Co-ouderschap: Schema's, Afspraken en Praktische Overwegingen
juni 27, 2025
Co-ouderschap, een regeling waarbij beide ouders na een scheiding de zorg en verantwoordelijkheid voor hun kinderen delen, is een steeds vaker gekozen optie. Het doel is om kinderen een stabiele en liefdevolle omgeving te bieden bij beide ouders. De verdeling van de dagen is een essentieel onderdeel van deze regeling, en er bestaan verschillende modellen die passen bij uiteenlopende situaties en behoeften. Dit artikel biedt een overzicht van de meest voorkomende verdelingen, juridische aspecten, en praktische overwegingen bij co-ouderschap.
Co-ouderschap kenmerkt zich door een gelijke verdeling van de kosten en de zorg- en opvoedingstaken van de kinderen. Dit betekent dat ouders, afhankelijk van hun draagkracht, de financiële lasten naar rato verdelen. Het gaat erom dat beide ouders evenveel zorg dragen voor hun kinderen en hen opvoeden, waardoor ze beiden de kinderen zien opgroeien. Belangrijke beslissingen over de kinderen worden gezamenlijk genomen. In Nederland is co-ouderschap niet wettelijk vastgelegd, maar de belastingdienst hanteert criteria om te bepalen of er sprake is van co-ouderschap, wat gevolgen heeft voor toeslagen en belastingvoordelen.
Er zijn diverse manieren om de dagen te verdelen bij co-ouderschap. De meest voorkomende modellen zijn:
Dit is de meest klassieke vorm, waarbij de tijd volledig gelijk verdeeld wordt: de kinderen zijn de helft van de tijd bij de ene ouder en de andere helft bij de andere ouder. Deze vorm is vaak geschikt voor jongere kinderen, omdat zij het mogelijk lastiger vinden om een van de ouders een week niet te zien. Een voorbeeld van een 50/50 rooster is: week A: maandag t/m woensdag bij ouder 1, woensdagavond t/m vrijdag bij ouder 2, en het weekend om en om verdeeld. Een andere variant is een vaste wisseldag op vrijdag of zondag, waarbij wekelijks afgewisseld wordt. Dit biedt structuur, voorspelbaarheid en een eerlijke verdeling, waardoor beide huizen als een thuis kunnen voelen. Een nadeel kan zijn dat er steeds geschakeld moet worden, wat ook voor de kinderen belastend kan zijn.
Bij een 60/40 verdeling verblijven de kinderen 3 dagen bij de ene ouder en 4 dagen bij de andere ouder. Dit kan ook in een weekverdeling worden georganiseerd, waarbij de ene week 3 dagen en de andere week 4 dagen bij elke ouder worden doorgebracht. Volgens de Belastingdienst is er sprake van co-ouderschap als een kind minimaal 3 volle dagen per week bij elke ouder verblijft.
Een andere populaire optie is de week-op-week-af regeling, waarbij de kinderen afwisselend een hele week bij de ene ouder en een hele week bij de andere ouder verblijven. Dit biedt een duidelijke structuur en vermindert het aantal wisselingen.
Naast deze standaardmodellen zijn er ook flexibele verdelingen mogelijk, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke werksituatie en behoeften van de ouders en kinderen. Zo kan een ouder bijvoorbeeld vaste dagen hebben waarop hij/zij beschikbaar is, terwijl de rest van de dagen flexibel worden ingevuld.
Hoewel co-ouderschap niet wettelijk vastgelegd is, zijn er wel richtlijnen die ouders kunnen helpen bij het maken van afspraken. Het is belangrijk dat ouders zich laten informeren over hun rechten en plichten. De belangen van het kind staan altijd voorop. Bij het verdelen van de dagen moet rekening gehouden worden met de leeftijd van het kind, de schooltijden, hobby’s en de emotionele behoeften. Het is essentieel dat het kind zich thuis voelt bij beide ouders en een routine kan ontwikkelen.
Bij het bepalen van de beste verdeling zijn er verschillende factoren om rekening mee te houden:
Jongere kinderen hebben vaak meer behoefte aan een vaste routine en regelmatige contactmomenten met beide ouders. Oudere kinderen kunnen meer flexibiliteit verdragen en hebben mogelijk meer inspraak in de verdeling.
Het is belangrijk dat de ouders niet te ver van elkaar wonen, idealiter binnen een straal van zeven kilometer. Een grotere afstand kan het co-ouderschap bemoeilijken en de contactmomenten beperken.
De werk- en schooltijden van de ouders en kinderen moeten in overweging worden genomen bij het maken van afspraken. Het is belangrijk dat de verdeling haalbaar is en geen onnodige stress veroorzaakt.
De sociale context van het kind, zoals vrienden en school, moet ook worden meegenomen. Het is belangrijk dat het kind voldoende contact kan onderhouden met zijn/haar sociale omgeving.
Kinderen hebben behoefte aan structuur en voorspelbaarheid. Een duidelijke en consistente verdeling kan hen helpen om zich veilig en geborgen te voelen.
Co-ouderschap kan verschillende fiscale voordelen opleveren, zoals kinderbijslag, kind gebonden budget, alleenstaande ouderkop, inkomensafhankelijke combinatiekorting, kinderopvangtoeslag en huurtoeslag. De belastingdienst hanteert specifieke criteria om te bepalen of er sprake is van co-ouderschap, en het is belangrijk om deze criteria te kennen om optimaal te profiteren van de beschikbare voordelen.
De belastingdienst definieert co-ouderschap als een situatie waarin een kind minimaal 3 volle dagen per week bij elke ouder verblijft. Vanaf 2023 geldt dat een kind in een herhalend ritme minimaal 78 dagen over een periode van zes maanden bij elke ouder moet verblijven.
Co-ouderschap werkt het beste als ouders in staat zijn om in een normale sfeer goede afspraken te maken, ongeveer dezelfde huisregels toe te passen, elkaar te informeren over ontwikkelingen van de kinderen en de zorg te organiseren. Het is ook belangrijk dat het kind in staat is om voor langere periodes van huis te zijn.
Als ouders niet meer met elkaar door één deur kunnen, maar wel een gelijke rol willen spelen in het leven van hun kinderen, kan parallel co-ouderschap een oplossing zijn. Bij deze vorm van co-ouderschap staan de huishoudens van vader en moeder los van elkaar en verloopt het contact indirect.
Co-ouderschap is de afgelopen jaren sterk toegenomen. In 2001 koos nog slechts 5% van de ouders voor co-ouderschap, terwijl dit in 2013 al 27% was. Inmiddels kiest bijna de helft van alle ouders voor co-ouderschap. Uit onderzoek blijkt dat 8 van de 10 ouders nog steeds aan co-ouderschap doen, 2 jaar na de scheiding.
Co-ouderschap is een complexe, maar vaak waardevolle regeling die kinderen kan helpen om een goede relatie met beide ouders te behouden na een scheiding. Het is belangrijk om de verschillende verdelingsmodellen te overwegen, rekening te houden met de specifieke behoeften van het kind en de ouders, en juridische en fiscale aspecten in overweging te nemen. Een goede communicatie en samenwerking tussen de ouders zijn essentieel voor een succesvol co-ouderschap.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet