De gemeentelijke inschrijving van kinderen in situaties van co-ouderschap kan complex zijn en roept vaak vragen op bij ouders. Wettelijk gezien moet een kind op één adres ingeschreven staan, maar bij co-ouderschap verblijft het kind vaak significant bij beide ouders. Dit artikel biedt een overzicht van de regels en aandachtspunten met betrekking tot de inschrijving van kinderen bij de gemeente in het kader van co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wettelijke Verplichting tot Inschrijving
Het inschrijven van een kind bij de gemeente is een wettelijke verplichting. De gemeente verwerkt deze gegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). Het is niet afhankelijk van de instemming van andere bewoners op het adres; het daadwerkelijke verblijf van het kind is bepalend. Wanneer een kind bij een ouder gaat wonen, moet dit worden gemeld bij de gemeente. Deze melding is vereist voor diverse regelingen, waaronder kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, zorgtoeslag en het kindgebonden budget.
Hoofdverblijfplaats en Inschrijving
Bij co-ouderschap is het bepalen van de hoofdverblijfplaats cruciaal. Juridisch gezien kan een kind slechts op één adres ingeschreven staan. Dit adres wordt beschouwd als de hoofdverblijfplaats. In de praktijk betekent dit dat ouders in overleg moeten bepalen waar het kind officieel wordt ingeschreven, aangezien dit gevolgen heeft voor toeslagen en gemeentelijke voorzieningen. Het is raadzaam om deze afspraken vast te leggen.
Criteria voor Inschrijving bij Beide Ouders
Hoewel een kind slechts op één adres ingeschreven kan staan, zijn er situaties waarin een kind als ‘meeverhuizende’ kan worden beschouwd. Dit is het geval wanneer het kind minimaal 156 dagen per kalenderjaar bij elke ouder verblijft. Dit kan bijvoorbeeld door een verdeling van 3 dagen per week bij elke ouder, of door om en om een week bij elke ouder te verblijven. Ook andere verdelingen zijn mogelijk, zolang de minimumvereiste van 156 dagen per ouder wordt gehaald.
Gemeentelijke Praktijk en de BRP
De gemeentelijke praktijk kan echter afwijken van de wettelijke regels. Sommige gemeenten hanteren strikte criteria op basis van de BRP, waarbij het inschrijfadres wordt bepaald door waar iemand de meeste tijd doorbrengt. In situaties van gelijkwaardig co-ouderschap, waarbij het kind evenveel tijd bij beide ouders doorbrengt, kan dit leiden tot problemen. Sommige gemeenten weigeren de inschrijving te wijzigen, zelfs na een rechterlijke uitspraak over het hoofdverblijf van het kind. Dit wordt door juristen als onwenselijk ervaren. Er zijn landelijke gesprekken gaande tussen de rechtspraak en gemeenten om dit probleem aan te pakken.
Gevolgen voor Toeslagen en Financiële Regelingen
De inschrijving van een kind heeft directe gevolgen voor diverse toeslagen en financiële regelingen. De ouder bij wie het kind staat ingeschreven ontvangt doorgaans de kinderbijslag. Voor de huurtoeslag kan het kind bij één ouder worden ingeschreven, terwijl de andere ouder het kind kan meetellen bij de aanvraag, mits een verklaring van co-ouderschap wordt overgelegd. Bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag is het relevant wie de opvanguren betaalt. Beide ouders kunnen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag voor de uren die zij zelf betalen, tot een maximum van 230 uur per kind per maand.
Verdeling van Kosten bij Co-ouderschap
Bij co-ouderschap worden de kosten voor de kinderen verdeeld over beide ouders. Sommige kosten worden dubbel gemaakt, zoals huur of hypotheek en de kosten van de inboedel, wat de totale kosten verhoogt. Het is belangrijk om vooraf afspraken te maken over welke kosten worden verdeeld en welke niet. Kosten zoals vakanties en uitstapjes kunnen buiten de verdeling worden gehouden. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen eigen kosten (kosten die elk huishouden voor zichzelf maakt) en te verdelen kosten (uitgaven voor het kind die één ouder doet). Te verdelen kosten kunnen worden verdeeld naar draagkracht, waarbij rekening wordt gehouden met de inkomens van beide ouders.
Het Ouderschapsplan
Een ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. Hierin worden afspraken vastgelegd over de zorg- en opvoedtaken, de omgangsregeling, de financiële verdeling en de communicatie tussen de ouders. Het is raadzaam om in het ouderschapsplan ook de afspraken over de inschrijving van het kind bij de gemeente vast te leggen. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de rechter te vragen om mee te werken aan de inschrijving, met name wanneer de andere ouder niet meewerkt.
Afspraken over Alimentatie
Bij co-ouderschap wordt de onderhoudsplicht gelijk verdeeld. De kinderen verblijven afwisselend bij beide ouders, en beide ouders delen de zorg, opvoeding en kosten van de kinderen. Het is belangrijk om te onthouden dat het belang van het kind voorop staat.
Aanvullende Overwegingen
- Leeftijd van het kind: Hoewel een kind van 12 jaar of ouder niet zelf mag bepalen bij welke ouder het wil wonen, is het belangrijk om de mening van het kind te respecteren en te betrekken bij de besluitvorming.
- Woonafstand: Bij co-ouderschap is het belangrijk dat de ouders niet te ver van elkaar wonen, zodat de omgangsregeling goed kan worden nageleefd. Een maximale afstand van ongeveer zeven kilometer wordt vaak als wenselijk beschouwd.
- Mediation: Bij conflicten over de inschrijving of andere aspecten van co-ouderschap kan mediation een nuttig instrument zijn om tot een oplossing te komen.
Conclusie
De gemeentelijke inschrijving van kinderen bij co-ouderschap is een complex onderwerp dat vraagt om zorgvuldige afspraken en overleg tussen de ouders. Hoewel wettelijk gezien een kind slechts op één adres ingeschreven kan staan, zijn er uitzonderingen mogelijk bij gelijkwaardig co-ouderschap. De praktijk kan echter variëren per gemeente, en het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de lokale regels en procedures. Een goed ouderschapsplan, waarin de afspraken over de inschrijving van het kind zijn vastgelegd, is essentieel. Het is raadzaam om bij vragen of problemen juridisch advies in te winnen.
