Co-ouderschap en het Kindgebonden Budget: Een Overzicht voor Ouders
juni 28, 2025
Meer dan 90 procent van de ouders behoudt na een scheiding gezamenlijk ouderlijk gezag over hun kinderen. Er bestaan verschillende manieren om dit gezag vorm te geven, variërend van coöperatief ouderschap tot parallel ouderschap. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende vormen van ouderschap na scheiding, de kenmerken ervan, en de overwegingen die ouders kunnen maken bij het kiezen van een passende regeling.
Verschillende Vormen van Ouderschap
Na een scheiding zijn er in essentie drie hoofd vormen van ouderschap: coöperatief ouderschap, co-ouderschap en parallel ouderschap. De keuze voor een bepaalde vorm hangt af van de relatie tussen de ouders en wat het beste is voor de kinderen.
Coöperatief Ouderschap
Coöperatief ouderschap kenmerkt zich door regelmatige communicatie en samenwerking tussen de ouders. Belangrijke beslissingen worden gezamenlijk genomen en er zijn nog momenten van samenkomen als gezin, bijvoorbeeld bij feestdagen of schoolgesprekken. Kenmerken van coöperatief ouderschap zijn frequente communicatie, rechtstreeks contact tussen ouders (face-to-face of telefonisch), gezamenlijke besluitvorming, samenwerking bij het oplossen van problemen en het plannen van activiteiten, en een focus op het belang van de kinderen. Ook een warme overdracht van het ene huis naar het andere en flexibiliteit in het bespreken van schema’s en vakanties zijn belangrijk. Ouders bespreken ook opvoedvraagstukken met elkaar.
Co-ouderschap
Co-ouderschap impliceert een gelijkwaardige verdeling van de zorg- en opvoedtaken. Beide ouders nemen een even groot deel van de verzorging en opvoeding van hun kinderen voor hun rekening en stimuleren de band met de andere ouder. Het is belangrijk dat de ouders de verzorging en opvoeding zodanig afstemmen dat de kinderen hierdoor gebaat zijn en er geen nadelige gevolgen ondervinden. Co-ouderschap kan worden gerealiseerd met coöperatief ouderschap, waarbij ouders zoveel mogelijk samenwerken, overleggen en ervaringen delen.
Parallel Ouderschap
Bij parallel ouderschap voeden de ouders hun kinderen elk op hun eigen manier op, zonder dat ze dit onderling afstemmen. Er is weinig communicatie en emotionele betrokkenheid tussen de ouders. Duidelijke afspraken worden gemaakt om conflicten te verminderen of te voorkomen, en beide ouders houden zich aan deze afspraken. Er is weinig flexibiliteit en afwijken van de afspraken is niet gebruikelijk.
Zorgregeling versus Omgangsregeling
Het is belangrijk om het verschil te begrijpen tussen een zorgregeling en een omgangsregeling. Bij een omgangsregeling is er sprake van eenhoofdig gezag (gezag door één ouder) en bij een zorgregeling hebben beide ouders gezag. Co-ouderschap is een vorm van zorgregeling waarbij de zorg en omgang gelijk verdeeld zijn. Echter, ook binnen een zorgregeling kan een ongelijke verdeling bestaan, wat in de praktijk meer op een omgangsregeling kan lijken. Het cruciale verschil is dat beide ouders bij een zorgregeling belangrijke beslissingen mogen nemen, terwijl dit bij een omgangsregeling alleen de ouder met gezag kan doen.
Praktische Uitwerking van Co-ouderschap
Co-ouderschap kan op verschillende manieren worden vormgegeven. Een veelvoorkomende variant is de 50/50 verdeling, waarbij de kinderen de helft van de tijd bij elke ouder verblijven. Dit kan bijvoorbeeld worden geregeld door een week-op-week-af schema, waarbij de kinderen de ene week bij de ene ouder en de andere week bij de andere ouder verblijven. Een andere mogelijkheid is een schema waarbij de kinderen van maandag tot woensdag bij de ene ouder verblijven en van woensdagavond tot vrijdag bij de andere ouder, met een om en om verdeling van de weekenden.
Een andere variant is een 60/40 verdeling, waarbij de kinderen 60% van de tijd bij de ene ouder en 40% bij de andere ouder verblijven. De beste verdeling hangt af van de specifieke omstandigheden van het gezin, zoals de leeftijd van de kinderen, de werkzaamheden van de ouders, de school en hobby’s van de kinderen, en de woonsituatie.
De Geschiedenis van Co-ouderschap
Tot ongeveer 1995 werden kinderen na een scheiding bijna altijd volledig toegewezen aan de moeder, die het eenhoofdig gezag kreeg en de vader werd toeziend voogd. Dit betekende dat de vader weinig zeggenschap had en zijn kinderen meestal slechts eens in de veertien dagen zag. De opkomst van co-ouderschap weerspiegelt de maatschappelijke verandering waarbij vrouwen steeds meer buiten de deur gaan werken en vaders een grotere rol in de opvoeding spelen. De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) gaf kinderen recht op gelijkwaardige zorg door beide ouders, wat de ontwikkeling van co-ouderschap verder stimuleerde.
De Impact van Afstand en Communicatie
Bij parallel ouderschap kan een onafhankelijke derde persoon betrokken worden om het contact tussen de ouders te ondersteunen, bijvoorbeeld bij belangrijke beslissingen. Bij coöperatief ouderschap is open communicatie essentieel. Ouders bespreken veranderingen in schema’s en vakanties in overleg en met een flexibele houding. Bij parallel ouderschap is de communicatie minimaal en gebeurt deze vaak via e-mail, whatsapp of een derde persoon.
Het Belang van een Kindgerichte Aanpak
Het is essentieel om bij het maken van afspraken over ouderschap het belang van de kinderen voorop te stellen. Kinderen moeten zich veilig en geliefd voelen bij beide ouders en de ruimte krijgen om hun eigen mening te uiten. Ouders moeten proberen om conflicten te vermijden en een positieve sfeer te creëren, omdat strijd tussen ouders schadelijk kan zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien bij ouders die nog samen zijn of een vorm van solo-ouderschap uitvoeren, even kansrijk en gelukkig zijn in hun latere leven als kinderen die opgroeien bij ouders die strijdend uit elkaar zijn.
Financiële Aspecten
Bij co-ouderschap kan het verdelen van de kinderbijslag over beide ouders verstandig zijn, vooral bij twee of meer kinderen. Dit kan voordelen opleveren in verband met het Kind Gebonden Budget (KGB) en de Alleenstaande Ouderkop (AOK). Het is gebruikelijk om de kinderbijslag bij te schrijven op een gezamenlijke kinderrekening, omdat deze 100% bedoeld is voor de kinderen.
Conclusie
Er zijn verschillende vormen van ouderschap na scheiding, elk met zijn eigen kenmerken en voordelen. Coöperatief ouderschap, co-ouderschap en parallel ouderschap bieden ouders verschillende mogelijkheden om het gezag over hun kinderen te organiseren. Het is belangrijk om een vorm te kiezen die past bij de specifieke omstandigheden van het gezin en die het belang van de kinderen voorop stelt. Een open communicatie, flexibiliteit en een kindgerichte aanpak zijn essentieel voor een succesvolle samenwerking na een scheiding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
