Co-ouderschap: Een Overzicht van Onderzoek en Praktische Overwegingen
juni 29, 2025
Co-ouderschap, waarbij beide ouders na een scheiding gezamenlijk de zorg en opvoeding van hun kinderen op zich nemen, is de afgelopen decennia aanzienlijk populairder geworden. Uit cijfers blijkt dat het percentage huishoudens met een co-oudersituatie is gestegen van 5% in 2001 tot 27% in 2013. Deze vorm van ouderschap brengt specifieke aandachtspunten met zich mee, met name op het gebied van administratieve zaken, financiële regelingen en de verdeling van toeslagen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten van co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap is geen in de wet vastgelegde term, maar verwijst naar een situatie waarin ouders een gelijkwaardige zorgverdeling over hun kinderen hebben afgesproken. Dit betekent dat kinderen tot twee huishoudens behoren. Het ouderschapsplan, dat opgesteld moet worden bij een scheiding met minderjarige kinderen, legt de afspraken over de zorg en opvoeding vast. Ouders kunnen kiezen voor co-ouderschap, maar het is geen verplichting. Beide ouders moeten hiermee instemmen. Het is mogelijk om te beginnen met een omgangsregeling en dit later om te zetten in co-ouderschap, mits daarover goede afspraken worden gemaakt in het ouderschapsplan en dit in het belang van de kinderen is.
Adresregistratie van Kinderen
Een belangrijk aandachtspunt bij co-ouderschap is de adresregistratie van de kinderen. Volgens de Wet Basisregistratie Personen kunnen kinderen slechts op één adres ingeschreven staan. Ouders moeten onderling afspreken op welk adres de kinderen worden ingeschreven, aangezien dit fiscale gevolgen kan hebben. Het is mogelijk om de kinderen op verschillende adressen in te schrijven, bijvoorbeeld één kind bij de ene ouder en het andere kind bij de andere ouder.
Financiële Gevolgen en Toeslagen
De inschrijving van kinderen heeft directe invloed op de toekenning van toeslagen en heffingskortingen. Verschillende regelingen zijn van toepassing, waaronder de kinderbijslag, het kindgebonden budget (KGB), huurtoeslag en kinderopvangtoeslag.
Kinderbijslag
De kinderbijslag wordt in principe betaald aan de ouder bij wie het kind is ingeschreven. In een co-oudersituatie kan de kinderbijslag op verzoek aan beide ouders worden uitbetaald, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) definieert co-ouderschap als een situatie waarin de ouders gescheiden wonen, de kinderen samen worden opgevoed en verzorgd, en de kinderen om beurten, ongeveer even vaak, bij beide ouders verblijven.
Kindgebonden Budget
Het kindgebonden budget wordt toegekend aan de aanvrager van de kinderbijslag. Echter, het kan voordelig zijn om de aanvrager te wijzigen als de andere ouder recht heeft op een hoger bedrag aan KGB. Het is raadzaam om een proefberekening te maken op de website van de Belastingdienst om te bepalen welke keuze het meest voordelig is.
Huurtoeslag
Bij co-ouderschap kunnen beide ouders hun kind als medebewoner laten meetellen voor de huurtoeslag, wat mogelijk recht geeft op een hogere toeslag. Zelfs als het kind niet bij de ouder is ingeschreven, kan het als medebewoner worden aangemerkt door de Belastingdienst te informeren over de co-oudersituatie en het ouderschapsplan te overleggen.
Kinderopvangtoeslag
Als kinderen naar de kinderopvang gaan, kunnen ouders in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. In een co-oudersituatie moeten ouders schriftelijk aan de Belastingdienst melden dat ze gescheiden zijn. Vervolgens kan de toeslag worden aangevraagd en verdeeld over beide ouders, mits de kinderen minimaal drie dagen per week bij die ouder verblijven.
Alimentatie bij Co-ouderschap
Hoewel vaak gedacht wordt dat er bij co-ouderschap geen alimentatie betaald hoeft te worden, is dit niet altijd het geval. Ook bij co-ouderschap worden de kosten van de kinderen gedeeld. Als het inkomen van beide ouders niet gelijk is, kan de ouder met het hogere inkomen een deel van de kosten dragen door kinderalimentatie te betalen aan de ouder met het lagere inkomen. Dit om de financiële situatie in beide huishoudens te egaliseren. De hoogte van de alimentatie wordt vastgelegd in het ouderschapsplan.
Belang van een Ouderschapsplan
Een ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. Hierin worden alle afspraken over de zorg, opvoeding, omgang en financiële aspecten vastgelegd. Het is belangrijk om de afspraken duidelijk en gedetailleerd te formuleren om misverstanden en conflicten te voorkomen. De Belastingdienst kan het ouderschapsplan opvragen om te controleren of er daadwerkelijk sprake is van co-ouderschap.
Tips voor Financiële Optimalisatie
- Adresregistratie: Overweeg om de kinderen in te schrijven op het adres van de ouder met het laagste inkomen om de kans op toeslagen te maximaliseren.
- Proefberekening: Maak gebruik van de proefberekening op de website van de Belastingdienst om te bepalen welke verdeling van de kinderbijslag en het kindgebonden budget het meest voordelig is.
- Medebewoner: Meld de kinderen aan als medebewoner bij beide ouders voor de huurtoeslag, ook als ze niet bij beide ouders zijn ingeschreven.
- Administratie: Houd een nauwkeurige administratie bij van alle kosten die met de kinderen gemoeid zijn, om een eerlijke verdeling van de kosten te waarborgen.
Aandachtspunten en Onzekerheden
Hoewel co-ouderschap veel voordelen kan bieden, zijn er ook aandachtspunten en onzekerheden. De regels rondom toeslagen en heffingskortingen kunnen complex zijn en veranderen. Het is daarom raadzaam om professioneel advies in te winnen om ervoor te zorgen dat alle financiële aspecten correct worden geregeld. De Nationale Ombudsman ontvangt regelmatig klachten van ouders die onterecht toeslagen mislopen, wat aangeeft dat er behoefte is aan betere voorlichting en een vereenvoudiging van de regels.
Conclusie
Co-ouderschap is een steeds vaker voorkomende vorm van ouderschap na een scheiding. Het brengt specifieke aandachtspunten met zich mee op het gebied van adresregistratie, toeslagen en financiële regelingen. Door de juiste afspraken te maken in het ouderschapsplan en gebruik te maken van beschikbare informatie en advies, kunnen ouders ervoor zorgen dat de financiële gevolgen van co-ouderschap optimaal worden beheerd en dat de kinderen de best mogelijke zorg en opvoeding ontvangen. Het is van belang om te onthouden dat de regels complex kunnen zijn en dat professioneel advies raadzaam is om fouten en misverstanden te voorkomen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
