Co-ouderschap: Rechten, Grenzen en de Mogelijkheid tot Weigering
juni 27, 2025
De Belastingdienst kent diverse heffingskortingen die het mogelijk maken de belastingdruk te verlagen. Voor ouders die na een scheiding gezamenlijk het gezag over hun kinderen uitoefenen, het zogenaamde co-ouderschap, gelden er specifieke regels en mogelijkheden om van deze kortingen gebruik te maken. Dit artikel geeft een overzicht van de relevante heffingskortingen en hoe deze van toepassing zijn in situaties van co-ouderschap, gebaseerd op de huidige regelgeving.
Iedere inwoner van Nederland heeft in principe recht op de algemene heffingskorting. De hoogte van deze korting is afhankelijk van het inkomen; hoe hoger het inkomen, hoe lager de korting. Voor personen die na 1962 zijn geboren, neemt de mogelijkheid om de algemene heffingskorting uit te betalen jaarlijks af en vervalt deze in 2023 volledig. Personen die vóór 1 januari 1963 zijn geboren hebben nog steeds recht op 100% van de algemene heffingskorting. Niet-inwoners van Nederland hebben geen recht op het belastingdeel van deze korting, tenzij zij sociaal verzekerd zijn in Nederland.
De inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) is een belangrijke heffingskorting voor werkende ouders met kinderen jonger dan 12 jaar. Deze korting kan ook van toepassing zijn bij co-ouderschap, zelfs als het kind niet bij beide ouders is ingeschreven. Voorheen was de eis dat de zorg gelijkmatig verdeeld moest zijn, met een verblijf van minimaal 3 tot 3,5 halve dag per week bij iedere ouder. De regelgeving is versoepeld, waardoor de IACK nu ook kan worden aangevraagd als een kind minimaal 78 dagen per half jaar bij iedere ouder verblijft, of om de week bij beide ouders.
De hoogte van de IACK is afhankelijk van het arbeidsinkomen van de ouder en of deze de AOW-leeftijd heeft bereikt. Voor 2024 gelden specifieke inkomensgrenzen en percentages voor de berekening van de korting. Het is belangrijk op te merken dat de IACK per 2027 gefaseerd zal worden afgebouwd.
Om in aanmerking te komen voor de IACK bij co-ouderschap, moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. De kinderen moeten in ieder geval minimaal 3 hele dagen per week bij iedere ouder verblijven, of om de week bij de ene en de andere ouder. Deze overeenkomst kan worden aangetoond met een beschikking van de rechtbank of een ondertekend ouderschapsplan. De Belastingdienst hanteert een strikte interpretatie van deze voorwaarden.
De kinderbijslag wordt door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) verstrekt en is niet inkomensafhankelijk. In principe heeft de ouder bij wie het kind is ingeschreven recht op de kinderbijslag. Bij co-ouderschap kunnen ouders samen afspreken hoe de betaling van de kinderbijslag wordt verdeeld. Als er geen afspraken zijn gemaakt, betaalt de SVB elke ouder de helft van de kinderbijslag. Voor de kinderbijslag is een verklaring co-ouderschap nodig, ondertekend door beide ouders.
Zowel de ene als de andere ouder kan huurtoeslag aanvragen. Voor de huurtoeslag mag een kind echter slechts bij één ouder zijn ingeschreven. De andere ouder kan het kind wel meetellen bij het huishouden bij het indienen van een aanvraag voor huurtoeslag, mits een verklaring co-ouderschap wordt overgelegd.
Naast de algemene heffingskorting en de IACK zijn er nog andere heffingskortingen die relevant kunnen zijn, zoals de arbeidskorting, jonggehandicaptenkorting en ouderenkorting. De arbeidskorting is afhankelijk van het arbeidsinkomen. De jonggehandicaptenkorting is van toepassing op jonggehandicapten met een Wajong-uitkering. De ouderenkorting is van toepassing op oudere belastingplichtigen.
Het is belangrijk om te realiseren dat de verdeling van de zorg voor de kinderen een belangrijke rol speelt bij de toekenning van heffingskortingen en toeslagen. Ouders kunnen er slim aan doen om de kinderen ‘op papier’ te verdelen over beide huishoudens, zodat beide ouders meer kans hebben om in aanmerking te komen voor bepaalde regelingen. Bij één kind kan het voordelig zijn om het kind in te schrijven op het adres van de ouder met het laagste inkomen. De bedragen kunnen vervolgens onderling worden verrekend en verdeeld.
De regels rondom co-ouderschap en heffingskortingen zijn de afgelopen jaren meerdere keren veranderd door uitspraken van de Hoge Raad en wetswijzigingen. Het is daarom belangrijk om op de hoogte te blijven van de actuele regelgeving. De regels voor co-ouders waren vóór 2024 anders; er gold een 156-dageneis die nu naar verhouding wordt herrekend als ouders niet het hele jaar co-ouders zijn.
Een goed ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. In dit plan worden afspraken vastgelegd over de zorg en opvoeding van de kinderen, de verdeling van de kosten en de communicatie tussen de ouders. Het ouderschapsplan kan dienen als bewijs voor de Belastingdienst bij de aanvraag van heffingskortingen en toeslagen.
Het aanvragen van heffingskortingen en toeslagen kan complex zijn, vooral in situaties van co-ouderschap. Het is raadzaam om advies in te winnen bij een belastingadviseur of een specialist in familierecht. Scheidingsnetwerk biedt bijvoorbeeld hulp bij het navigeren door de procedure en het aanvragen van de juiste kortingen.
De regels rondom heffingskortingen en co-ouderschap zijn complex, maar het is belangrijk om te weten welke mogelijkheden er zijn om de belastingdruk te verlagen. Door de juiste afspraken te maken en de regels zorgvuldig te volgen, kunnen ouders optimaal profiteren van de beschikbare heffingskortingen en toeslagen. Het is aan te raden om tijdig advies in te winnen en op de hoogte te blijven van de actuele regelgeving.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet