Ouder zijn: Wanneer het zwaarder is dan verwacht en hoe daarmee om te gaan
juni 29, 2025
De afgelopen jaren hebben gescheiden ouders met co-ouderschap te maken gehad met aanzienlijke uitdagingen door de coronapandemie. De maatregelen en onzekerheden hebben de uitvoering van omgangsregelingen bemoeilijkt en vragen opgeroepen over de veiligheid en het welzijn van kinderen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen en adviezen voor ouders in deze situatie, gebaseerd op beschikbare informatie.
Flexibiliteit en Communicatie
Een terugkerend thema in de beschikbare informatie is het belang van flexibiliteit en open communicatie tussen ouders. De coronacrisis heeft vaak geleid tot onvoorziene omstandigheden, waardoor het noodzakelijk was om afspraken aan te passen. Zo werd er in sommige gevallen flexibeler omgegaan met de wisseling van kinderen tussen de ouders, om zo de impact van hectische situaties thuis te verminderen [2]. Het is essentieel om te erkennen dat problemen die al bestonden vóór de crisis, zoals communicatieproblemen, tijdens de pandemie versterkt kunnen worden [4]. Het is daarom belangrijk om te beoordelen of de huidige problemen voortkomen uit de crisis zelf, of uit onderliggende communicatieproblemen [4]. Indien er sprake is van structurele communicatieproblemen, kan professionele hulp van een coach of mediator zinvol zijn [4].
Veiligheid en Gezondheid
De gezondheid van kinderen en ouders stond centraal in de overwegingen rondom co-ouderschap tijdens de pandemie. Ouders maakten zich zorgen over de mogelijke besmetting van hun kinderen, vooral als een van de ouders in een risicogroep viel of een vitaal beroep uitoefende [2, 3, 4]. In sommige gevallen leidde dit tot tijdelijke aanpassingen in de omgangsregeling, waarbij de kinderen langer bij één ouder verbleven om het risico op besmetting te minimaliseren [2]. Het is van belang dat ouders in dergelijke situaties overleggen en tot een verantwoorde oplossing komen, waarbij de belangen van het kind voorop staan [7].
Juridische Aspecten en Nakoming van Afspraken
Hoewel de coronacrisis veel onzekerheid met zich meebracht, bleef het uitgangspunt dat zorgregelingen zoveel mogelijk nagekomen moesten worden [4]. Er was geen algemeen verbod voor kinderen om tussen hun ouders heen en weer te reizen binnen Nederland [4]. Ouders hadden de mogelijkheid om onderling afspraken te wijzigen, bijvoorbeeld in geval van ziekte of quarantaine, maar eenzijdige wijzigingen waren ongewenst [7]. Indien een ouder zijn verantwoordelijkheid niet nam en de omgangsregeling niet nakwam, werd geadviseerd om contact op te nemen met een advocaat of mediator voor advies [7].
Specifieke Situaties
De informatie belichtte ook specifieke situaties die extra aandacht vereisten. Zo werden er zorgen geuit over kinderen van gescheiden ouders die een stiefouder hadden, en de impact van de crisis op samengestelde gezinnen [1, 3]. Ook de situatie van ouders die in het buitenland woonden, of waarvan een ouder in het buitenland woonde, werd besproken [1]. In dergelijke gevallen was het belangrijk om rekening te houden met reisbeperkingen en quarantainemaatregelen [1, 8].
Zorgen van Kinderen
De coronacrisis bracht niet alleen uitdagingen met zich mee voor ouders, maar ook voor kinderen van gescheiden ouders. Kinderen maakten zich zorgen over de gezondheid van hun ouders en de impact van de crisis op hun dagelijks leven [1]. Het is belangrijk dat ouders hun kinderen de ruimte geven om hun zorgen te uiten en hen geruststellen [1]. Jongeren die zelf gescheiden ouders hadden, boden zelfs steun aan andere kinderen in dezelfde situatie, door als buddy op te treden bij Villa Pinedo [1].
Alimentatie en Financiële Zorgen
De coronacrisis had ook financiële gevolgen voor veel gezinnen, wat leidde tot vragen over alimentatie. Ouders die minder inkomsten hadden of hun werk verloren, worstelden met de vraag of ze de kinder- of partneralimentatie nog wel konden betalen [1]. Er werd geadviseerd om in dergelijke gevallen informatie in te winnen over de mogelijkheden om de alimentatie tijdelijk aan te passen [1].
Samengestelde Gezinnen
Samengestelde gezinnen stonden tijdens de coronacrisis onder extra druk [1, 3, 92]. De informatie benadrukte het belang van open communicatie en het zoeken naar oplossingen die voor alle betrokkenen werken [94]. Het is belangrijk om te beseffen dat de crisis de relaties binnen samengestelde gezinnen kan beïnvloeden, maar ook nieuwe kansen kan bieden om de banden te versterken [92, 95].
Tips en Advies
Verschillende organisaties en experts boden tijdens de coronacrisis tips en advies aan gescheiden ouders [4, 6, 7, 8]. Zo werd aangeraden om kinderen op een begrijpelijke manier uit te leggen wat er aan de hand was, en om hen zoveel mogelijk duidelijkheid te bieden [6]. Ook werd benadrukt dat het belangrijk is om zelf rustig te blijven, omdat kinderen de stress van hun ouders aanvoelen [6]. Het Kenniscentrum Kind en Scheiding bood gratis online adviesgesprekken aan om ouders te helpen [79].
ONS Training en Ondersteuning
Kids First Mediation bood de 'ONS' training aan, een online programma gericht op het verbeteren van de communicatie tussen gescheiden ouders [6]. De training bood praktische tools en oefeningen om ouders te helpen om tot oplossingen te komen en de relatie met hun ex-partner te verbeteren [6].
Het Belang van Overleg en Samenwerking
De rode draad door de beschikbare informatie is het belang van overleg en samenwerking tussen ouders. Door open te communiceren, flexibel te zijn en de belangen van het kind voorop te stellen, kunnen ouders de uitdagingen van co-ouderschap tijdens de coronacrisis het beste overwinnen. Het is essentieel om te onthouden dat de kinderen het meest gebaat zijn bij een goede relatie tussen hun ouders, ook al zijn deze gescheiden.
Conclusie
De coronapandemie heeft de dynamiek van co-ouderschap aanzienlijk beïnvloed. Flexibiliteit, open communicatie en het welzijn van het kind stonden centraal in de aanpassingen die ouders moesten maken. Hoewel de juridische basis van omgangsregelingen in stand bleef, was het essentieel om rekening te houden met gezondheidsrisico's en de specifieke omstandigheden van elk gezin. De beschikbare informatie benadrukt het belang van professionele ondersteuning en het zoeken naar oplossingen die voor alle betrokkenen werken. Door samen te werken en de belangen van het kind voorop te stellen, kunnen ouders de uitdagingen van co-ouderschap tijdens en na de pandemie het beste overwinnen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
