Co-ouderschap en Alleenstaand Ouderschap: Uitdagingen en Mogelijkheden
juni 29, 2025
De afgelopen jaren hebben de coronamaatregelen een significante impact gehad op het dagelijks leven van veel gezinnen, en in het bijzonder op gescheiden ouders met een co-ouderschapsregeling. De onzekerheid en de veranderende richtlijnen hebben vragen opgeroepen over de naleving van omgangsregelingen, de veiligheid van kinderen en de communicatie tussen ouders. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen en richtlijnen voor co-ouders tijdens en na de coronaperiode, gebaseerd op beschikbare informatie.
Een consistent thema dat naar voren komt in de beschikbare informatie is het belang van contact tussen kinderen en beide ouders, ook tijdens een scheiding. Het Nederlands Jeugdinstituut benadrukt dit, en dit wordt ondersteund door ervaringen van kinderen zelf, die via platforms zoals Villa Pinedo hun zorgen en behoeften uiten. Het behouden van contact met beide ouders wordt gezien als essentieel voor het welzijn van het kind. Dit principe bleef ook tijdens de coronaperiode van kracht, waarbij de algemene regel was dat zorgregelingen zoveel mogelijk nagekomen moesten worden.
Ondanks de lockdowns en de beperkingen op verplaatsingen, bleef de omgangsregeling in principe van kracht. Rechters hebben in diverse uitspraken bevestigd dat de coronamaatregelen geen automatische reden zijn om de omgangsregeling op te schorten, mits de regels van het RIVM worden nageleefd. Dit betekent dat als kinderen en ouders gezond zijn en de overheidsregels toelaten, de afspraken over het verblijf van de kinderen nageleefd moeten worden.
Het is echter belangrijk op te merken dat er ruimte is voor flexibiliteit en aanpassing in overleg. Ouders kunnen onderling besluiten om de regeling tijdelijk aan te passen, bijvoorbeeld als een van hen ziek is of in quarantaine moet. In dergelijke gevallen is goede communicatie essentieel.
Reizen, zowel binnen Nederland als naar het buitenland, vormde een specifieke uitdaging tijdens de coronaperiode. Voor reizen naar het buitenland gold de richtlijn dat dit alleen toegestaan was als het reisadvies van de overheid dit toeliet (groene en gele landen). Als een ouder geen toestemming wilde geven voor een reis naar een groen of geel land, kon de andere ouder vervangende toestemming bij de rechter aanvragen. Het overbrengen van een kind naar de andere ouder werd beschouwd als een essentiële verplaatsing, ook over de grens.
De coronacrisis bracht specifieke uitdagingen met zich mee voor samengestelde gezinnen. De spanningen binnen deze gezinnen konden toenemen, en er waren zorgen over de impact van de maatregelen op de kinderen. Experts benadrukten het belang van duidelijkheid en open communicatie met alle betrokkenen, inclusief stiefouders en kinderen. Er werden tips gegeven om kinderen gerust te stellen en om de nieuwe situatie zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Een terugkerend thema in de beschikbare informatie is het belang van goede communicatie en overleg tussen ouders. Het is essentieel om open te staan voor elkaars zorgen en om samen te zoeken naar oplossingen die in het belang zijn van de kinderen. In situaties waarin ouders het niet eens kunnen worden, kan mediation een nuttig instrument zijn. Verschillende organisaties bieden ondersteuning en advies aan gescheiden ouders, zoals het Kenniscentrum Kind en Scheiding, dat tijdelijk gratis online adviesgesprekken aanbood.
De coronacrisis had ook financiële gevolgen voor veel gezinnen, wat vragen opriep over de betaling van alimentatie. Als een van de ouders minder inkomsten had of werkloos werd, kon dit van invloed zijn op de mogelijkheid om alimentatie te betalen. Er werd geadviseerd om in dergelijke gevallen contact op te nemen met een advocaat of mediator om de mogelijkheden te bespreken.
Kinderen van gescheiden ouders ondervonden ook stress en onzekerheid tijdens de coronaperiode. Ze maakten zich zorgen over hun ouders, over de omgangsregeling en over de toekomst. Platforms zoals Villa Pinedo boden een plek waar kinderen hun zorgen konden delen en steun konden vinden. Jongeren die zelf gescheiden ouders hadden, meldden zich massaal aan als buddy om andere kinderen te helpen.
De juridische aspecten van co-ouderschap tijdens de coronaperiode werden door verschillende instanties verduidelijkt. Het was belangrijk om te weten dat ouders niet op eigen houtje de omgangsregeling mochten wijzigen, ook niet in coronatijden. Als er sprake was van een noodsituatie, zoals een besmetting met het coronavirus, kon er tijdelijk van de regeling worden afgeweken, maar dit moest in overleg gebeuren of met toestemming van de rechter.
De coronaperiode heeft laten zien hoe belangrijk het is om flexibel en aanpassingsvermogen te tonen in het co-ouderschap. De situatie veranderde voortdurend, en ouders moesten in staat zijn om snel te reageren op nieuwe ontwikkelingen en richtlijnen. Het vermogen om samen te werken en om compromissen te sluiten was essentieel om de impact van de crisis op de kinderen te minimaliseren.
De coronaperiode heeft het co-ouderschap voor veel ouders uitdagender gemaakt. De beschikbare informatie benadrukt echter het belang van het behouden van contact tussen kinderen en beide ouders, het naleven van de omgangsregeling (indien veilig en mogelijk), en het belang van goede communicatie en overleg. Flexibiliteit, aanpassingsvermogen en het zoeken naar oplossingen die in het belang zijn van de kinderen, waren essentieel om de crisis zo goed mogelijk door te komen. Hoewel de situatie inmiddels is veranderd, blijven de principes van open communicatie, samenwerking en het welzijn van de kinderen van groot belang voor een succesvol co-ouderschap.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet