Ouderschap Blijft: Samenwerking na Scheiding voor het Welzijn van het Kind

Het beëindigen van een relatie is een ingrijpende gebeurtenis, niet alleen voor de partners zelf, maar ook voor de kinderen. Een goede communicatie en samenwerking tussen ouders blijven essentieel, zelfs na een scheiding, om de kinderen te ondersteunen in hun ontwikkeling. Verschillende initiatieven, zoals ‘Ouderschap Blijft’, bieden begeleiding om ouders te helpen bij het maken van afspraken en het verbeteren van de communicatie, met als doel het welzijn van het kind voorop te stellen. Dit artikel beschrijft de principes en aanpak van ‘Ouderschap Blijft’ en gerelateerde methoden, gebaseerd op beschikbare informatie.

Het Belang van Communicatie en Samenwerking

Na een scheiding is het cruciaal dat ouders, ondanks hun eigen emoties en conflicten, in staat zijn om effectief te communiceren en samen te werken. Dit is niet alleen belangrijk voor het maken van praktische afspraken over de zorg en opvoeding van de kinderen, maar ook voor het creëren van een stabiele en veilige omgeving voor de kinderen. Wanneer ouders blijven vechten en elkaar de schuld geven, kan dit leiden tot stress, angst en trauma bij de kinderen. Uit ervaringen blijkt dat kinderen baat hebben bij een stabiele situatie en een goede relatie met beide ouders. Een programma zoals ‘Kinderen uit de Knel’ (KuK) biedt ouders de mogelijkheid om destructieve patronen te doorbreken en te werken aan zichzelf, wat uiteindelijk ten goede komt aan de kinderen.

Ouderschap Blijft: Een Beschrijving

‘Ouderschap Blijft’ is een vorm van omgangsbemiddeling en -begeleiding gericht op kinderen van 0 tot 12 jaar en hun gescheiden of scheidende ouders. Het is bedoeld voor situaties waarin de omgang met de uitwonende ouder niet plaatsvindt of problematisch verloopt. Het doel is om de communicatie tussen de ouders te verbeteren en afspraken te maken over de opvoeding in de nieuwe situatie. De begeleiding wordt verzorgd door een professional van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).

De aanpak van ‘Ouderschap Blijft’ omvat het samen bekijken van de beste manier om de kinderen op te voeden in de nieuwe situatie. Het traject is op maat gemaakt en kan bestaan uit bemiddelingsgesprekken, begeleide omgangsmomenten, oudergesprekken en gesprekken met de kinderen. De focus ligt op het creëren van een veilige en positieve omgeving waarin ouders kunnen leren omgaan met hun verschillen en samen te werken in het belang van hun kinderen.

Voor Wie is Ouderschap Blijft Bestemd?

‘Ouderschap Blijft’ is geschikt voor ouders die willen werken aan het verbeteren van de communicatie, samen afspraken willen maken over de opvoeding, hulp nodig hebben bij het maken of aanpassen van een ouderschapsplan, en openstaan voor oplossingen, ook als deze niet volledig aan hun eigen wensen voldoen. Belangrijke voorwaarden zijn dat er geen rechtzaken lopen, dat ouders respectvol met elkaar en de CJG-professional omgaan, en dat ze hun kinderen ondersteunen bij gesprekken met de professional.

Ook voor ouders die na een scheiding moeilijk met elkaar kunnen praten en veel conflicten hebben, kan ‘Ouderschap Blijft’ uitkomst bieden. De hulp is bedoeld voor situaties waarin ouders niet meer met elkaar spreken en opnieuw moeten leren communiceren, in het belang van het kind. Kinderbegeleiders voeren gesprekken met de kinderen om te bepalen hoe het met hen gaat en om hun perspectief te begrijpen.

Parallel Ouderschap: Een Alternatieve Benadering

Naast ‘Ouderschap Blijft’ bestaat er ook de benadering van ‘Parallel Ouderschap’. Dit houdt in dat ouders, na een scheiding, zo min mogelijk met elkaar communiceren en ieder hun eigen verantwoordelijkheid nemen voor de zorg en opvoeding van de kinderen. Deze aanpak kan geschikt zijn in situaties waarin de communicatie tussen de ouders zeer slecht is en er sprake is van conflicten. Echter, het is belangrijk dat deze aanpak niet ten koste gaat van het welzijn van het kind.

Het is van belang dat ouders zich realiseren dat ‘Parallel Ouderschap’ niet altijd de beste oplossing is. In sommige gevallen kan het leiden tot een gebrek aan afstemming en coördinatie, wat negatieve gevolgen kan hebben voor de kinderen. Het is essentieel dat ouders zich onvoorwaardelijk committeren aan de afspraken die zijn gemaakt en dat ze de ouderschapsnormen centraal stellen.

Valkuilen van Parallel Ouderschap

Er zijn verschillende valkuilen verbonden aan ‘Parallel Ouderschap’. Zo kan het leiden tot een conflict in het kind als er een totaal verschillend ‘waarden en normen’-kader is bij de ouders. Ook kan het kind tegen de ene ouder worden uitgespeeld. Het is belangrijk dat ‘Parallel Ouderschap’ niet wordt ingezet terwijl het al duidelijk is dat één van de ouders niet bereid is tot samenwerking. In dat geval kan het leiden tot stagnatie en een gebrek aan vooruitgang.

Daarnaast is ‘Parallel Ouderschap’ minder geschikt in situaties waarin één van de ouders weinig zorgtijd heeft. In dat geval is het belangrijk dat de hoofdverblijfouder ruimhartig blijft communiceren over de levensgebeurtenissen van het kind, om de andere ouder ‘aangehaakt’ te houden.

De Rol van Professionals

Professionals, zoals jeugdzorgwerkers en hulpverleners, spelen een belangrijke rol bij het begeleiden van ouders na een scheiding. Zij kunnen helpen bij het verbeteren van de communicatie, het maken van afspraken en het oplossen van conflicten. Het is belangrijk dat professionals open communiceren over hun zoektocht naar de beste aanpak en dat ze bereid zijn om te leren van hun fouten.

Ook is het belangrijk dat professionals kritisch kijken naar de risico’s en dat ze rekening houden met de specifieke behoeften van het kind. In sommige gevallen kan het nodig zijn om ‘out-of-the-box’ oplossingen te bedenken, zoals 1-op-1-begeleiding in een vakantiehuisje, om te voorkomen dat kinderen in een gesloten setting terechtkomen.

De Focus op het Kind

Ongeacht de gekozen aanpak, is het essentieel dat het welzijn van het kind altijd voorop staat. Ouders moeten zich realiseren dat hun eigen conflicten en emoties een negatieve invloed kunnen hebben op de kinderen. Het is belangrijk om de kinderen te beschermen tegen deze conflicten en om hen een stabiele en veilige omgeving te bieden.

Het betrekken van de kinderen bij het proces is ook belangrijk. Door met de kinderen te praten en naar hun perspectief te luisteren, kunnen ouders beter begrijpen wat de kinderen nodig hebben en hoe ze hen het beste kunnen ondersteunen.

Conclusie

Na een scheiding is het van groot belang dat ouders blijven samenwerken en effectief communiceren, met het welzijn van het kind als hoogste prioriteit. Initiatieven zoals ‘Ouderschap Blijft’ bieden begeleiding en ondersteuning bij het maken van afspraken en het verbeteren van de communicatie. Hoewel ‘Parallel Ouderschap’ een alternatieve benadering kan zijn, is het belangrijk om de valkuilen te kennen en te voorkomen dat het ten koste gaat van het welzijn van het kind. Professionals spelen een cruciale rol bij het begeleiden van ouders en het bieden van de juiste ondersteuning. Uiteindelijk is het doel om ervoor te zorgen dat kinderen, ondanks de scheiding van hun ouders, een gezonde en evenwichtige ontwikkeling kunnen doormaken.

Bronnen

1. CJG Capelle aan den IJssel: https://www.cjgcapelleaandenijssel.nl/ouders/jeugdhulp/ouderschap-blijft
2. Parlan: https://www.parlan.nl/ervaringsverhaal/scheiden-met-oog-voor-de-kinderen
3. Parlan: https://www.parlan.nl/nieuws/parlan-biedt-alternatief-voor-jeugdzorgplus-kleinschalige-wonen-en-uithuisplaatsing-voorkomen
4. Vechtscheidingshulp: https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/parallel-ouderschap-zal-ik-dat-doen/
5. NJI: https://www.nji.nl/interventies/ouderschap-blijft
6. JKC de Stip: https://www.jkcdestip.nl/onze-school/kolom-2/parlan/
7. iHub: https://www.ihub.nl/aanbod/ouderschap-blijft
8. Levvel: https://www.levvel.nl/aanbod/ouderschap-blijft-begeleiding-bij-een-scheiding
9. Jeugdformaat: https://www.jeugdformaat.nl/onze-hulp/hulp-bij-echt-scheiding/ouderschap-blijft