Wat is een EVC-traject in de kinderopvang?

Een EVC-traject is een procedure waarbij praktische ervaring, kennis en vaardigheden van medewerkers in de kinderopvang worden beoordeeld en erkend. Deze erkenning wordt gegeven in de vorm van een ervaringscertificaat, dat gelijkwaardig kan zijn aan een officieel diploma. Volgens de contextdocumenten is EVC bedoeld voor mensen die al jaren in de sector werken maar geen formele kwalificatie hebben, of voor potentiële medewerkers die willen inschatten of hun ervaring voldoet aan de vereisten voor een rol in de kinderopvang (1, 2, 10).

Het EVC-traject richt zich op het omzetten van werkervaring in een erkend competentieprofiel. Dit is bijvoorbeeld relevant voor pedagogisch medewerkers die hun vaardigheden willen laten valideren om hogere functies te bereiken (8). De trajecten worden vaak aangeboden door erkende instellingen, zoals EVC Direct of EVC Academie, en sluiten aan op standaarden zoals het branchecertificaat voor pedagogisch medewerkers of de Pabo-lesbevoegdheid (2, 6, 9).

Voordelen voor medewerkers

1. Loopbaanontwikkeling en carrièrekansen

EVC-trajecten openen deuren voor verdere opleidingen of promoties. Medewerkers kunnen hun praktijkervaring omzetten in een officieel certificaat, wat hun cv versterkt en hun positie op de arbeidsmarkt verbetert (1, 2, 5). In de kinderopvangsector, waar de vraag naar gekwalificeerd personeel hoog is, is dit een strategische keuze. Werknemers die al jaren ervaring hebben maar geen diploma bezitten, kunnen zo hun competenties erkend krijgen en zich onderscheiden van collega’s (3, 5).

Een voorbeeld is Marjolein, die haar EVC-traject in acht weken afwerkte en daarna direct kon starten op een kinderdagverblijf (7). Dit toont aan dat het traject sneller kan verlopen dan de standaardtermijn van drie tot zes maanden (1, 7).

2. Kostenbesparing via het STAP-budget

Voor medewerkers met beperkte middelen is het combineren van een EVC-traject met het STAP-budget een aantrekkelijke optie. Het STAP-budget dekt deel of helemaal de kosten van het traject, afhankelijk van de hoogte van het toegekende bedrag (2). Dit maakt het traject toegankelijker voor een bredere groep, waardoor meer ervaren medewerkers in staat worden gesteld om hun kwalificaties te formaliseren.

3. Verhoging van zelfvertrouwen en werktevredenheid

Het contextdocumenten vermelden dat het formaal erkennen van vaardigheden leidt tot een verhoging van het zelfvertrouwen. Medewerkers voelen zich gelijkwaardig aan hun formeel opgeleide collega’s, wat hen motiveert om verder te groeien in hun beroep (5). Voor ouders is dit ook geruststellend, omdat het vertrouwen in de kwaliteit van de zorg versterkt (5).

Voordelen voor werkgevers

1. Behoud van getalenteerd personeel

Werkgevers profiteren van EVC-trajecten door het behouden van ervaren medewerkers. Wanneer deze medewerkers hun vaardigheden laten erkennen, voelen ze zich meer gewaardeerd en is het minder waarschijnlijk dat ze de organisatie verlaten (5). Dit helpt bij het verminderen van personeelsverloop en de bijbehorende kosten van werving en training.

2. Verhoging van dienstverleningskwaliteit

Door het aanbieden van EVC-trajecten kunnen werkgevers ervoor zorgen dat hun team over de nodige competenties beschikt. Dit komt ten goede aan de kwaliteit van de zorg en ondersteuning die aan kinderen wordt geboden, wat de reputatie van de instelling verbetert (5).

3. Identificatie van vaardighienschortingen

EVC-trajecten bieden werkgevers inzicht in de kwaliteiten en eventuele leerbehoeften van hun medewerkers. Hierop kunnen gerichte trainingen worden aangeboden, waardoor het team efficiënter en beter uitgerust wordt (5, 10).

Het proces van een EVC-traject

Het EVC-traject omvat verschillende stappen, die variëren per instelling maar over het algemeen het volgende schema volgen (1, 10):

1. Aanmelden en intakegesprek

Het traject begint met een aanmelding en een oriënterend gesprek. Tijdens deze intake wordt de werkervaring van de medewerker beoordeeld, en worden leerdoelen en verwachtingen besproken (10). Voor sommige trajecten is minimaal twee jaar ervaring vereist (1).

2. Verzamelen van bewijsmaterialen

In de tweede fase moet de medewerker bewijsmateriaal verzamelen, zoals werkstukken, referenties, projectbeschrijvingen of observaties. Deze materialen worden samengevoegd in een portfolio, dat de verworven competenties toont (10).

3. Werkplekbezoek door een assessor

Een ervaren assessor bezoekt de werkplek van de medewerker om de praktijkervaring te observeren. Dit bezoek helpt bij het valideren van de competences die in het portfolio staan (10).

4. Beoordeling en afsluitend gesprek

Na het verzamelen van bewijsmateriaal en het werkplekbezoek volgt een beoordeling. Als de assessor bepaalt dat de medewerker voldoet aan de vereisten, volgt een eindgesprek waarin het certificaat wordt uitgereikt (7, 10).

