Co-ouderschap: Afspraken, Rechten en de Praktijk na Scheiding
juni 29, 2025
De afgelopen jaren hebben de maatregelen rondom het coronavirus aanzienlijke uitdagingen gebracht voor gezinnen, en in het bijzonder voor ouders die een co-ouderschapsregeling hebben getroffen na een scheiding. Deze situatie vereist flexibiliteit, communicatie en een focus op het welzijn van de kinderen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen en richtlijnen voor co-ouders tijdens en na de coronaperiode, gebaseerd op beschikbare informatie en adviezen.
De Impact van Corona op Co-ouderschap
De coronapandemie heeft de dynamiek binnen co-ouderschapsregelingen op verschillende manieren beïnvloed. De beperkingen op sociale contacten, schoolsluitingen en reisbeperkingen hebben geleid tot praktische problemen bij het naleven van afspraken over omgang en verblijf. De onzekerheid en stress die de pandemie met zich meebracht, hebben bovendien spanningen tussen ouders kunnen vergroten, wat de communicatie en samenwerking bemoeilijkt.
Een belangrijk punt van zorg was de vraag of de omgangsregeling aangepast moest worden in geval van ziekte of risico op besmetting. Het Nederlands Jeugdinstituut benadrukt echter het belang van contact met beide ouders, ook in deze omstandigheden. De algemene regel was om de omgangsregeling in principe te handhaven, mits de richtlijnen van het RIVM werden nageleefd. Als één van beide ouders symptomen vertoonde, werd aangeraden over te schakelen op contact via (beeld)bellen.
Juridische Aspecten en Rechtspraak
De rechtbanken hebben in diverse uitspraken bevestigd dat de coronamaatregelen in principe geen reden zijn om bestaande omgangsregelingen eenzijdig op te schorten. Het belang van de kinderen om contact te houden met beide ouders werd hierbij benadrukt. Rechters gaven aan dat het niet de bedoeling is dat de regeling zomaar gestopt wordt.
Een specifieke kwestie betrof vakanties. Reizen naar het buitenland was toegestaan als het reisadvies van de overheid dit toeliet (groene en gele landen). Als een ouder geen toestemming wilde geven voor een reis naar een dergelijk land, kon de andere ouder vervangende toestemming bij de rechter aanvragen. Een uitspraak van de rechtbank Rotterdam uit maart 2020 bevestigde dit.
Ook de interpretatie van schoolsluitingen was relevant. De rechtbank Den Haag oordeelde dat schoolsluitingen niet gelijkgesteld mogen worden aan een vakantieperiode, en dat de afgesproken zorgregeling gehandhaafd moest blijven, ondanks dat het onderwijs op aangepaste wijze doorgang vond.
Praktische Tips voor Co-ouders
Om de uitdagingen van co-ouderschap tijdens de coronaperiode te overwinnen, werden verschillende praktische tips aangeraden. Het is belangrijk om open en eerlijk te communiceren met de ex-partner over zorgen en verwachtingen. Flexibiliteit en bereidheid tot aanpassing zijn essentieel, evenals het zoeken naar oplossingen die in het belang zijn van de kinderen.
Het opstellen van een ‘noodouderschapsplan’ kan helpen om grip te krijgen op de situatie. Dit plan kan vragen bevatten over de omgangsregeling bij ziekte, de verdeling van de zorg bij schoolsluitingen en de communicatie over eventuele wijzigingen. Het Kenniscentrum Kind en Scheiding biedt gratis online adviesgesprekken aan om ouders te ondersteunen bij het maken van dergelijke afspraken.
Voor samengestelde gezinnen, die extra kwetsbaar kunnen zijn tijdens de coronacrisis, is het belangrijk om aandacht te besteden aan de spanningen die kunnen ontstaan. Stiefouders kunnen handvatten vinden om hiermee om te gaan, bijvoorbeeld door open te staan voor de gevoelens van de kinderen en door de communicatie met de ex-partner te verbeteren. Het is belangrijk om te onthouden dat contact met beide ouders cruciaal is, ook in samengestelde gezinnen.
Zorg voor Kinderen en Emotionele Ondersteuning
De coronacrisis heeft ook impact gehad op het emotionele welzijn van kinderen. Kinderen van gescheiden ouders kunnen extra kwetsbaar zijn, omdat zij mogelijk al te maken hebben met de stress van de scheiding. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan hun zorgen en angsten, en hen gerust te stellen.
Villa Pinedo, een platform voor kinderen van gescheiden ouders, meldde een toename van het aantal kinderen dat zich meldde met vragen en zorgen over hun ouders tijdens de coronacrisis. Jongeren die zelf gescheiden ouders hebben, boden zich massaal aan als ‘buddy’ om andere kinderen te steunen.
De Kinderombudsman benadrukte het belang van contact met beide ouders, juist in deze tijd. Het is belangrijk om te luisteren naar de kinderen en hen de ruimte te geven om hun gevoelens te uiten.
Alimentatie en Financiële Zorgen
De coronacrisis heeft voor sommige ouders ook financiële zorgen met zich meegebracht. Vragen over de betaling van alimentatie kwamen veel voor, vooral bij ouders die hun baan dreigden te verliezen. Advocatenkantoren en mediators gaven aan dat het belangrijk is om in deze situatie open te communiceren en te zoeken naar een oplossing die voor beide ouders acceptabel is.
In sommige gevallen kan het nodig zijn om de alimentatie te herberekenen. Het is raadzaam om juridisch advies in te winnen om te bepalen welke mogelijkheden er zijn.
Communicatie en Bemiddeling
Een goede communicatie tussen ex-partners is essentieel voor een succesvol co-ouderschap, zeker tijdens een crisis. Als het niet lukt om zelf tot overeenstemming te komen, kan mediation een goede optie zijn. Mediators kunnen helpen om de communicatie te verbeteren en om tot een oplossing te komen die in het belang is van de kinderen.
Het is belangrijk om te onthouden dat de focus altijd moet liggen op het welzijn van de kinderen. Door samen te werken en open te communiceren, kunnen ouders de impact van de coronacrisis op hun kinderen minimaliseren.
Conclusie
De coronapandemie heeft co-ouders voor aanzienlijke uitdagingen gesteld. De juridische kaders, zoals bevestigd door diverse rechtbanken, benadrukten het belang van het handhaven van bestaande omgangsregelingen, mits de richtlijnen van het RIVM werden nageleefd. Flexibiliteit, open communicatie en een focus op het welzijn van de kinderen waren cruciaal om deze periode succesvol door te komen. Hoewel de situatie inmiddels is veranderd, blijven de lessen die tijdens de pandemie zijn geleerd, relevant voor alle co-ouders. Het is van belang om te blijven investeren in een goede relatie met de ex-partner, in het belang van de kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
