Hoofdverblijfplaats bij Co-Ouderschap: Rechten, Procedures en Financiële Aspecten
juni 29, 2025
De scheiding van ouders is een ingrijpende gebeurtenis die een aanzienlijke impact kan hebben op het leven van kinderen. Scholen spelen een cruciale rol in het ondersteunen van kinderen in deze situatie, door regelmaat en stabiliteit te bieden en een goede communicatie met beide ouders te onderhouden. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten voor scholen en ouders bij co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie en richtlijnen.
Scholen hebben een belangrijke taak bij het omgaan met kinderen van gescheiden ouders. Het is essentieel dat de school het belang van het kind vooropstelt en een onpartijdige houding aanneemt. De school dient een veilige en stabiele omgeving te bieden, waar kinderen zich gesteund voelen. Dit vereist een goede voorbereiding en kennis van de specifieke situatie van elk kind.
Een schoolprotocol of -handreiking kan behulpzaam zijn voor scholen, schoolbesturen, leerkrachten, kinderen en ouders. In een dergelijk protocol kan vastgelegd worden welke informatie ouders door moeten geven aan de school, aan welke ouders de school informatie blijft verstrekken, hoe het precies zit met ouderlijk gezag, hoe het gaat bij ouderavonden en de regels rondom handtekeningen, het ophalen van het kind, het aanvragen van verlof en de aanwezigheid bij activiteiten op school. Ook advies over pedagogisch handelen naar kind en ouders toe, het signaleren van problemen en samengestelde gezinnen kan in het protocol worden opgenomen.
Leerkrachten spelen een sleutelrol in het signaleren van veranderingen in het gedrag of de leerprestaties van kinderen na een scheiding. Zij kunnen dit bespreken met de ouders en eventuele ondersteuningsmogelijkheden aanbieden. Het is belangrijk dat leerkrachten een vertrouwensrol vervullen en een stabiele factor vormen voor het kind.
Een van de belangrijkste aspecten bij het omgaan met gescheiden ouders is de informatieplicht van de school. Ouders met gezamenlijk gezag hebben in principe recht op dezelfde informatie over hun kind. De school moet actief beide ouders informeren, zowel mondeling als schriftelijk. In de praktijk kan dit betekenen dat informatie in tweevoud wordt meegegeven aan het kind. Als blijkt dat de informatie niet bij beide ouders terechtkomt, moet de school zich inspannen om dit te corrigeren.
Ouders zonder gezag hebben recht op informatie over de ontwikkeling van hun kind, maar hebben geen beslissingsrecht. De school kan, maar is niet verplicht, hen toegang geven tot het leerlingvolgsysteem.
Het is belangrijk dat de school de privacy van ouders waarborgt. Informatie over gesprekken met de ene ouder wordt niet zonder toestemming aan de andere ouder verstrekt.
De uitoefening van het ouderlijk gezag is cruciaal bij beslissingen over de schoolkeuze van een kind. Als beide ouders gezamenlijk gezag hebben, moeten zij samen belangrijke beslissingen nemen. Dit geldt ook voor de schoolkeuze. Als ouders het niet eens kunnen worden, kan de familierechter een beslissing nemen.
De met gezag belaste ouder heeft de bevoegdheid om belangrijke beslissingen te nemen over de verzorging en opvoeding van het kind, inclusief de schoolkeuze. In geval van gezamenlijk gezag moeten beide ouders het eens zijn over ingrijpende beslissingen.
Bij co-ouderschap, waarbij kinderen ongeveer evenveel tijd doorbrengen bij beide ouders, kunnen praktische zaken zoals het wisselmoment, kleding en kindergeld vragen oproepen. Ouders kunnen afspraken maken over het wisselmoment, bijvoorbeeld door dit via school te laten verlopen. Het is belangrijk om rekening te houden met het comfort van het kind bij het vervoer van bagage.
Ook over kleding en het kindergeld kunnen afspraken worden gemaakt. Het is mogelijk dat de ouder met het hoogste inkomen een bijdrage betaalt aan de ouder met het laagste inkomen.
Co-ouderschap is een regeling waarbij gescheiden ouders de zorg en opvoeding van hun kinderen delen. Tot ongeveer 1995 werden kinderen na een scheiding bijna altijd toegewezen aan de moeder. De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) heeft hier verandering in gebracht.
Er zijn verschillende vormen van co-ouderschap:
De schoolkeuze kan een bron van conflict zijn tussen gescheiden ouders. Het is belangrijk dat de school zich bewust is van de juridische aspecten en de rechten en plichten van beide ouders. Als de school weet dat een van de ouders bezwaar heeft tegen de inschrijving, mag de inschrijving niet doorgaan.
Als een kind 16 jaar of ouder is, mag het zelf beslissen wie het leerlingdossier mag inzien.
Scholen moeten een veilige omgeving bieden voor kinderen van gescheiden ouders. Dit betekent dat de school geen partij mag kiezen en onpartijdig moet blijven. Leerkrachten moeten zich bewust zijn van hun eigen handelen en ervoor zorgen dat ze geen oordeel vellen over de situatie van de ouders.
Het is belangrijk dat de school een duidelijk beleid heeft over de omgang met gescheiden ouders en dat dit beleid bekend is bij alle betrokkenen.
Scholen kunnen ouders en kinderen ondersteunen door te verwijzen naar externe hulpbronnen, zoals het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) of gespecialiseerde organisaties voor scheidingsbemiddeling.
De beschikbare informatie is voornamelijk gericht op de rol van de school en de juridische aspecten van co-ouderschap. Er is beperkte informatie beschikbaar over de emotionele impact van scheiding op kinderen en de specifieke behoeften van kinderen in verschillende leeftijdsgroepen.
De scheiding van ouders is een complexe situatie die een zorgvuldige aanpak vereist van zowel scholen als ouders. Een goede communicatie, onpartijdigheid en een focus op het belang van het kind zijn essentieel. Scholen spelen een cruciale rol in het bieden van stabiliteit en ondersteuning aan kinderen van gescheiden ouders. Door een duidelijk protocol te hanteren en de rechten en plichten van beide ouders te respecteren, kunnen scholen bijdragen aan een positieve ontwikkeling van kinderen in deze moeilijke periode.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet