. Dit kan zich uiten in de vorm van oudervervreemding of ouderverstoting, waarbij een kind de relatie met een ouder weigert. Dit kan gebeuren als gevolg van loyaliteitsconflicten, negatieve beïnvloeding door de andere ouder, of traumatische ervaringen.
Het is belangrijk om te onderscheiden tussen een legitieme reden voor het verbreken van het contact (bijvoorbeeld mishandeling of verwaarlozing) en een situatie waarin het kind wordt gemanipuleerd. In het laatste geval is het cruciaal om professionele hulp in te schakelen en de belangen van het kind te beschermen.
Een kind dat niet meer naar een ouder wil gaan, kan een teken zijn van dieperliggende problemen. Het is belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaak is van dit verzet en om samen met het kind en de andere ouder naar een oplossing te zoeken.
De Rol van de Ouder bij het Uitzwaaien
De manier waarop een ouder afscheid neemt van zijn of haar kind kan een grote impact hebben op het gevoel van gemis. Het is belangrijk om een positieve en geruststellende houding aan te nemen. Vermijd overdreven emoties en laat het kind niet het gevoel hebben dat je je verdriet op hem of haar projecteert.
Een glimlach, een knuffel en de wens dat het kind een leuke tijd zal hebben bij de andere ouder, zijn voldoende. Het is belangrijk om te onthouden dat het kind moet kunnen genieten bij de andere ouder, zonder zich schuldig te voelen over het missen van de andere ouder.
Conclusie
Het gemis bij co-ouderschap is een complexe en pijnlijke emotie die zowel kinderen als ouders kan ervaren. Het is belangrijk om dit gemis te erkennen, open te communiceren en praktische strategieën te implementeren om ermee om te gaan. Door de behoeften van het kind centraal te stellen en een respectvolle omgang te hanteren, kan het gemis worden verzacht en kan een positieve co-ouderschapsrelatie worden bevorderd. Het is essentieel om te onthouden dat het welzijn van het kind altijd voorop moet staan.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
