Co-ouderschap en Ouderschapsvormen na Scheiding: Een Overzicht
juni 28, 2025
De gemeente Amersfoort biedt diverse vormen van ondersteuning aan jonge en toekomstige ouders om hen te helpen bij de uitdagingen van het ouderschap. Deze ondersteuning varieert van gratis online cursussen tot groepsbijeenkomsten en laagdrempelige hulp thuis, met als doel een gezonde en veilige omgeving voor kinderen te creëren en ouders te versterken in hun rol. Deze inspanningen zijn gebaseerd op het inzicht dat een stevige basis in de vroege jaren cruciaal is voor de ontwikkeling van een kind en dat achterstanden op jonge leeftijd moeilijk te corrigeren zijn.
Sinds december 2023 kunnen alle jonge ouders in Amersfoort gratis deelnemen aan de digitale ouderschapscursus van Ouders Inc. Deze cursus is specifiek ontworpen voor ouders die net een kind hebben gekregen en vragen hebben over het ouderschap. De cursus biedt praktische tips in video’s om ouders te helpen bij de start van hun ouderschap. De cursus is ook beschikbaar in meerdere talen. De inhoud richt zich op het wennen aan de rol van ouder, het dagelijks leven met een kind en de samenwerking tussen ouders.
De cursus van Ouders Inc. is opgezet door ouders, professionals en experts op het gebied van relaties en opvoeding en is wetenschappelijk onderzocht door de Vrije Universiteit van Amsterdam. De cursus belicht herkenbare problemen en oplossingen op een speelse manier en moedigt ouders aan om samen opdrachten uit te voeren. De cursus bestaat uit 11 afleveringen en richt zich op het bouwen van een goed fundament voor een gelukkig gezin, waarbij ouders elkaar versterken en verrijken. De cursus kan anoniem worden gevolgd, wat de participatie kan verhogen en het bespreken van gevoelige onderwerpen mogelijk maakt. Vanaf begin 2024 is ook een app van Ouders Inc. beschikbaar voor Amersfoortse ouders.
Naast de online cursus worden er in de wijk Liendert verschillende initiatieven ontplooid om ouders te ondersteunen. Er worden groepsbijeenkomsten georganiseerd waar moeders elkaar kunnen ontmoeten tijdens medische controles en ervaringen kunnen uitwisselen over de zwangerschap, gezondheid, de bevalling en de babytijd. Ook tijdens het eerste jaar van de baby worden bijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om een netwerk van steun op te bouwen met andere ouders die zich in dezelfde fase bevinden.
Daarnaast worden er groepscursussen aangeboden over opvoeden en ouderschap tijdens de babytijd en de dreumestijd. Voor gezinnen die extra ondersteuning nodig hebben, is er laagdrempelige hulp beschikbaar, zoals Home-Start, waarbij vrijwilligers bij gezinnen thuis tips en ondersteuning bieden. Voor ouders met mentale problemen, zorgen of die te maken hebben met huiselijk geweld is er extra hulp beschikbaar, zoals Voorzorg en Stevig Ouderschap.
Een belangrijk aspect van de ondersteuning is het versterken van de motivatie en het zelfvertrouwen van ouders. Ouders die gemotiveerd zijn, zijn meer tevreden en betrokken bij de opvoedingsondersteuning en hebben meer zelfvertrouwen. De motivatie van ouders kan worden vergroot door aan te sluiten bij hun behoeften, mogelijkheden en oplossingen. Kennisoverdracht en informatie over relevante bronnen kunnen ouders stimuleren om aan de slag te gaan met positief opvoeden en gezond gedrag.
Professionals in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) spelen een belangrijke rol in het stimuleren en ondersteunen van ouders. Er vindt een verschuiving plaats van een paternalistische benadering naar een meer coachende rol, waarbij ouders meer toegang krijgen tot informatie en worden aangemoedigd om zelf beslissingen te nemen en in te grijpen. Het is belangrijk dat professionals oog hebben voor de specifieke opvoedingssituatie van ouders en samen met hen inzicht krijgen in de uitdagingen en mogelijkheden.
Een aantal cursussen en programma’s richten zich specifiek op de hechting tussen ouder en kind. Hechting is essentieel voor de emotionele en sociale ontwikkeling van een kind. Ouders kunnen leren hoe ze de band met hun kind kunnen ondersteunen en hoe ze kunnen reageren op de behoeften van hun kind. Een cursus die dit behandelt, biedt inzichten in de ontwikkeling van kinderen in de eerste 1000 dagen en wat ze van hun ouders nodig hebben. Ook wordt aandacht besteed aan de functie van huilen en hoe ouders hun kind kunnen lezen.
Het is belangrijk dat ouders zich voorbereiden op het ouderschap en weten wat ze kunnen verwachten in het eerste jaar met hun baby op het gebied van verzorging, routine, voeding en slapen. Door handvatten te bieden voor deze zaken, kunnen ouders zich zelfverzekerder voelen en beter omgaan met de uitdagingen van het ouderschap.
Naast de praktische aspecten van het ouderschap is er ook aandacht voor de creatieve ontwikkeling van kinderen. Er worden ateliers georganiseerd waar ouders en kinderen samen creatief bezig kunnen zijn met afdrukken en vormen in klei. Deze ateliers zijn geïnspireerd door pedagogische stromingen zoals Reggio Emilia en 'proces art', waarbij de nadruk ligt op het zelfstandig ontdekken en experimenteren van kinderen. Ouders worden uitgedaagd om ook hun eigen creatieve proces te verkennen, waardoor kinderen ruimte en vrijheid ervaren om te groeien.
Een stimulerend thuis is van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen. Onderzoek toont aan dat een stevige basis in de vroege jaren cruciaal is voor het opgroeien van kinderen. De gemeente Amersfoort zet in op het creëren van een stimulerende thuisomgeving, waarbij aandacht is voor een stevige pedagogische basis, zoals het concept Vreedzame Wijk/school. Dit concept stimuleert de ontwikkeling van kinderen en ondersteunt ouders bij het opvoeden.
Programma's zoals "Wortels en Vleugels" bieden een gestructureerd traject van 52 weken om ouders te helpen een krachtiger ouderschap te ontwikkelen. Dit programma richt zich op het versterken van de verbinding met het kind, het leren stellen van grenzen zonder strijd en het terugbrengen van rust en gezelligheid in het gezin. Het programma biedt praktische handvatten, inzichten en speelse oefeningen om ouders te helpen groeien in zelfvertrouwen, veerkracht en autonomie.
De gemeente Amersfoort biedt een breed scala aan ondersteuning voor ouders, variërend van gratis online cursussen tot groepsbijeenkomsten en laagdrempelige hulp thuis. Deze initiatieven zijn gericht op het versterken van ouders in hun rol, het creëren van een gezonde en veilige omgeving voor kinderen en het bevorderen van een stimulerende thuisomgeving. Door in te zetten op de motivatie van ouders, de hechting tussen ouder en kind en de creatieve ontwikkeling van kinderen, wil de gemeente Amersfoort bijdragen aan een kansrijke start voor alle kinderen in de gemeente. De beschikbaarheid van diverse programma’s en cursussen, zoals Ouders Inc. en “Wortels en Vleugels”, biedt ouders de mogelijkheid om de ondersteuning te kiezen die het beste aansluit bij hun behoeften en situatie.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet