Parallel Ouderschap: Ondersteuning en Versterking van Ouders en Kinderen na Scheiding

Parallel ouderschap is een benadering die steeds meer aandacht krijgt in de jeugdsector als een effectieve manier om ouders te ondersteunen na een scheiding, met name wanneer samenwerking en co-ouderschap niet haalbaar zijn. Deze werkwijze richt zich op het versterken van elke ouder afzonderlijk in zijn of haar rol, met als primair doel het welzijn van het kind te waarborgen. Deze benadering is relevant voor professionals die werken met ouders en kinderen in complexe scheidingssituaties.

Wat is Parallel Ouderschap?

Parallel ouderschap is een vorm van ouderschap waarbij ouders, na een scheiding, ieder hun eigen gezinsleven en ouderschap vormgeven. Dit betekent dat er weinig tot geen directe communicatie is tussen de ouders over de opvoeding en verzorging van de kinderen. Afspraken over de omgang worden strikt nageleefd en eventuele belangrijke beslissingen worden via een derde partij of een formele overeenkomst genomen. Het is een alternatief voor co-ouderschap, waarbij samenwerking en overleg centraal staan. Deze aanpak is met name geschikt wanneer de relatie tussen de ouders dermate gespannen is dat gezamenlijke besluitvorming niet mogelijk is en zelfs schadelijk kan zijn voor het kind.

Het uitgangspunt van parallel ouderschap is gebaseerd op het Kinderrechtenverdrag, dat de gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders voor de opvoeding en ontwikkeling van het kind benadrukt, maar tegelijkertijd erkent dat scheidingen deze verantwoordelijkheid onder druk kunnen zetten. Door ouders in staat te stellen hun eigen rol te vervullen zonder constante conflicten, kan de negatieve impact van de scheiding op de kinderen worden verminderd.

Training en Opleiding voor Professionals

Er is een groeiend aanbod aan trainingen en opleidingen voor professionals die werken met ouders en kinderen in complexe scheidingssituaties. Verschillende organisaties bieden cursussen aan, variërend van korte workshops tot meer uitgebreide opleidingen. Deze trainingen zijn gericht op het verstrekken van de kennis, vaardigheden en tools die nodig zijn om ouders effectief te begeleiden in het proces van parallel ouderschap.

Een aantal van deze trainingen zijn SKJ-geaccrediteerd, wat betekent dat professionals na het volgen van de cursus punten kunnen verdienen voor hun registratie bij het SKJ (Stichting Kwaliteitsregister Jeugdprofessionals). Voorbeelden van trainingen zijn de Basistraining en Verdiepingstraining ‘Werken met ouders’ aangeboden door IPSO+, en de Opleiding tot Procesbegeleider Parallel solo Ouderschap. De trainingen behandelen onderwerpen zoals de impact van scheiding op kinderen, het omgaan met conflicten, en het versterken van de ouderrol.

De trainingen omvatten vaak zowel theoretische kennis als praktische oefeningen, en maken gebruik van methodieken zoals de Toolbox ‘Blijven staan ondanks de storm’. Deze toolbox biedt handvatten en materialen voor professionals om ouders te ondersteunen bij het navigeren door de uitdagingen van parallel ouderschap.

De Focus op het Kind

Een cruciaal aspect van parallel ouderschap is de focus op het welzijn van het kind. Het doel is om een veilige en stabiele omgeving te creëren voor het kind, waarin het zich vrij voelt om van beide ouders te houden, zonder te worden blootgesteld aan conflicten. Professionals die werken met parallel ouderschap besteden aandacht aan de specifieke behoeften van kinderen in deze situatie en helpen ouders om deze behoeften te begrijpen en te respecteren.

De trainingen benadrukken het belang van het versterken van de ouderkindrelatie en het bieden van voldoende bestaansrecht aan de relatie van het kind met beide ouders. Dit betekent dat ouders worden aangemoedigd om hun kind te ondersteunen in het onderhouden van een positieve relatie met de andere ouder, ongeacht hun eigen gevoelens of conflicten.

De Rol van de Professional

De rol van de professional in het proces van parallel ouderschap is die van een begeleider en ondersteuner van de individuele ouder. De professional werkt niet met beide ouders tegelijkertijd, maar biedt individuele begeleiding aan elke ouder, gericht op het versterken van zijn of haar ouderrol en het bevorderen van het welzijn van het kind.

