Co-ouderschap: Varianten en Overwegingen bij een 60/40 Verdeling
juni 27, 2025
Co-ouderschap is een veelbesproken onderwerp in de context van scheidingen met kinderen. Hoewel de term zelf geen wettelijke basis heeft, is het streven naar ‘gelijkwaardig ouderschap’ wel verankerd in de Nederlandse wetgeving. Dit artikel biedt een overzicht van de rechten en plichten van ouders bij co-ouderschap, de praktische overwegingen bij de invulling ervan, en de noodzaak van een goed ouderschapsplan. De informatie is gebaseerd op beschikbare gegevens en richt zich tot ouders, verzorgers en andere betrokkenen.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap houdt in dat ouders, na een scheiding, de zorg en opvoeding van hun kinderen gelijkwaardig verdelen. Dit betekent dat kinderen ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen en dat beide ouders even betrokken zijn bij het dagelijks leven van het kind. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap niet wettelijk vastgelegd is. De afspraken die ouders maken, worden vastgelegd in een ouderschapsplan, dat wettelijk verplicht is bij scheidingen met minderjarige kinderen. Dit plan omvat afspraken over de zorgregeling, communicatie, besluitvorming en financiële aspecten.
Wettelijke Basis en Gelijkwaardig Ouderschap
Hoewel er geen expliciete wet is die co-ouderschap definieert, is het concept van ‘gelijkwaardig ouderschap’ wel opgenomen in de wet (artikel 1:247 BW leden 4 en 5). Deze norm impliceert echter niet automatisch een 50/50 verdeling van de tijd met de kinderen. De invulling van gelijkwaardig ouderschap is afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de ouders en kinderen. De wetgever beoogt met deze norm niet een verplichte 50/50 verdeling, maar streeft naar een situatie waarin beide ouders een gelijkwaardige rol spelen in het leven van hun kinderen.
Het Ouderschapsplan: Een Verplichting
Bij een scheiding zijn ouders verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. Dit plan moet in ieder geval afspraken bevatten over de zorg- en opvoedingverdeling (zorgregeling of omgangsregeling), de communicatie tussen ouders, de besluitvorming over belangrijke zaken (zoals schoolkeuze) en de financiële aspecten (kinderalimentatie). Het is raadzaam om in het ouderschapsplan zoveel mogelijk details vast te leggen om misverstanden en conflicten te voorkomen. Het ouderschapsplan is een momentopname en kan worden aangepast indien de omstandigheden veranderen, mits beide ouders hiermee instemmen.
De Rol van de Rechter en Mediation
Als ouders er samen niet uitkomen om een ouderschapsplan op te stellen, kan de rechter hen doorverwijzen naar een mediator. Mediation is een vorm van conflictbemiddeling waarbij een neutrale derde partij helpt om tot een overeenkomst te komen. Ouders kunnen ook vrijwillig gebruik maken van een mediator, zonder tussenkomst van de rechter. De kosten van mediation komen doorgaans voor rekening van de ouders, maar er kan mogelijk een tegemoetkoming in de kosten worden aangevraagd via de Wet op de Rechtsbijstand.
Factoren die de Zorgverdeling Beïnvloeden
Bij het bepalen van de zorgverdeling zal een rechter, indien nodig, rekening houden met verschillende factoren. Een belangrijke factor is de zorgverdeling vóór de scheiding. De rechter zal ook beoordelen of de ouders in staat zijn om een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedingstaken te realiseren, bijvoorbeeld door concrete stappen te nemen om hun leven hierop aan te passen. Andere factoren die een rol kunnen spelen zijn de emotionele draagkracht van het kind en de ouders, de afstand tussen de woningen van de ouders en wie in de voormalige gezamenlijke woning blijft wonen.
