Fiscaal Co-ouderschap: Voordelen en Regelingen voor Gescheiden Ouders
juni 28, 2025
De gehandicaptenzorg kent specifieke regelingen omtrent arbeidsvoorwaarden, verlof en de ondersteuning van werknemers die ouders zijn. Deze regelingen zijn vastgelegd in de CAO Gehandicaptenzorg en hebben als doel een goede balans te creëren tussen werk en privé, en te zorgen voor een duurzame inzetbaarheid van het personeel. Dit artikel geeft een overzicht van de relevante aspecten, gebaseerd op de actuele CAO-afspraken en onderzoeksresultaten.
De huidige CAO Gehandicaptenzorg loopt van 1 oktober 2025 tot en met 31 december 2026. Gedurende deze periode zijn er verschillende salarisverhogingen en eenmalige uitkeringen voorzien. Op 1 juli 2025 is een salarisverhoging van 4% van kracht, gevolgd door een eindejaarsuitkering van 8,33% in december 2025. In mei 2026 volgt een verdere salarisverhoging van 2%, en in november 2026 nogmaals 2%. Een eindejaarsuitkering van 8,33% is tevens voorzien in december 2026. Eerdere salarismutaties zijn te raadplegen via de beschikbare documentatie.
De CAO Gehandicaptenzorg verwijst voor de regelingen rondom ouderschapsverlof naar de Wet Arbeid en Zorg. Werknemers hebben recht op ouderschapsverlof gedurende de periode dat het kind de leeftijd van 8 jaar nog niet heeft bereikt. Vanaf 2 augustus 2022 bestaat er recht op een uitkering over de eerste 9 weken ouderschapsverlof, mits deze weken worden opgenomen in het eerste levensjaar van het kind. Bij de geboorte van een meerling geldt dit recht per kind. Ook bij adoptie of pleegouderschap bestaat er recht op uitkering voor kinderen onder de 8 jaar, met een maximum van 9 weken per kind bij adoptie. Bij gelijktijdige opname van meerdere pleegkinderen geldt slechts recht op één uitkering.
Het opbouwen van vakantie-uren is mogelijk tijdens ouderschapsverlof waarvoor een uitkering van het UWV wordt ontvangen. De opbouw van PBL-uren is echter niet van toepassing, aangezien er geen sprake is van loon tijdens de uitkering. Er wordt geen uitkering ontvangen over de eindejaarsuitkering of vakantietoeslag.
De CAO Gehandicaptenzorg bevat specifieke bepalingen omtrent de arbeidstijden van zwangere werkneemsters en oudere werknemers. Zwangere werkneemsters kunnen niet verplicht worden om overwerk, onregelmatige diensten, bereikbaarheidsdiensten, consignatiediensten, consultatiediensten, aanwezigheidsdiensten of slaapdiensten te verrichten.
Werknemers van 57 jaar en ouder kunnen eveneens niet verplicht worden tot het verrichten van nachtdiensten en slaapdiensten. Werknemers van 57 jaar of ouder die structureel in nachtdiensten worden ingeroosterd, hebben recht op 40 uur minder werk per jaar (naar rato van het dienstverband).
Er is aandacht voor de positie van ouders met een licht verstandelijke beperking (lvb). Onderzoek toont aan dat deze ouders vaak wantrouwen ervaren richting zorgverleners, vanwege eerdere negatieve ervaringen in de jeugdzorg en angst voor stigma. Het is van cruciaal belang dat zorgprofessionals vertrouwen uitstralen en erkennen dat ouders met een lvb in staat zijn hun kinderen op te voeden. Preventieve ondersteuning is essentieel om complexe jeugdbeschermingstrajecten te voorkomen en een gezonde ontwikkeling van de kinderen te waarborgen.
Een ondersteunend netwerk is van groot belang. Het is belangrijk dat dit netwerk daadwerkelijk ondersteunend is en niet alleen bestaat uit bekenden. Professionals kunnen een rol spelen bij het opbouwen en onderhouden van een dergelijk netwerk, waarbij de focus ligt op het ondersteunen van de ouders en het versterken van hun opvoedvaardigheden, zonder de opvoeding over te nemen.
Belemmerende factoren voor ouders met een lvb zijn vaak niet alleen de verstandelijke beperking zelf, maar ook cognitieve en adaptieve problemen, gezondheidsproblemen, psychische problemen en financiële problemen. Het stigma rondom een lvb speelt eveneens een rol, waardoor professionals soms aannemen dat deze ouders niet in staat zijn hun kinderen op te voeden. Dit kan leiden tot gedwongen hulp en ondertoezichtstelling.
Stimulerende factoren zijn een goede werkrelatie met zorgprofessionals, gebaseerd op vertrouwen, en de aanwezigheid van een ondersteunend netwerk. Een langdurige vertrouwensrelatie die kan instappen wanneer het nodig is, is essentieel.
De CAO Gehandicaptenzorg besteedt aandacht aan scholing en registratie van zorgprofessionals. Werkgevers moeten met de Ondernemingsraad een regeling treffen om startende collega’s te begeleiden. Professionals worden betrokken bij de totstandkoming van beleid dat hun beroepsuitoefening beïnvloedt. De werkgever vergoedt de kosten voor (her)registratie in relevante kwaliteitsregisters, zoals de Wet BIG, SKJ en RGS, indien dit voortvloeit uit de functie.
De CAO Gehandicaptenzorg erkent de volgende feestdagen: Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Koningsdag, Bevrijdingsdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag, Eerste en Tweede Kerstdag. Daarnaast is er mogelijkheid tot bijzonder verlof in diverse situaties, zoals huwelijk, overlijden en verhuizing. De voorwaarden en de hoeveelheid verlof variëren per situatie.
De CAO Gehandicaptenzorg biedt een kader voor goede arbeidsvoorwaarden en verlofregelingen, met speciale aandacht voor ouders en werknemers met specifieke behoeften. De regelingen rondom ouderschapsverlof, arbeidstijden van zwangere werkneemsters en oudere werknemers, en de ondersteuning van ouders met een lvb, zijn gericht op het creëren van een werk-privébalans en het bevorderen van een gezonde en duurzame inzetbaarheid van het personeel. Het is van belang dat zowel werkgevers als werknemers op de hoogte zijn van deze regelingen en deze optimaal benutten. De focus op preventieve ondersteuning en het opbouwen van vertrouwen zijn essentieel voor het succesvol ondersteunen van gezinnen met ouders met een lvb.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet