Parallel Ouderschap: Een Weg Naar Rust en Duidelijkheid voor Ouders en Kinderen

Parallel ouderschap is een opvoedvorm die steeds vaker wordt overwogen door ouders die uit elkaar zijn gegaan en moeite hebben met coöperatief ouderschap. Deze vorm van ouderschap kenmerkt zich door een loskoppeling tussen de ouders, waardoor kinderen met beide ouders kunnen opgroeien in een omgeving met minder conflict. Dit artikel biedt een overzicht van parallel ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie, en belicht de kenmerken, de geschiktheid en de praktische aspecten van deze opvoedmethode.

Wat is Parallel Ouderschap?

Parallel ouderschap, soms ook aangeduid als solo-ouderschap, is een vorm van ouderschap waarbij ouders na een scheiding hun eigen rol in het leven van hun kinderen invullen zonder intensieve samenwerking of overleg. De emotionele betrokkenheid tussen de ouders is minimaal en de communicatie is beperkt tot het hoogstnoodzakelijke. Het is een alternatief voor coöperatief ouderschap, waarbij ouders juist proberen om samen te werken en beslissingen te nemen in het belang van de kinderen.

De kern van parallel ouderschap is dat beide ouders verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen ouderrol en de kinderen in staat stellen om een relatie met beide ouders te onderhouden zonder te worden blootgesteld aan conflicten. Het wordt vaak gezien als een oplossing wanneer voortdurend overleg en samenwerking niet lukken, en de conflicten tussen de ouders een negatieve invloed hebben op het welzijn van de kinderen.

Kenmerken van Parallel Ouderschap

Verschillende kenmerken definiëren parallel ouderschap. Ouders communiceren onregelmatig of alleen in noodgevallen. Communicatie verloopt vaak via e-mail, whatsapp, een derde persoon of een speciaal schrift. De twee gezinnen hebben zo min mogelijk met elkaar te maken, en elke ouder neemt eigen beslissingen over de kinderen zolang ze in het huis van die ouder zijn. Ouders zetten zich los van elkaar in voor de belangen van de kinderen en de overgangen van de kinderen van het ene naar het andere huis vinden plaats op een neutrale plek, met weinig communicatie tussen de ouders, of via de school.

Belangrijk is dat beide ouders zich aan de gemaakte afspraken houden, vastgelegd in een ouderschapsplan. Ouders hebben vaak de hulp nodig van een hulpverlener of organisatie om punten op te lossen waar ze het niet over eens worden. Iedere ouder is verantwoordelijk voor de eigen relatie met het kind.

Een belangrijk aspect is dat beslissingen die een ouder neemt, ook in de andere thuissituatie moeten kunnen worden nageleefd. Dit vereist een zekere mate van transparantie en betrouwbaarheid tussen de ouders, ook al is de directe communicatie beperkt.

Geschiktheid van Parallel Ouderschap

Parallel ouderschap is niet voor alle ouders geschikt. Het is vooral een optie voor ouders waarbij de conflicten na de scheiding blijven aanhouden en coöperatief ouderschap niet mogelijk is. Het is een uitweg voor ouders die moegestreden zijn en erkennen dat het monster van de voortdurende strijd onoverwinnelijk blijkt te zijn.

Het is echter belangrijk om te overwegen of parallel ouderschap wel de juiste keuze is als er sprake is van een niet-welwillende ouder, die niet bereid is om mee te werken aan het welzijn van de kinderen. In dergelijke gevallen kan het beter zijn om andere vormen van ouderschap te overwegen, zoals de schottenaanpak, waarbij er nog minder contact is tussen de ouders.

Parallel ouderschap is mogelijk minder geschikt als één van beide ouders weinig zorgtijd heeft. In dat geval is het belangrijk dat de hoofdverblijfouder ruimhartig blijft communiceren over de levensgebeurtenissen van het kind om de andere ouder aangehaakt te houden.

Het Ouderschapsplan bij Parallel Ouderschap

Een duidelijk en gedetailleerd ouderschapsplan is essentieel bij parallel ouderschap. Dit plan bevat afspraken over de zorgregeling, de communicatie, de besluitvorming en de financiële aspecten. Het is belangrijk dat de afspraken in het ouderschapsplan de belangen van de kinderen centraal stellen en dat beide ouders zich onvoorwaardelijk aan de afspraken committeren.

Het opstellen van een ouderschapsplan kan worden ondersteund door mediation, waarbij een neutrale conflictbemiddelaar helpt om tot een eenduidig en goed overwogen plan te komen. Dit kan misverstanden in de toekomst voorkomen en houvast bieden voor onverwachte situaties.

De Rol van de Kinderen

Bij parallel ouderschap is het belangrijk dat de kinderen niet betrokken worden bij de conflicten tussen de ouders. De ouders moeten ervoor zorgen dat de kinderen een positieve relatie met beide ouders kunnen onderhouden zonder zich schuldig te voelen of loyaal te hoeven kiezen.

Het is belangrijk dat de ouders de kinderen niet tegen elkaar uitspelen en dat ze respectvol met elkaar omgaan, ook al is er weinig directe communicatie. De kinderen moeten het gevoel hebben dat ze vrij zijn om hun eigen gevoelens en behoeften te uiten en dat ze de steun kunnen krijgen die ze nodig hebben.

Uitdagingen en Aandachtspunten

Hoewel parallel ouderschap een oplossing kan bieden voor ouders die vastzitten in een conflictueuze situatie, zijn er ook uitdagingen en aandachtspunten. Het vereist moed om niet te kiezen voor de makkelijke weg en te zoeken naar een oplossing waarbij beide ouders in beeld blijven. Het is belangrijk om de andere ouder bestaansrecht te blijven geven in het leven van het kind en om te blijven praten over "jouw vader" of "jouw moeder".

Het kan lastig zijn om de strijd te staken en te accepteren dat de andere ouder een andere invulling aan het ouderschap kan geven. Het is belangrijk om te leren loslaten en te vertrouwen op de eigen ouderrol.

Een terugval in ‘oud’ gedrag of het oplaaien van conflicten kan voorkomen, vooral wanneer er beslissingen moeten worden genomen. Het is belangrijk om te blijven reflecteren op het eigen gedrag en om indien nodig hulp te zoeken.

Parallel Ouderschap en Professionele Hulp

Professionele hulp kan van onschatbare waarde zijn bij het implementeren van parallel ouderschap. Hulpverleners en jeugdbeschermers kunnen ondersteuning bieden bij het opstellen van het ouderschapsplan, het begeleiden van de communicatie en het oplossen van conflicten.

Het is belangrijk om een begeleider te kiezen die ervaring heeft met parallel ouderschap en die in staat is om te steunen, te sturen en te stimuleren. Psycho-educatie over de impact van conflict op kinderen kan ook helpen om de ouders bewust te maken van de gevolgen van hun gedrag.

Conclusie

Parallel ouderschap is een opvoedvorm die een uitweg kan bieden voor ouders die na een scheiding vastzitten in een conflictueuze situatie. Het kenmerkt zich door een loskoppeling tussen de ouders, waardoor kinderen met beide ouders kunnen opgroeien in een omgeving met minder conflict. Het is echter belangrijk om te beoordelen of parallel ouderschap wel de juiste keuze is en om een duidelijk ouderschapsplan op te stellen. Met de juiste ondersteuning en inzet kan parallel ouderschap een bijdrage leveren aan het welzijn van de kinderen en aan de rust en duidelijkheid voor de ouders.

Bronnen

1. Kenniscentrum Kind en Scheiding. https://www.kenniscentrumkindenscheiding.nl/uploads/content/file/TvO%202022-1%20Parallel%20ouderschap%20na%20scheiding_1655968041.pdf
2. Ouderplatform Jeugdzorg. https://www.ouderplatformjeugdzorg.nl/jeugdhulp/parallel-solo-ouderschap
3. Vechtscheidingshulp. https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/wat-is-parallel-ouderschap/
4. Nji.nl. https://www.nji.nl/scheiding/welke-vormen-van-ouderschap-zijn-er
5. Vechtscheidingshulp. https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/parallel-ouderschap-zal-ik-dat-doen/
6. Sarah Koller. https://sarahkoller.nl/parallel-ouderschap/
7. Youke.nl. https://youke.nl/hulpvormen/een-moeilijke-scheiding-voorkomen
8. Rechtaantafel.nl. https://www.rechtaantafel.nl/parallelouderschap/
9. Twederzijds.nl. https://www.twederzijds.nl/blog/als-de-boosheid-en-het-verdriet-nog-te-veel-overheerst-is-parallel-ouderschap-een-oplossing/