Co-ouderschap in België: Een Overzicht van Juridische Aspecten en Welzijn van het Kind
juni 29, 2025
Co-ouderschap, een regeling waarbij beide ouders gelijkwaardig betrokken zijn bij de zorg en opvoeding van hun kinderen na een scheiding, is niet altijd de meest geschikte oplossing voor elk gezin. Hoewel het in het belang van het kind is dat beide ouders betrokken blijven, zijn er situaties waarin het co-ouderschap niet (meer) werkt of zelfs schadelijk kan zijn. Dit artikel bespreekt de mogelijkheden om co-ouderschap te wijzigen of te beëindigen, gebaseerd op juridische overwegingen en het belang van het welzijn van het kind.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap na scheiding waarbij beide ouders een gelijkwaardige rol spelen in het leven van hun kinderen. Dit houdt in dat de kinderen evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen en dat de verantwoordelijkheid voor de zorg en opvoeding gelijk verdeeld is. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap geen wettelijke verplichting is. Het is een afspraak die ouders onderling kunnen maken en vastleggen in een ouderschapsplan. De term zelf komt niet voor in de wet, maar de gedachte van gelijkwaardig ouderschap wordt wel erkend.
Wanneer Kan Co-ouderschap Geweigerd of Gewijzigd Worden?
Er zijn verschillende redenen waarom een ouder co-ouderschap kan weigeren of een bestaande regeling kan willen wijzigen. Het is essentieel om te onthouden dat de belangen van het kind altijd voorop staan. Een ouder mag een co-ouderschap niet zomaar weigeren of beëindigen, en een beslissing moet goed onderbouwd zijn.
Een ouder kan co-ouderschap weigeren als er sprake is van een slechte verstandhouding tussen de ouders, waardoor communicatie onmogelijk is. In dergelijke gevallen kan co-ouderschap een bron van stress en conflict zijn voor de kinderen. Ook kan een ouder co-ouderschap weigeren als hij of zij van mening is dat de andere ouder niet in staat is om op een verantwoorde manier bij te dragen aan de opvoeding van het kind.
Veranderingen in de omstandigheden kunnen ook aanleiding geven tot een wijziging van de zorgregeling. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een verhuizing, veranderde financiële omstandigheden, of nieuwe partners. Ook de behoefte van het kind kan een rol spelen, bijvoorbeeld wanneer een kind start op de basisschool of naar de middelbare school gaat.
De Rol van het Ouderschapsplan
Het ouderschapsplan is een cruciaal document waarin ouders afspraken maken over de zorg en opvoeding van hun kinderen na een scheiding. In het ouderschapsplan kunnen ook bepalingen worden opgenomen over wanneer en hoe de zorgregeling gewijzigd kan worden. Het is raadzaam om in het ouderschapsplan duidelijke afspraken te maken over de procedure voor het wijzigen van de regeling, zodat er in de toekomst geen onduidelijkheid ontstaat.
De Rechtbank en Wijziging van de Zorgregeling
Als ouders er niet in slagen om samen afspraken te maken over de wijziging van de zorgregeling, kunnen ze de rechtbank inschakelen. De rechtbank zal dan een beslissing nemen op basis van de belangen van het kind. De rechter zal beoordelen of de gewijzigde omstandigheden zodanig zijn dat het niet langer in het belang van het kind is om de bestaande regeling te handhaven.
De rechter kan een omgangsregeling ook wijzigen als er sprake is van ernstig nadeel voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind, of als een ouder kennelijk ongeschikt of niet in staat is tot omgang. Ook kan de rechter rekening houden met de wensen van het kind, als het kind twaalf jaar of ouder is.
Beëindiging van het Gezamenlijk Ouderlijk Gezag
In sommige gevallen kan het nodig zijn om het gezamenlijk ouderlijk gezag te beëindigen en een ouder het eenhoofdig gezag te geven. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van ernstige conflicten tussen de ouders, waardoor het kind in de knel komt, of als een van de ouders verslaafd is. Als het gezamenlijk ouderlijk gezag beëindigd is, neemt de ouder met eenhoofdig gezag alle beslissingen over de opvoeding en verzorging van het kind. De andere ouder behoudt wel het recht op omgang met het kind en is verplicht om bij te dragen aan de kosten van de opvoeding en verzorging.
Praktische Overwegingen en Communicatie
Het is belangrijk om te onthouden dat het beëindigen of wijzigen van co-ouderschap een ingrijpende beslissing is die gevolgen kan hebben voor alle betrokkenen. Het is daarom raadzaam om de beslissing zorgvuldig te overwegen en om de communicatie met de andere ouder te blijven onderhouden, ook al is dat niet altijd gemakkelijk.
Een goede communicatie is essentieel om de belangen van het kind te waarborgen. Ouders moeten in staat zijn om open en eerlijk met elkaar te praten over de behoeften van hun kinderen en om samen tot een oplossing te komen die voor alle partijen acceptabel is.
De Invloed van de Leeftijd van het Kind
De leeftijd van het kind speelt een belangrijke rol bij de beslissing om co-ouderschap te wijzigen of te beëindigen. Jongere kinderen hebben vaak meer behoefte aan structuur en regelmaat, en het kan voor hen moeilijker zijn om te wennen aan een verandering van de zorgregeling. Oudere kinderen zijn daarentegen vaak zelfstandiger en kunnen beter omgaan met veranderingen.
Juridische Hulp en Mediation
Het is raadzaam om juridische hulp in te schakelen bij het wijzigen of beëindigen van co-ouderschap. Een advocaat kan u adviseren over uw rechten en plichten en u helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan of het indienen van een verzoek bij de rechtbank.
Mediation kan ook een nuttig instrument zijn om tot een oplossing te komen. Een mediator kan u helpen om met de andere ouder te communiceren en om samen tot een overeenkomst te komen die voor alle partijen acceptabel is.
Conclusie
Co-ouderschap is niet altijd de ideale oplossing voor elk gezin. Er zijn situaties waarin het co-ouderschap niet (meer) werkt of zelfs schadelijk kan zijn voor het welzijn van het kind. Het is belangrijk om de beslissing om co-ouderschap te wijzigen of te beëindigen zorgvuldig te overwegen en om de belangen van het kind altijd voorop te stellen. Een goede communicatie met de andere ouder, juridische hulp en mediation kunnen u helpen om tot een oplossing te komen die voor alle partijen acceptabel is. Het is essentieel om te onthouden dat de wet geen verplichting oplegt tot co-ouderschap en dat ouders zelf bepalen hoe zij de zorg en opvoeding van hun kinderen organiseren, zolang het in het belang van het kind is.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