De duur van het traject hangt af van de individuele omstandigheden. Meestal neemt het drie tot zes maanden in beslag, maar in sommige gevallen kan het sneller verlopen, zoals bij Marjolein, die haar portfolio al na acht weken indiende (7).

Voorwaarden en eisen

Om in aanmerking te komen voor een EVC-traject zijn er bepaalde eisen. Deze variëren per instelling, maar algemene voorwaarden zijn (1, 8):
- Minimale werkervaring: Voor sommige trajecten is minimaal twee jaar ervaring vereist (1).
- Onderwijsniveau: Voorkeur wordt uitgesproken voor mensen met een MBO 4, HBO of hoger diploma, of met werkervaring in de kinderopvang, BSO of peuterspeelzalen (8).
- Nederlandse taal: Goede beheersing van de Nederlandse taal is verplicht, evenals digitale vaardigheden (8).
- Bereidheid om te investeren: Medewerkers moeten bereid zijn om in hun eigen tijd te studeren en het traject af te ronden binnen een bepaalde periode (8).

Praktijkvoorbeelden en case studies

1. Jillz Kinderdagverblijf

Bij Jillz Kinderdagverblijf in Amstelveen zijn medewerkers geslaagd voor hun EVC-traject en zijn ze nu bekwaam als pedagogisch medewerker (4). Deze instelling benadrukt de praktijkgerichtheid van het traject en het belang van een veilige en stimulerende omgeving voor kinderen (4).

2. EVC Academie en de kinderopvangcrisis

EVC Academie helpt bij het oplossen van personeelskrapte door ervaren medewerkers te beoordelen en hun vaardigheden te erkennen. Een samenwerking met het UWV en gemeenten bracht meerdere nieuwe medewerkers in actie, waardoor kinderopvangorganisaties hun wachtlijsten konden verkleinen (6). Dit benadrukt de rol van EVC-trajecten in het creëren van duurzame oplossingen voor sectorproblemen.

3. TieTalent en de trajectopbouw

TieTalent biedt EVC-trajecten aan in samenwerking met erkende instellingen. Medewerkers starten met een proeftijd van twee maanden en volgen het traject in een periode van maximaal zes maanden. Bij succesvolle afronding ontvangen ze een branchecertificaat en een vast contract (8). De instelling biedt ook voordelen zoals korting op kinderopvang, reiskostenvergoeding en toegang tot psychologische ondersteuning via Open Up (8).

EVC-trajecten en de samenwerking met onderwijsinstellingen

EVC-trajecten worden vaak samengesteld in samenwerking met onderwijsinstellingen zoals Bureau Sterk en Civas Onderwijs. Deze samenwerking maakt het mogelijk om ervaren professionals in 2,5 jaar een Pabo-lesbevoegdheid te behalen. Het EVC-traject leidt tot het verzilveren van maximaal 190 studiepunten, waarna de resterende punten via de LOI worden behaald (9).

EVC-trajecten als oplossing voor sectorproblemen

De kinderopvangsector kampt met tekorten aan gekwalificeerd personeel. Hierbij helpt het EVC-traject, omdat het ervaren maar formeel ongeschoolde medewerkers in staat stelt om snel kwalificaties te behalen zonder terug te moeten naar school voor lange periodes (5, 6). Dit versnelt het kwalificatieproces en vermindert de druk op onderwijsinstellingen.

Een ander voordeel is de flexibiliteit. Medewerkers kunnen tijdens het traject blijven werken, wat het proces minder disruptief maakt (9). Werkgevers kunnen hun medewerkers hiermee direct inzetten in praktische taken, zoals Marjolein die na afronding van haar portfolio direct aan de slag ging in de buitenschoolse opvang (7).

Beperkingen en overwegingen

Hoewel EVC-trajecten veel voordelen bieden, zijn er ook beperkingen en overwegingen die moeten worden genoemd:

1. Tijdinvestering

Het traject vereist een aanzienlijke tijdinvestering, aangevuld met zelfstudie en het verzamelen van bewijsmateriaal. Niet alle medewerkers hebben de mogelijkheid om tijd vrij te maken voor deze activiteiten (7, 8).

2. Selectiecriteria

Niet elke ervaring leidt automatisch tot erkenning. De assessor beoordeelt of de competences voldoen aan de standaarden. Medewerkers moeten dus bewust omgaan met het verzamelen van relevant bewijs (10).

3. Financiële toegankelijkheid

Hoewel het STAP-budget deel van de kosten kan dekken, is het niet altijd beschikbaar of voldoende. Werknemers met beperkte middelen moeten dit aspect overwegen (2).

Conclusie

EVC-trajecten in de kinderopvang bieden een waardevolle kans om praktijkervaring om te zetten in officiële competentieerkenning. Voor medewerkers betekent dit verbeterde carrièrekansen, zelfvertrouwen en het behalen van een certificaat dat gelijk staat aan een diploma. Voor werkgevers draagt het bij aan het behoud van talent, de verhoging van dienstverleningskwaliteit en het oplossen van personeelskrapte. Het proces omvat stappen zoals intake, portfolioverzameling en een werkplekbezoek, en is meestal afgerond binnen drie tot zes maanden. Praktijkvoorbeelden van instellingen zoals Jillz Kinderdagverblijf en EVC Academie tonen aan dat het traject effectief is in het professionaliseren van de sector. EVC is dus niet alleen een hulpmiddel voor individuele groei, maar ook een strategisch instrument voor de kinderopvangsector om huidige en toekomstige uitdagingen aan te pakken.