Wanneer Co-ouderschap Niet Werkt: Opties en Overwegingen
juni 28, 2025
Co-ouderschap, waarbij beide ouders actief betrokken zijn bij de dagelijkse zorg en opvoeding van hun kinderen na een scheiding, is een steeds vaker voorkomende regeling. Naast de praktische en emotionele aspecten, zijn er ook significante fiscale implicaties verbonden aan co-ouderschap. Dit artikel biedt een overzicht van de belastingvoordelen en relevante overwegingen voor ouders die kiezen voor deze vorm van ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie.
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders zowel praktisch als financieel bijdragen aan de verzorging van hun kinderen. Een typisch voorbeeld is een regeling waarbij kinderen afwisselend enkele dagen bij de ene ouder en enkele dagen bij de andere ouder verblijven. Het is belangrijk dat deze verdeling met feiten onderbouwd kan worden. Een co-ouderschapsplan of echtscheidingsconvenant kan vooraf worden opgesteld om de afspraken vast te leggen. Het is essentieel dat de dagelijkse zorg en opvoeding daadwerkelijk ongeveer gelijk verdeeld zijn.
In principe hebben beide ouders recht op 50% van de kinderbijslag bij co-ouderschap, hoewel de Sociale Verzekeringsbank (SVB) de kinderbijslag meestal uitbetaalt aan de ouder bij wie het kind het grootste deel van het jaar verblijft. Ouders kunnen echter afspreken om de kinderbijslag te verdelen, wat vooral relevant kan zijn bij twee of meer kinderen, in combinatie met het kindgebonden budget (KGB) en de alleenstaande ouderkop (AOK). Het is gebruikelijk om de kinderbijslag te storten op een gezamenlijke kinderrekening.
Het KGB is een toeslag die ouders kunnen ontvangen voor de kosten van de opvoeding van hun kinderen. De verdeling van het KGB hangt af van de zorgverdeling. Als de zorg gelijk verdeeld is (meer dan 50 procent per ouder), kunnen ouders afspreken wie het budget ontvangt, of het op een kindrekening storten. In sommige gevallen kan het voordelig zijn om het KGB te laten storten op de rekening van de minst verdienende ouder, om een hoger bedrag te ontvangen. Bij twee of meer kinderen kan het KGB verdeeld worden door elk kind op het adres van een van de ouders in te schrijven.
De IACK is een korting op de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Om in aanmerking te komen, moet een kind jonger dan 12 jaar ten minste 6 maanden per jaar op het adres van de ouder ingeschreven staan. Bij co-ouderschap geldt een uitzondering: als beide ouders minimaal drie dagen per week voor de kinderen zorgen, kunnen ze beiden aanspraak maken op de IACK, ongeacht waar het kind staat ingeschreven. Het is echter belangrijk te weten dat de IACK vanaf 2027 gefaseerd afgeschaft zal worden.
De hoogte van de IACK is afhankelijk van het arbeidsinkomen en of de AOW-leeftijd is bereikt. Voor 2024 gelden de volgende bedragen:
Voor 2024, nog niet de AOW-leeftijd:
Voor 2024, het hele jaar de AOW-leeftijd:
Bij co-ouderschap kunnen kinderen meetellen als medebewoners voor de huurtoeslag, zelfs als ze bij de andere ouder zijn ingeschreven. Hiervoor is een verklaring co-ouderschap nodig, ondertekend door beide ouders. Dit kan leiden tot een hogere huurtoeslag.
Om kinderen ten laste te kunnen nemen in de belastingaangifte, moet aan verschillende voorwaarden worden voldaan. Het kind moet op 1 januari van het belastingjaar deel uitmaken van het gezin, daadwerkelijk en duurzaam met de ouder samenwonen, en de nettobestaansmiddelen mogen een bepaald maximum niet overschrijden (in 2024 €7.290). Bij co-ouderschap is het belangrijk dat de overeenkomst expliciet vermeldt dat de huisvesting van de kinderen gelijkmatig verdeeld is en dat beide ouders bereid zijn de verhoging van de belastingvrije som te verdelen.
De verhoging van de belastingvrije som voor kinderen ten laste bedraagt in 2024:
Deze bedragen zijn verdubbeld voor kinderen met een handicap.
De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de ouder die de afspraak maakt om de kinderbijslag volledig aan de andere ouder uit te betalen, recht heeft op aftrek voor kosten van levensonderhoud. Er bestaat recht op aftrek voor kosten van levensonderhoud voor kinderen jonger dan 21 jaar, indien er geen recht op kinderbijslag of studiefinanciering bestaat.
Het is cruciaal om duidelijke afspraken te maken in het ouderschapsplan, inclusief de roosterafspraken, taakverdeling, communicatie, en financiële regelingen. Ouders zijn verplicht om in het ouderschapsplan op te nemen hoe de kinderen hierbij betrokken worden. Als ouders er samen niet uitkomen, kan een mediator worden ingeschakeld.
Hoewel fiscaal co-ouderschap in veel gevallen voordelig is, kan het in sommige situaties nadelig zijn, bijvoorbeeld bij meer dan drie kinderen.
Fiscaal co-ouderschap biedt diverse belastingvoordelen voor ouders die na een scheiding de zorg en opvoeding van hun kinderen gelijkmatig verdelen. Het is echter belangrijk om de specifieke voorwaarden en regels te begrijpen en duidelijke afspraken te maken in het ouderschapsplan. Door goed geïnformeerd te zijn, kunnen ouders optimaal profiteren van de fiscale mogelijkheden en een stabiele financiële situatie creëren voor hun kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet