Fiscaal Co-Ouderschap: Belastingvoordelen en Regelingen voor Gescheiden Ouders
juni 27, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker gekozen vorm van ouderschap na een scheiding, waarbij beide ouders een gelijkwaardige rol blijven spelen in het leven van hun kinderen. De afgelopen twintig jaar is co-ouderschap aanzienlijk in opmars, van 5% in 2001 tot bijna de helft van alle scheidende ouders in het heden. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende vormen van co-ouderschap, de afwegingen die ouders moeten maken, en praktische voorbeelden van zorgregelingen.
De Ontwikkeling van Co-ouderschap
Tot ongeveer 1995 werden kinderen na een scheiding vrijwel altijd toegewezen aan de moeder, die standaard het gezag kreeg. Vaders hadden vaak weinig zeggenschap en zagen hun kinderen slechts beperkt. Deze situatie is veranderd door maatschappelijke ontwikkelingen, waarbij vaders een grotere rol in de opvoeding zijn gaan spelen en vrouwen vaker buitenshuis werken. De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) heeft hierin een belangrijke rol gespeeld, door het recht van kinderen op gelijkwaardige zorg door beide ouders te benadrukken.
Verschillende Vormen van Co-ouderschap
Er zijn verschillende manieren om co-ouderschap te organiseren, afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het gezin. De meest voorkomende vormen zijn coöperatief co-ouderschap en parallel co-ouderschap.
Coöperatief Co-ouderschap
Coöperatief co-ouderschap is de meest ideale vorm, waarbij ouders nog goed met elkaar kunnen overleggen en samenwerken. Er is regelmatig contact en belangrijke beslissingen over de opvoeding worden gezamenlijk genomen. Dit vereist een goede communicatie en een bereidheid om compromissen te sluiten.
Parallel Co-ouderschap
Parallel co-ouderschap is een optie voor ouders die niet meer goed met elkaar kunnen omgaan, maar wel een gelijke rol in het leven van hun kinderen willen spelen. In deze vorm staan de huishoudens van vader en moeder los van elkaar. Iedere ouder doet zijn eigen ding en de communicatie verloopt indirect, via bijvoorbeeld e-mail of een derde persoon. Belangrijke beslissingen waar ouders niet uitkomen, kunnen via een advocaat of mediator worden opgelost.
Zorgregelingen en Voorbeelden
De zorgregeling is een essentieel onderdeel van co-ouderschap. Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van de leeftijd van de kinderen, de werkroosters van de ouders en andere persoonlijke omstandigheden.
Voor Jonge Kinderen (0-4 jaar)
Voor jonge kinderen is het belangrijk dat zij zich kunnen hechten aan een vaste verzorger. Daarom wordt geadviseerd de opvoeding in deze leeftijdsgroep hoofdzakelijk bij één van de ouders te laten plaatsvinden. Een 50-50 zorgverdeling kan voor deze leeftijdsgroep nog te belastend zijn. Een voorbeeld van een zorgregeling voor deze leeftijd is een verdeling met drie wisselmomenten per week. Een voorbeeld van een zorgverdeling in even weken is: voor school de moeder, na school de moeder, avond en nacht de moeder. In oneven weken is de verdeling omgekeerd.
Voor Basisschoolkinderen (4-10 jaar)
In de leeftijdsgroep van 4 tot 10 jaar kunnen kinderen langer weg bij de hoofdverzorgende ouder. Twee wisselmomenten per week zijn gebruikelijk. Een voorbeeld is dat de kinderen de ene week drie dagen bij de ene ouder verblijven en de volgende week vier dagen.
Voor Tieners
Bij tieners is de reisafstand minder belangrijk, omdat zij zich vaak zelfstandiger verplaatsen. Een 50-50 verdeling is vaak goed mogelijk, bijvoorbeeld een week-op-week-af regeling.
Juridische en Financiële Aspecten
Hoewel de term ‘co-ouderschap’ niet in de wet voorkomt, kan een rechter geen co-ouderschap opleggen. De term wordt in de volksmond gebruikt wanneer gescheiden ouders de zorg en opvoeding van hun kinderen ongeveer gelijkwaardig verdelen. De belastingdienst heeft wel fiscale regels gekoppeld aan een 50-50 verdeling, in de vorm van toeslagen en heffingskortingen. Het is belangrijk om deze regels te volgen om in aanmerking te komen voor deze voordelen.
Een ouderschapsplan is een document waarin ouders afspraken maken over de zorg, opvoeding en financiële aspecten van hun kinderen na een scheiding. Dit plan hoeft niet bij de rechtbank te worden ingediend, maar heeft wel juridische gevolgen. Het vormt de basis voor de afspraken tussen ouders en kan worden gebruikt bij geschillen en gerechtelijke procedures. Het is verplicht om een ouderschapsplan op te stellen bij scheiding met minderjarige kinderen.
Belangrijke Overwegingen en Afspraken
Bij het opstellen van een ouderschapsplan is het belangrijk om verschillende aspecten te overwegen en vast te leggen. Denk hierbij aan:
- Verblijfplaats van het kind: Waar zal het kind wonen en hoe zal de tijd worden verdeeld tussen beide ouders?
- Zorg- en opvoedingstaken: Wie is verantwoordelijk voor welke taken, zoals school, dokter, hobby’s en dagelijkse verzorging?
- Financiën: Hoe worden de kosten van de kinderen verdeeld, inclusief kinderalimentatie en extra kosten?
- Communicatie: Hoe zullen de ouders met elkaar communiceren over belangrijke zaken met betrekking tot de kinderen?
- Vakanties: Hoe worden de vakanties verdeeld en hoe wordt rekening gehouden met de wensen van de kinderen?
Het is belangrijk om een ouderschapsplan op te stellen dat realistisch en uitvoerbaar is, en dat rekening houdt met de behoeften van de kinderen.
Verhuizen en Co-ouderschap
Wanneer een van de ouders wil verhuizen, is het belangrijk om te overwegen wat de impact hiervan is op het co-ouderschap. Een te grote reisafstand kan het lastig maken om de zorg en opvoeding gelijkwaardig te verdelen. In het ouderschapsplan kan een maximale afstand of reistijd worden vastgelegd.
Aanpassen van het Ouderschapsplan
Een ouderschapsplan is niet statisch. Kinderen ontwikkelen zich voortdurend en situaties kunnen veranderen. Het is daarom belangrijk om het plan regelmatig te evalueren en aan te passen indien nodig. Ouders kunnen in onderling overleg afspraken wijzigen, of de hulp van een mediator inschakelen.
Wanneer Werkt Co-ouderschap?
Co-ouderschap werkt het beste wanneer ouders in staat zijn om goed te communiceren en samen te werken. Het is belangrijk dat ouders bereid zijn om compromissen te sluiten en de belangen van de kinderen voorop te stellen. Ook is het belangrijk dat de ouders in staat zijn om een normale sfeer te creëren en de kinderen niet te belasten met hun eigen conflicten.
Conclusie
Co-ouderschap is een steeds populairdere vorm van ouderschap na een scheiding, waarbij beide ouders een gelijkwaardige rol blijven spelen in het leven van hun kinderen. Er zijn verschillende vormen van co-ouderschap en zorgregelingen mogelijk, afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het gezin. Een goed ouderschapsplan is essentieel om duidelijke afspraken te maken over de zorg, opvoeding en financiële aspecten van de kinderen. Het is belangrijk dat ouders in staat zijn om goed te communiceren en samen te werken, en dat zij de belangen van de kinderen voorop stellen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