De professional helpt de ouder om te gaan met eigen pijn en verlies, om sterker te worden als ouder, en om beter te communiceren met het kind zonder strijd. Er is geen contact tussen de hulpverleners op inhoud, alleen op procesniveau. Een derde hulpverlener kan gesprekken voeren met het kind om het te ondersteunen in het verwerken van de scheiding en het omgaan met de nieuwe situatie.

Verschillende Trainingsmogelijkheden en Kosten

Het aanbod van trainingen in parallel ouderschap is divers. IPSO+ biedt bijvoorbeeld een Basistraining, een Combi-training (basis en verdieping) en een Verdiepingstraining. De kosten variëren afhankelijk van de duur en inhoud van de training. De Basistraining kost €995 (exclusief btw), de Combi-training €1.545 (exclusief btw) en de Verdiepingstraining €695 (exclusief btw).

Andere organisaties bieden ook trainingen aan, zoals het Expertisecentrum Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, die een driedaagse training aanbiedt voor €275 (exclusief btw). De trainingen worden vaak op verschillende locaties in het land aangeboden, zoals Zwolle, Utrecht, Den Haag en Enschede.

Parallel Ouderschap in de Praktijk

Parallel ouderschap is niet altijd de meest geschikte aanpak voor elke scheidingssituatie. Het is vooral relevant voor ouders die niet in staat zijn om te communiceren of samen te werken, en waarbij de conflicten een negatieve impact hebben op het welzijn van de kinderen. In sommige gevallen kan co-ouderschap een betere optie zijn, maar het is belangrijk om te erkennen dat dit niet voor alle ouders haalbaar is.

Parallel ouderschap kan een tijdelijke oplossing zijn, waarbij ouders na verloop van tijd meer ruimte vinden voor samenwerking en een meer coöperatieve vorm van co-ouderschap kunnen ontwikkelen. Het is belangrijk om flexibel te zijn en de aanpak aan te passen aan de veranderende behoeften van de ouders en kinderen.

Conclusie

Parallel ouderschap is een waardevolle benadering voor het ondersteunen van ouders en kinderen na een scheiding, met name in situaties waarin samenwerking niet mogelijk is. Door de focus te leggen op het versterken van de individuele ouder en het waarborgen van het welzijn van het kind, kan parallel ouderschap een positieve impact hebben op de levens van alle betrokkenen. Voor professionals in de jeugdsector is het belangrijk om zich te laten opleiden in deze methodiek en de tools te verwerven die nodig zijn om ouders effectief te begeleiden in dit proces. De beschikbaarheid van diverse trainingen en opleidingsmogelijkheden maakt het toegankelijk voor professionals om zich te bekwamen in deze specialistische vorm van ouderschapsbegeleiding.

Bronnen

1. KidsInbetween.nl: https://kidsinbetween.nl/training-parallel-ouderschap/
2. IPSO+: https://ipso.plus/aanbod/
3. IPSO+: https://ipso.plus/
4. Scholing SK Jeugd: https://scholing.skjeugd.nl/opleidingen/formeel-leren-procesbegeleider-parallel-solo-ouderschap/
5. Expertisecentrum HGKM: https://expertisecentrum-hgkm.nl/trainingen/parallel-solo-ouderschap-training/
6. IPSO+: https://ipso.plus/werken-met-ouders-basis-en-verdiepingstraining/
7. Nieuwestap.nl: https://nieuwestap.nl/parallel-ouderschap-wat-is-dat/
8. PQ-opleidingen.nl: https://pq-opleidingen.nl/trainingsaanbod/parallel-solo-ouderschap-in-de-praktijk/
9. Forum Parallels
10. IMW Regio Tilburg: https://imwregiotilburg.capp12.nl/open-courses/recourses/6/storefront
11. Jeugdformaat.nl: https://www.jeugdformaat.nl/hulpvraag/versterken-van-opvoeden-en-opgroeien-in-jullie-gezin/beter-thuis/
12. Praktijk Parallel Ouderschap: https://www.praktijkparallelouderschap.nl/
13. Ouderschapnascheiding.com: https://ouderschapnascheiding.com/courses/oudercursus-parallel-solo-ouderschap-na-scheiding/