Mindful Ouderschap: Stress Verminderen en de Ouder-Kind Relatie Verbeteren

Mindful ouderschap is een methode die zich richt op het verminderen van stress in de opvoeding en het verbeteren van de relatie tussen ouders en kinderen. Het is een aandachtstraining, geen traditionele opvoedcursus, en biedt handvatten voor ouders om bewuster te reageren op situaties en minder op de automatische piloot te handelen. Deze aanpak is gebaseerd op principes van mindfulness en wordt ondersteund door onderzoek van de Universiteit van Amsterdam.

Wat is Mindful Ouderschap?

Mindful ouderschap is een praktische handleiding voor clinici en ouders die ouderlijke stress willen aanpakken. Het maakt ouders bewust van hun automatische handelingen in de opvoeding en biedt inzicht en mogelijkheden om deze te veranderen. De methode is ontwikkeld bij UvA minds, het behandelcentrum voor ouder en kind van de Universiteit van Amsterdam, en is erkend door het Nederlands Jeugd Instituut (NJI). Het doel is niet om ouders te leren hoe ze moeten opvoeden, maar om hen te helpen bewuster te zijn van hoe ze opvoeden.

De Cursus Mindful Ouderschap

De cursus Mindful ouderschap bestaat uit acht groepssessies en een terugkomsessie. Elke sessie heeft een specifieke focus, waaronder:

• Automatisch opvoeden: Bewustwording van opvoeden op de automatische piloot, vooral tijdens stressvolle momenten.
• Opvoeden met een 'beginner's mind': Het herkennen van oordelen en vooroordelen ten opzichte van het kind.
• Contact maken met het lichaam: Bewustwording van lichamelijke gewaarwordingen tijdens de opvoeding.
• Opvoedingsstress: Het ervaren van opvoedingsstress in plaats van deze te vermijden, en het leren reguleren ervan.
• Opvoedingspatronen en -schema's: Het ontdekken van hoe reactieve opvoedingspatronen overeenkomen met patronen in de relatie met de eigen ouders.
• Conflicten en opvoeden: Het onderzoeken van ouder-kindconflicten en het herstellen van de emotionele relatie na een conflict.
• Liefde en grenzen: Het beoefenen van mededogen en het zien van grenzen stellen als een manier om voor zichzelf te zorgen en liefde te tonen.
• Mindful op weg door de opvoeding: Reflectie op de ervaringen tijdens de cursus, wat er geleerd is en wat er veranderd is.

Een groepsgrootte van 8 tot 16 ouders wordt aanbevolen. Ouders kunnen individueel of als paar deelnemen.

De Voordelen van Mindful Ouderschap

Uit onderzoek en ervaringen van ouders blijkt dat mindful ouderschap verschillende positieve effecten kan hebben:

• Vermindering van stress: Ouders ervaren minder stress, somberheid, angst en impulsiviteit.
• Verhoogde aandacht: Ouders worden aandachtiger en bewuster van hun eigen reacties en de behoeften van hun kind.
• Verbeterde stressregulatie: Ouders leren hun eigen stress beter te reguleren.
• Bewust reageren: Ouders reageren minder op de automatische piloot en kunnen bewuster reageren op de behoeften van hun kind.
• Verbeterde ouder-kindrelatie: De relatie tussen ouder en kind verbetert doordat ouders beter kunnen aansluiten bij de wereld en behoeften van hun kind.
• Meer plezier in het ouderschap: Ouders ervaren meer plezier en voldoening in het ouderschap.

Ouders geven aan meer inzicht te krijgen in het gedrag van hun kinderen en hoe ze daar beter op kunnen reageren. Ze leren om meer in het hier en nu te leven en te genieten van de kleine dingen. Sommigen ervaren een hechtere band met hun kind en meer rust in de opvoeding.

Praktische Toepassing en Ondersteuning

Het werkboek Mindful ouderschap bevat de oefeningen van de cursus en biedt een naslagwerk voor ouders om hun bevindingen te noteren en te reflecteren op hun ervaringen. Bij de cursus horen begeleide meditaties, ingesproken door prof. dr. Susan Bögels, die via een toegangscode in het boek te downloaden zijn.

De cursus wordt gegeven door getrainde professionals, zoals Anneloes. Individuele mindfulness trajecten zijn ook mogelijk, waarbij de training wordt aangepast aan de specifieke gezinssituatie.

Kosten en Vergoedingen

De kosten voor de cursus bedragen €425,- per ouder/verzorger, met een gereduceerd tarief voor extra deelnemende ouders/verzorgers (€200,-). Betaling kan in één keer of in termijnen.

In sommige gevallen kan een deel van de kosten worden vergoed door de zorgverzekering vanuit de aanvullende verzekering. De vergoede bedragen variëren afhankelijk van de verzekeraar en het gekozen pakket (tussen de €100 en €350). Ook kan de cursus mogelijk worden gefinancierd via een Persoonsgebonden Budget (PGB) of door een bijdrage van de werkgever, bijvoorbeeld in het kader van burn-out preventie.

Voor Wie is Mindful Ouderschap Geschikt?

Hoewel mindful ouderschap een praktische gids is voor iedereen die stressreducerend wil werken met ouders, kan het vooral nuttig zijn voor ouders die veel stress ervaren. Het is ook geschikt voor ouders met kinderen met gedragsproblemen of psychopathologie, omdat het de opvoedingsstress kan verminderen en de interactie tussen ouders en kinderen kan verbeteren.

Het is belangrijk op te merken dat mindful ouderschap geen vervanging is voor andere vormen van opvoedondersteuning, zoals parent management training. In sommige gevallen kan een combinatie van beide methoden het meest effectief zijn.

Conclusie

Mindful ouderschap biedt een waardevolle benadering voor ouders die op zoek zijn naar manieren om stress te verminderen, bewuster te reageren en de relatie met hun kind te verbeteren. De cursus en het bijbehorende werkboek bieden praktische tools en oefeningen om mindfulness te integreren in het dagelijks leven en de opvoeding. Door bewust te worden van automatische reacties en patronen, kunnen ouders een meer bewuste en liefdevolle relatie met hun kinderen opbouwen. De methode is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en wordt ondersteund door positieve ervaringen van ouders die de cursus hebben gevolgd.

Bronnen

1. Mindful ouderschap - Tijdschrift voor Psychiatrie
2. Mindful Ouderschap - Boekenbalie
3. Mindful Ouderschap - Centrum Zijn
4. Mindful Ouderschap - Boekenwereld
5. Mindful Ouderschap - Lannoocampus
6. Mindful Ouderschap - Managementboek
7. Mindful Ouderschap - Studiewinkel
8. Mindful Ouderschap - Thema
9. Susan Bogels - Books
10. Mindful Ouderschap - Bruna
11. Mindful Ouderschap - Lannoocampus
12. Mindful Ouderschap - Lannoo.be