Co-ouderschap en de Overgang naar het Voortgezet Onderwijs: Praktische Overwegingen
juni 29, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker gekozen vorm van ouderschap na een scheiding, waarbij beide ouders een actieve rol blijven spelen in het leven van hun kinderen. Meer dan 90 procent van de ouders behoudt na een scheiding gezamenlijk ouderlijk gezag, wat betekent dat beide ouders beslissingen mogen nemen over hun kind. Dit gezamenlijk gezag kan worden vormgegeven in verschillende regelingen, waarvan co-ouderschap er één is. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende vormen van co-ouderschap, de voorwaarden waaraan voldaan moet worden, en de financiële aspecten die hierbij komen kijken.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap is niet in de wet vastgelegd als een specifiek juridisch concept. Het is een praktische overeenkomst tussen ouders waarbij zij de zorg- en opvoedtaken zoveel mogelijk gelijk verdelen. Dit betekent dat de kinderen ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen. De verdeling kan variëren, van een 50/50 regeling waarbij de kinderen een week bij de ene ouder en een week bij de andere ouder verblijven, tot een verdeling van 60/40, afhankelijk van de wensen, werkschema’s en gewoonten van de ouders. Een zorgregeling met een ongeveer gelijke verdeling wordt specifiek als co-ouderschap aangeduid.
Naast co-ouderschap bestaan er andere vormen van ouderschap na scheiding, zoals parallel ouderschap. Bij parallel ouderschap is er weinig tot geen overleg tussen de ouders over de opvoeding of uitgaven. Elke ouder opvoedt de kinderen op zijn of haar eigen manier, zonder afstemming.
Voorwaarden voor Succesvol Co-ouderschap
Om co-ouderschap succesvol te laten verlopen, zijn er een aantal belangrijke voorwaarden. Ten eerste is het essentieel dat beide ouders redelijk dicht bij elkaar wonen. Dit maakt het gemakkelijker voor de kinderen om naar school te gaan, hun hobby’s uit te oefenen en contact te onderhouden met vrienden. Ten tweede is een grote mate van harmonie tussen de ouders noodzakelijk. Zij moeten ook in de toekomst nog uitstekend met elkaar kunnen overleggen.
Daarnaast is het belangrijk dat beide ouders flexibel zijn in de opvang van de kinderen, bijvoorbeeld door parttime te werken of flexibele werktijden te hebben. De ouders moeten (deels) overdag beschikbaar zijn voor de dagelijkse verzorging, opvoeding en opvang. Tot slot moeten de kinderen in staat zijn om in twee huizen te leven en zich in beide omgevingen thuis voelen.
Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat kinderen die opgroeien in een situatie met co-ouderschap gelukkijker zijn en minder psychische problemen hebben. Dit benadrukt het potentieel positieve effect van co-ouderschap op het welzijn van kinderen.
Het Ouderschapsplan
Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor ouders die willen scheiden en kinderen hebben die jonger zijn dan 18 jaar. Dit plan bevat afspraken over de zorg- en opvoedtaken, de omgangsregeling en de financiële aspecten. Het ouderschapsplan moet door beide ouders worden ondertekend en kan vervolgens door de rechtbank worden gehomologeerd, waardoor de afspraken juridisch bindend worden.
Het is raadzaam om professionele hulp in te schakelen bij het opstellen van het ouderschapsplan, vooral in complexe situaties of bij een moeizame communicatie tussen de ouders. Een advocaat gespecialiseerd in familierecht of een mediator kan adviseren en bijstaan bij de procedure.
Communicatie en Samenwerking
Een goede communicatie en samenwerking tussen de ouders zijn essentieel voor een succesvol co-ouderschap. Ouders moeten regelmatig met elkaar communiceren, informatie delen over de kinderen en samen beslissingen nemen. Er zijn twee hoofdtypen samenwerking: coöperatief en parallel ouderschap.
Bij coöperatief ouderschap communiceren ouders regelmatig, bespreken ze samen belangrijke beslissingen en werken ze samen aan de opvoeding van de kinderen. Er zijn nog momenten van samenkomen van het oude gezin, zoals bij feestdagen of ouderavonden op school.
Bij parallel ouderschap is de communicatie minimaal en is er weinig afstemming tussen de ouders. Elke ouder neemt eigen beslissingen over de kinderen, zolang ze in het huis van die ouder zijn. Deze vorm van ouderschap kan geschikt zijn als er sprake is van een slechte verstandshouding tussen de ouders.
Financiële Aspecten van Co-ouderschap
Bij co-ouderschap moeten de ouders afspraken maken over de verdeling van de kosten voor de verzorging en opvoeding van de kinderen. De kosten kunnen worden verdeeld op basis van de draagkracht van beide ouders, waarbij rekening wordt gehouden met hun inkomen en andere financiële verplichtingen.
Er zijn verschillende manieren om de kosten te verdelen. Een eenvoudige methode is om de kosten 50/50 te splitsen, maar dit kan voor de minst verdienende ouder als oneerlijk worden ervaren. Een andere methode is om de kosten te verdelen op basis van het aantal dagen dat het kind in elk van de huishoudens verblijft.
Het is belangrijk om te weten dat er bij co-ouderschap mogelijk recht is op kinderbijslag en kindgebonden budget voor beide ouders. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) en de Belastingdienst kunnen hierover meer informatie verstrekken.
Kinderalimentatie en Co-ouderschap
Co-ouderschap staat in principe los van de vraag of er kinderalimentatie betaald moet worden. De alimentatieplicht wordt bepaald door de kosten van de kinderen en de draagkracht van beide ouders. Zelfs bij co-ouderschap kan er een alimentatieplicht ontstaan als de kosten van de kinderen hoger zijn dan de draagkracht van de ouders.
Juridische Overwegingen
Rechtbanken hebben in verschillende uitspraken laten zien dat er geen sprake is van een automatisch recht op co-ouderschap. De rechtbank kan beslissen dat co-ouderschap niet mogelijk is als de ouders niet in staat zijn om open en constructief met elkaar te overleggen. Het belang van het kind staat altijd voorop bij de beslissing van de rechtbank.
Het is belangrijk om te onthouden dat co-ouderschap niet altijd mogelijk is. In sommige gevallen is het in het belang van het kind om een andere regeling te treffen, bijvoorbeeld een weekendregeling of een regeling waarbij één van de ouders de hoofdzorg krijgt.
Misvattingen over Co-ouderschap
Er bestaan nog steeds veel misvattingen over co-ouderschap. Sommige ouders denken bijvoorbeeld dat ze bij co-ouderschap niet meer hoeven te overleggen met de andere ouder, of dat de andere ouder zomaar met de kinderen kan verhuizen. Deze beweringen zijn onjuist. Bij co-ouderschap blijven beide ouders verantwoordelijk voor de opvoeding van de kinderen en moeten ze samen beslissingen nemen over belangrijke zaken.
Conclusie
Co-ouderschap kan een succesvolle vorm van ouderschap zijn na een scheiding, mits er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Een goede communicatie en samenwerking tussen de ouders, een redelijke woonafstand, flexibiliteit en een focus op het welzijn van de kinderen zijn essentieel. Het opstellen van een gedetailleerd ouderschapsplan en het inwinnen van professioneel advies kunnen bijdragen aan een soepele en succesvolle implementatie van co-ouderschap. Het is belangrijk om te beseffen dat co-ouderschap niet voor iedereen is weggelegd en dat het belang van het kind altijd voorop moet staan.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