Co-ouderschap en Alimentatie
Co-ouderschap heeft vaak invloed op de hoogte van de kinderalimentatie. Omdat beide ouders ongeveer evenveel zorg dragen voor het kind, kunnen de kosten worden verdeeld op basis van draagkracht (de ouder met het hoogste inkomen betaalt meer), naar het aantal verzorgdagen (de ouder die het kind het meest verzorgt ontvangt een vast bedrag van de andere ouder) of gelijkwaardig (beide ouders betalen de helft). De specifieke berekening van de kinderalimentatie is complex en vereist vaak de hulp van een specialist.
Praktische Overwegingen bij Co-ouderschap
Een succesvol co-ouderschap vereist een goede communicatie en bereidheid tot samenwerking tussen de ouders. Het is belangrijk om open te staan voor elkaars perspectief en om beslissingen in het belang van het kind te nemen. Daarnaast is het van belang dat de ouders niet te ver van elkaar af wonen, zodat het kind gemakkelijk naar school, sport en andere activiteiten kan gaan. Een goede communicatie over praktische zaken, zoals bedtijden, huiswerk en opvattingen over straffen, is essentieel.
Wanneer Co-ouderschap Niet Geschikt is
Hoewel co-ouderschap in veel gevallen een goede optie is, is het niet altijd geschikt. In situaties waarin de ouders slecht met elkaar communiceren en steeds conflicten hebben over de kinderen, kan het beter zijn dat een kind één hoofdverzorger heeft. Ook praktische obstakels, zoals lange reistijden of beperkte beschikbaarheid van één van de ouders, kunnen een belemmering vormen voor een succesvol co-ouderschap.
Het Recht op Omgang en Weigering van Co-ouderschap
Elke ouder heeft, ook na een scheiding, recht op omgang met zijn of haar kinderen. Een ouder kan co-ouderschap weigeren, omdat dit geen wettelijke verplichting is. Een ouder mag het gelijkwaardig ouderschap niet tegenwerken, maar de invulling daarvan is afhankelijk van de omstandigheden. Een ouder die co-ouderschap weigert, heeft nog steeds recht op omgang met zijn of haar kind(eren), en er zal dan een andere omgangsregeling worden getroffen.
Aanpassing van het Ouderschapsplan
Het ouderschapsplan is niet statisch en kan worden aangepast indien de omstandigheden veranderen. Ouders kunnen in onderling overleg afspraken wijzigen, mits deze niet in strijd zijn met de wet. Het is raadzaam om wijzigingen schriftelijk vast te leggen en toe te voegen aan het bestaande ouderschapsplan. Indien ouders er niet uitkomen, kan een mediator worden ingeschakeld om het gesprek te begeleiden.
Parallel Ouderschap
Een andere vorm van ouderschap na scheiding is parallel ouderschap. Hierbij communiceren ouders onregelmatig of alleen in noodgevallen en hebben ze zo min mogelijk contact met elkaar. Elke ouder neemt eigen beslissingen over de kinderen en de overgangen tussen de huizen vinden plaats op een neutrale plek. Deze vorm vereist vaak de hulp van een onafhankelijke derde partij om het contact tussen ouders te ondersteunen.
Het Belang van het Kind
Bij alle afspraken rondom co-ouderschap staat het belang van het kind voorop. Het is belangrijk om kinderen te betrekken bij de afspraken die over hen gaan en om naar hun wensen en behoeften te luisteren. Ouders moeten proberen om een positieve en respectvolle relatie te onderhouden, zodat het kind zich veilig en geborgen voelt bij beide ouders.
Conclusie
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap na scheiding waarbij ouders de zorg en opvoeding van hun kinderen gelijkwaardig verdelen. Hoewel het geen wettelijke verplichting is, is het streven naar gelijkwaardig ouderschap wel verankerd in de Nederlandse wetgeving. Een goed ouderschapsplan, gebaseerd op open communicatie en samenwerking, is essentieel voor een succesvol co-ouderschap. De specifieke invulling van co-ouderschap is afhankelijk van de individuele omstandigheden van de ouders en kinderen, waarbij het belang van het kind altijd voorop staat.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
