Co-ouderschap: Wanneer en hoe kan het worden beëindigd of vermeden?
juni 27, 2025
Het aanpassen van afspraken omtrent co-ouderschap is een onderwerp dat veel ouders bezighoudt na een scheiding. De basisgedachte achter co-ouderschap is een gelijkwaardige verdeling van de zorg en opvoeding van kinderen, maar de praktische invulling hiervan kan in de loop der tijd veranderen. Dit artikel biedt een overzicht van de mogelijkheden en juridische aspecten rondom het wijzigen van co-ouderschapsregelingen, gebaseerd op beschikbare informatie.
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap waarbij beide ouders, na een scheiding of uit elkaar gaan, een gelijkwaardige rol blijven spelen in het leven van hun kinderen. Dit houdt in dat zij de zorg- en opvoedingstaken zoveel mogelijk gelijk verdelen. De wet schrijft geen specifieke regels voor co-ouderschap voor; ouders maken zelf afspraken over de verdeling van de tijd die de kinderen bij elke ouder doorbrengen, evenals over de kosten voor de opvoeding. Een veelvoorkomende verdeling is een regeling waarbij de kinderen de ene week bij de ene ouder verblijven en de andere week bij de andere ouder. Andere verdelingen, zoals 3 dagen bij de ene ouder en 4 dagen bij de andere, zijn ook mogelijk.
Het is mogelijk om een bestaande omgangsregeling, inclusief een co-ouderschapsregeling, te wijzigen. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden. De meest eenvoudige manier is door wederzijds goedvinden. Ouders kunnen dan in overleg nieuwe afspraken maken en deze vastleggen in een aangepast ouderschapsplan. Het is hierbij belangrijk dat de nieuwe afspraken niet in strijd zijn met de Nederlandse wetten en regels.
Veranderingen in omstandigheden kunnen een reden zijn om de regeling te herzien. Voorbeelden hiervan zijn een verhuizing van een van de ouders, veranderingen in de werksituatie, of veranderende behoeften of wensen van het kind. Ook als de relatie tussen de ouders is verbeterd, kan dit een aanleiding zijn om over te stappen naar co-ouderschap, of om een bestaande regeling aan te passen.
De wensen van het kind worden steeds belangrijker bij het bepalen van de omgangsregeling. Kinderen vanaf twaalf jaar worden door de rechter gehoord, hoewel de uiteindelijke beslissing over de verdeling van de zorg en opvoeding bij de rechter ligt. Ook jongere kinderen kunnen hun voorkeuren kenbaar maken, die in overweging worden genomen. Het is belangrijk om te onthouden dat een kind niet verplicht kan worden om naar een van de ouders te gaan, tenzij er sprake is van uitzonderlijke omstandigheden.
Als een kind aangeeft niet meer tevreden te zijn met de huidige regeling, is het belangrijk om dit serieus te nemen en te bespreken met de andere ouder. Een mediator kan hierbij helpen om tot een oplossing te komen die in het belang van het kind is.
Als ouders er niet samen uitkomen, kan mediation een uitkomst bieden. Een mediator helpt beide ouders om tot een gezamenlijke oplossing te komen, rekening houdend met de belangen van het kind. Als mediation geen resultaat oplevert, kunnen ouders de rechter vragen om een beslissing te nemen. In dat geval is het verplicht om een advocaat in te schakelen.
De rechter zal bij zijn beslissing primair kijken naar het belang van het kind. Dit betekent dat de rechter zal beoordelen of de voorgestelde wijziging in het belang is van het welzijn en de ontwikkeling van het kind.
Het is essentieel om gemaakte afspraken vast te leggen in een ouderschapsplan. Dit plan is een verplicht document na een scheiding waarbij minderjarige kinderen betrokken zijn. Het ouderschapsplan kan worden herzien en aangepast aan veranderende omstandigheden. Sommige organisaties bieden diensten aan die ouders helpen bij het maken van een ‘dynamisch’ ouderschapsplan, waarmee afspraken makkelijker en vaker kunnen worden gewijzigd.
Bij het wijzigen van een co-ouderschapsregeling zijn er een aantal praktische overwegingen waar rekening mee moet worden gehouden. Een belangrijke factor is de woonafstand tussen de ouders. Als de ouders te ver van elkaar wonen, kan het moeilijk zijn om het co-ouderschap in stand te houden. Een maximale afstand van ongeveer zeven kilometer hemelsbreed wordt vaak als richtlijn gehanteerd.
Ook de financiële aspecten spelen een rol. Ouders kunnen afspraken maken over de verdeling van de kosten voor de opvoeding, bijvoorbeeld door een gezamenlijke kinderrekening te openen. De hoogte van de kinderalimentatie kan ook worden beïnvloed door de co-ouderschapsregeling.
Bij co-ouderschap is het nog steeds mogelijk dat de ouder met een hoger inkomen alimentatie moet betalen aan de andere ouder. De hoogte van de alimentatie wordt berekend op basis van de draagkracht van beide ouders.
Een verhuizing van een van de ouders kan een aanzienlijke impact hebben op de co-ouderschapsregeling. Als een ouder verhuist buiten een straal van zeven kilometer, kan het moeilijk zijn om het co-ouderschap in stand te houden. In dat geval is het verstandig om het co-ouderschap te beëindigen en een nieuwe omgangsregeling af te spreken. Voor het verhuizen met kinderen is in veel gevallen toestemming van de andere ouder vereist, of vervangende toestemming van de rechter.
Het is raadzaam om het ouderschapsplan regelmatig te evalueren, bijvoorbeeld eens per jaar. Dit geeft ouders de gelegenheid om te beoordelen of de gemaakte afspraken nog steeds goed werken en of er aanpassingen nodig zijn. Het is beter om preventief afspraken te herzien dan te wachten tot er conflicten ontstaan.
Het inschakelen van een advocaat is aan te raden in de volgende situaties:
Het wijzigen van een co-ouderschapsregeling is mogelijk, maar vereist zorgvuldige overweging en overleg. Het is belangrijk om de belangen van het kind voorop te stellen en te streven naar een oplossing die voor alle partijen acceptabel is. Mediation kan een waardevol instrument zijn om tot een gezamenlijke overeenkomst te komen. In complexe situaties is het raadzaam om juridisch advies in te winnen. Een flexibele en dynamische benadering van het ouderschapsplan, met regelmatige evaluatie en aanpassing, kan bijdragen aan een stabiele en harmonieuze opvoeding van de kinderen na een scheiding.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet