Co-Ouderschap: Een Gids voor Succesvolle Samenwerking
juni 28, 2025
Een internationale verhuizing met kinderen, zeker in situaties van co-ouderschap, is een complexe aangelegenheid. Verschillende juridische en praktische aspecten spelen een rol, en het is essentieel voor ouders om goed geïnformeerd te zijn voordat zij een beslissing nemen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen, gebaseerd op beschikbare informatie over dit onderwerp.
Het uitgangspunt in het internationaal familierecht is dat het recht van het land waar het kind woont, bepalend is voor de vraag wie het ouderlijk gezag heeft. Voor kinderen die na de inwerkingtreding van het Haags Kinderbeschermingsverdrag (HKBV) 1996 zijn geboren, geldt dit principe. Voor kinderen geboren voor 1 januari 2023, was de situatie afhankelijk van de burgerlijke staat van de ouders. Voor kinderen van ongehuwde ouders had de moeder van rechtswege het gezag, tenzij de vader dit gezamenlijk verkreeg met toestemming van de moeder. Sinds 1 januari 2023 geldt er een wetswijziging waardoor erkenning van het kind automatisch gezamenlijk gezag met zich meebrengt.
Een verhuizing kan echter gevolgen hebben voor de gezagsverhouding. Wanneer ouders verhuizen naar een ander land, wordt de vraag of beide ouders het gezag hebben, beheerst door het recht van de nieuwe verblijfplaats. Zo kan een verhuizing naar Portugal bijvoorbeeld leiden tot het ontstaan van gezamenlijk gezag, zelfs als dit in Nederland niet het geval was.
Wanneer een ouder met eenhoofdig gezag wil verhuizen met de kinderen, is in principe geen toestemming van de andere ouder vereist. Echter, ook in deze situatie geldt de verplichting om de band tussen de kinderen en de andere ouder te bevorderen. Als een verhuizing deze band in gevaar brengt, kan de rechter de verhuizing verbieden.
Hebben de ouders gezamenlijk gezag, dan is toestemming van de andere ouder noodzakelijk voor een internationale verhuizing. Indien deze toestemming niet wordt verleend, kan de verhuizende ouder vervangende toestemming aanvragen bij de rechtbank. De rechter zal dan beoordelen of de verhuizing in het belang van de kinderen is.
De rechtbank hanteert bij de beoordeling van een verhuizing een aantal criteria. Deze omvatten de noodzaak van de verhuizing, de mate waarin deze is doordacht en voorbereid, en de alternatieven en maatregelen die de verhuizende ouder biedt om de gevolgen voor de kinderen en de andere ouder te verzachten. Ook de communicatie tussen de ouders, de verdeling van de zorgtaken, de frequentie van contact tussen de kinderen en de andere ouder, de leeftijd van de kinderen en hun mening spelen een rol.
De rechtbank zal steeds kijken naar de specifieke omstandigheden van de zaak. Er is geen algemeen aanvaarde maximale reisafstand. In sommige gevallen is een reistijd van 25 minuten per enkele reis aanvaardbaar, terwijl in andere gevallen een verhuizing binnen een straal van 50 kilometer toegestaan is. De beoordeling is dus maatwerk.
Co-ouderschap, waarbij de opvoedingstaken gelijk verdeeld zijn, is lastiger te handhaven wanneer een van de ouders naar het buitenland verhuist. De praktische uitvoering van een gelijkwaardige zorgregeling wordt dan aanzienlijk bemoeilijkt. In dergelijke gevallen kan het noodzakelijk zijn om de zorgregeling aan te passen.
Het is raadzaam om voorafgaand aan een verhuizing advies in te winnen bij een gespecialiseerd familierechtadvocaat. Deze kan de proceskansen inschatten en adviseren over een voorstel voor wijziging van de zorgregeling en compensatie van de reisafstand.
Een internationale omgangsregeling brengt extra kosten met zich mee, zoals vliegtickets en verblijfskosten. De hoogte van de kinderalimentatie kan hierdoor beïnvloed worden. Voor het berekenen van kinderalimentatie in internationale situaties is specialistische kennis vereist, aangezien de reguliere alimentatierekenmodellen niet altijd toepasbaar zijn. Factoren zoals allowances en de belastingstatus van de ouders spelen een rol.
Uit ervaringen blijkt dat een verhuizing naar het buitenland met kinderen niet altijd haalbaar is. De rechter zal de belangen van het kind voorop stellen en kan een verhuizing afwijzen als deze de band met de achterblijvende ouder onaanvaardbaar aantast. Het is belangrijk om te beseffen dat een kind beide ouders nodig heeft en dat een verhuizing naar een ander land een traumatische ervaring kan zijn.
Sommige ouders proberen een verhuizing te rechtvaardigen door te wijzen op een nieuwe baan of een betere leefomgeving. Echter, de rechter zal hierbij kritisch kijken en beoordelen of deze argumenten opwegen tegen de negatieve gevolgen voor het kind.
Het opstellen van een ouderschapsplan is essentieel, zeker in internationale situaties. In dit plan kunnen afspraken worden vastgelegd over het ouderlijk gezag, de omgangsregeling, de informatie- en consultatieregeling en de kinderalimentatie. Een gedetailleerd ouderschapsplan kan helpen om conflicten te voorkomen en de belangen van de kinderen te waarborgen.
Een internationale verhuizing in een situatie van co-ouderschap is een complexe beslissing die zorgvuldige overweging vereist. Het is essentieel om de juridische aspecten te begrijpen, de belangen van de kinderen voorop te stellen en tijdig advies in te winnen bij een gespecialiseerd familierechtadvocaat. De rechtbank zal de specifieke omstandigheden van de zaak beoordelen en een beslissing nemen die in het belang van het kind is. Een goede voorbereiding, een gedetailleerd ouderschapsplan en open communicatie tussen de ouders kunnen bijdragen aan een soepele overgang en het behoud van een goede relatie tussen de kinderen en beide ouders.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet