Fiscaal Co-ouderschap: Belastingvoordelen en Regelingen na Scheiding
juni 28, 2025
De vaststelling van een zorgregeling na een scheiding is een complex proces, met name wanneer er jonge kinderen bij betrokken zijn. Traditioneel werd aangenomen dat zeer jonge kinderen primair bij de primaire hechtingsfiguur, meestal de moeder, behoorden te verblijven, met kort en frequent contact met de andere ouder. Echter, recent onderzoek heeft deze benadering herzien. Dit artikel biedt een overzicht van de huidige inzichten en praktische richtlijnen met betrekking tot co-ouderschap en omgangsregelingen voor jonge kinderen, gebaseerd op beschikbare informatie.
De Evolutie van Zorgregelingen
Voor 2020 was het gangbare uitgangspunt dat jonge kinderen baat hadden bij een stabiele omgeving met de primaire hechtingsfiguur. Dit was vaak de moeder, vanwege haar rol in de verzorging, zoals borstvoeding. De adviezen waren gericht op korte, regelmatige contactmomenten met de andere ouder om een band op te bouwen, zonder langdurige scheiding van de primaire verzorger.
Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat jonge kinderen prima kunnen opgroeien in twee huizen en bij twee gezinnen. Een goede band met beide ouders, inclusief overnachtingen bij de secundaire ouder, draagt bij aan een betere hechtingsrelatie en een grotere tevredenheid met het leven op latere leeftijd. De ‘Richtlijn Scheiding en Problemen van Jeugdigen voor Jeugdhulp en Jeugdbescherming’ adviseert nu minimaal twee dagen per week contact met de andere ouder, inclusief de mogelijkheid tot overnachtingen.
Voorwaarden voor een Uitgebreide Zorgregeling
Hoewel de trend verschuift naar meer gelijkwaardige zorgregelingen, is het essentieel dat aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan om het welzijn van het kind te waarborgen. Deze voorwaarden omvatten:
- Veiligheid: De kinderen moeten zich veilig voelen bij beide ouders.
- Gezondheid en Ontwikkeling: Beide ouders moeten aandacht besteden aan de gezondheid en de ontwikkeling van het kind.
- Gedrag: Beide ouders moeten alert zijn op het gedrag van het kind.
- Opvoedvaardigheden: Beide ouders moeten in staat zijn om voor het kind te zorgen en over voldoende opvoedvaardigheden beschikken.
- Communicatie: De ouders moeten in staat zijn om samen te communiceren over het kind.
- Dagelijkse Verzorging: De ouders moeten afspraken kunnen maken over de dagelijkse verzorging, inclusief eten en slaapritme.
Leeftijdspecifieke Overwegingen
De omgangsregeling dient afgestemd te worden op de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind.
Baby’s (0-2 jaar): Voor baby’s is het van groot belang dat ze een sterke band opbouwen met een ouder. Langdurige scheiding van de verzorgende ouder, meestal de moeder, wordt over het algemeen afgeraden. Regelmatig contact met de andere ouder, meerdere keren per week voor een paar uur, bij voorkeur in de omgeving van de verzorgende ouder, is wenselijk. Overnachten wordt in deze fase niet aanbevolen.
Peuters en Kleuters (2-5 jaar): Peuters en kleuters kunnen al iets langer weg zijn bij de inwonende ouder. Overnachten kan een optie zijn, maar het is belangrijk om te letten op eventuele slaapproblemen. Regelmatig contact met de andere ouder is essentieel. Een vaste structuur en duidelijke afspraken zijn belangrijk voor deze leeftijdsgroep.
Basisschoolleeftijd (5-12 jaar): Kinderen in de basisschoolleeftijd ontwikkelen zich snel en hebben behoefte aan zowel duidelijkheid als inspraak. Het is goed om hun mening te vragen en rekening te houden met hun wensen bij het opstellen van de omgangsregeling. Frequent contact met beide ouders is belangrijk, eventueel aangevuld met regelmatige telefonische of digitale contactmomenten.
Tieners (12-18 jaar): Tieners hebben behoefte aan autonomie en willen graag inspraak in hun eigen leven. De omgangsregeling moet hierop worden afgestemd. Het is belangrijk om te onthouden dat tieners vaak een druk leven hebben met school, vrienden en hobby’s.
Vormen van Ouderschap
Er zijn verschillende vormen van ouderschap mogelijk na een scheiding:
Coöperatief Ouderschap: Dit kenmerkt zich door regelmatige communicatie, directe contacten tussen ouders, gezamenlijke besluitvorming, samenwerking bij het oplossen van problemen en het plannen van activiteiten, en aandacht voor de belangen van de kinderen. Er zijn nog momenten van samenkomen van het oude gezin, zoals gezamenlijke schoolgesprekken en een prettige overgang van het ene naar het andere huis.
Parallel Ouderschap: Bij parallel ouderschap voeden de ouders hun kinderen elk op hun eigen manier op, zonder overleg. Er is weinig communicatie en emotionele betrokkenheid tussen de ouders. Duidelijke afspraken worden vastgelegd in een ouderschapsplan, en beide ouders houden zich hier strikt aan.
Praktische Tips voor Co-ouderschap
- Open Communicatie: Blijf in gesprek met de andere ouder en stel de behoeften van de kinderen centraal.
- Structuur en Duidelijkheid: Zorg voor een vaste structuur en duidelijke afspraken, zodat de kinderen weten waar ze aan toe zijn.
- Flexibiliteit: Wees bereid om de omgangsregeling aan te passen naarmate de kinderen groeien en veranderen.
- Neutrale Houding: Spreek nooit negatief over de andere ouder in het bijzijn van de kinderen.
- Eigen Plek: Zorg ervoor dat de kinderen een eigen plek hebben bij beide ouders, liefst een eigen kamer.
- Betrek de School: Informeer de school over de gewijzigde leefsituatie van de kinderen en vraag om goede communicatie.
- Professionele Hulp: Schakel professionele hulp in, zoals een mediator of coach, als u er samen niet uitkomt.
Omgaan met Uitdagingen
Co-ouderschap is niet altijd gemakkelijk. Conflicten tussen ouders kunnen een negatieve invloed hebben op de kinderen. Het is belangrijk om te proberen om conflicten te vermijden en om de kinderen te beschermen tegen ruzies. Als de communicatie moeizaam is, kan mediation een goede oplossing zijn.
Het is ook belangrijk om te beseffen dat de behoeften van de kinderen kunnen veranderen naarmate ze ouder worden. Een omgangsregeling die goed werkte toen de kinderen jong waren, is mogelijk niet meer geschikt als ze tieners zijn. Het is daarom belangrijk om de regeling regelmatig te evalueren en aan te passen.
Conclusie
De inzichten over zorgregelingen voor jonge kinderen zijn de afgelopen jaren verschoven. Recent onderzoek toont aan dat jonge kinderen prima kunnen opgroeien in twee huizen, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Een goede band met beide ouders, regelmatige contactmomenten en een stabiele omgeving zijn essentieel voor het welzijn van het kind. Het is belangrijk om de omgangsregeling af te stemmen op de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind en om open te communiceren met de andere ouder. Door de behoeften van de kinderen centraal te stellen, kan co-ouderschap een positieve bijdrage leveren aan hun ontwikkeling.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
