Financiële ondersteuning voor ouders bij de opvoeding van hun kinderen
juli 10, 2025
De financiële aspecten van ouderschap veranderen aanzienlijk bij een scheiding of beëindiging van een relatie, met name wanneer co-ouderschap wordt toegepast. Dit artikel biedt een overzicht van de regels en overwegingen rondom alimentatie in situaties van co-ouderschap, met een focus op de Belgische context, gebaseerd op beschikbare informatie.
Alimentatie, ook wel onderhoudsgeld genoemd, is een wettelijke verplichting om financieel bij te dragen aan het levensonderhoud van kinderen na een scheiding. Beide ouders zijn verantwoordelijk voor de kosten van hun kinderen, en alimentatie is de manier waarop deze verantwoordelijkheid wordt verdeeld. Het doel is om ervoor te zorgen dat kinderen dezelfde levensstandaard behouden als voorheen, voor zover dat mogelijk is. Alimentatie kan zowel betrekking hebben op kinderalimentatie als op partneralimentatie, hoewel dit artikel zich primair richt op kinderalimentatie.
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders gelijke rechten en verantwoordelijkheden hebben ten aanzien van de verzorging en opvoeding van hun kind. Dit betekent dat beide ouders 50% van de tijd voor het kind zorgen. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap op zichzelf geen automatische vrijstelling van alimentatieplicht betekent. De alimentatieverplichting wordt bepaald door een combinatie van factoren, waaronder de inkomens van beide ouders en de verblijfsregeling van de kinderen.
De hoogte van de kinderalimentatie wordt in belangrijke mate bepaald door de inkomens van beide ouders. De rechter kijkt naar het gezinsinkomen tijdens de relatie, de huidige inkomens van beide ouders, en de draagkracht van elk van hen. Het inkomen van een nieuwe partner van de alimentatieplichtige ouder wordt in principe niet meegenomen in de berekening van de kinderalimentatie, tenzij de alimentatieplichtige geen lasten heeft omdat de nieuwe partner alle kosten betaalt.
De verblijfsregeling van de kinderen speelt een cruciale rol bij het bepalen van de alimentatie. Hoe meer tijd een ouder doorbrengt met het kind, hoe lager de alimentatieverplichting doorgaans is. Bij bilocatie, waarbij kinderen evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen, kan dit leiden tot een vermindering of zelfs een afwezigheid van alimentatiebetalingen, maar dit is niet automatisch het geval. De wet bepaalt dat ouders moeten bijdragen in de kosten van de kinderen in verhouding tot hun inkomsten, ongeacht de verblijfsregeling.
De kosten van levensonderhoud van een kind kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën: verblijfsgebonden kosten (VGK), niet-verblijfsgebonden kosten (NVGK) en bijzondere kosten. VGK omvatten woonkosten, huishoudelijke kosten, nutsvoorzieningen en voeding. NVGK zijn kosten die niet direct verband houden met de verblijfplaats van het kind, zoals kleding, schoolbenodigdheden en hobby's. Bijzondere kosten zijn onvoorziene uitgaven, zoals medische kosten of sportlessen. Voor NVGK en bijzondere kosten is er vrijwel altijd een alimentatieverplichting. Voor VGK is de verplichting afhankelijk van de verblijfsregeling en de inkomens van de ouders.
Het berekenen van de alimentatie is geen eenvoudige procedure. Er zijn richtlijnen en alimentatierekensystemen beschikbaar, maar de uiteindelijke beslissing ligt bij de rechter. Bij het berekenen van de alimentatie wordt rekening gehouden met diverse factoren, waaronder het inkomen van beide ouders, het aantal kinderen, hun leeftijd, de omgangsregeling en eventuele bijzondere omstandigheden. Het is raadzaam om professioneel advies in te winnen om een nauwkeurige berekening te krijgen.
Alimentatiebedragen worden periodiek geïndexeerd om rekening te houden met de stijging van de kosten van levensonderhoud. Het indexeringspercentage voor 2025 bedraagt 6,5%. De indexering wordt toegepast op de vervaldag van de alimentatiebetaling die volgt op de bekendmaking van het nieuwe indexcijfer in het Belgisch Staatsblad. De rechter kan echter een andere formule toepassen voor de aanpassing van de alimentatie, en partijen kunnen ook bij overeenkomst afwijken van de standaardindexering.
Als een ex-partner de alimentatie niet betaalt, kan men het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) inschakelen. Het LBIO kan de alimentatie incasseren en de betaling afdwingen. Het inschakelen van het LBIO is gratis voor de ontvanger van de alimentatie, maar de betalingsplichtige partner moet de kosten van het LBIO betalen.
Bij internationale situaties, bijvoorbeeld wanneer een ouder naar het buitenland verhuist, kan het berekenen van alimentatie complexer worden. De regels en procedures kunnen verschillen per land, en er kunnen extra kosten ontstaan, zoals reiskosten voor omgang. In dergelijke gevallen is het essentieel om juridisch advies in te winnen van een specialist op het gebied van internationaal familierecht.
Wanneer een ouder na een scheiding of beëindiging van een relatie wil verhuizen naar België, zijn er juridische aspecten waarmee rekening moet worden gehouden, zelfs als er geen sprake is van co-ouderschap. Toestemming van de andere ouder is vereist, tenzij de rechter anders beslist. Het belang van het kind staat voorop, en de rechter zal beoordelen of de verhuizing in het belang van het kind is.
Het krijgen van een nieuwe partner door de alimentatieplichtige ouder heeft in principe geen invloed op de hoogte van de kinderalimentatie. Het inkomen van de nieuwe partner wordt niet meegenomen in de berekening. Echter, als de alimentatieplichtige geen lasten heeft omdat de nieuwe partner alle kosten betaalt, kunnen de forfaitaire woonlasten buiten beschouwing worden gelaten, wat de alimentatie kan beïnvloeden.
Gezien de complexiteit van alimentatiekwesties, is het raadzaam om juridisch advies in te winnen van een advocaat of mediator. Een deskundige kan u helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan, het berekenen van de alimentatie en het beschermen van uw rechten en plichten.
Alimentatie bij co-ouderschap is een complex onderwerp met veel verschillende factoren die een rol spelen. De hoogte van de alimentatie wordt bepaald door de inkomens van beide ouders, de verblijfsregeling van de kinderen en eventuele bijzondere omstandigheden. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over uw rechten en plichten en om professioneel advies in te winnen om een eerlijke en rechtvaardige regeling te bereiken. De wetgeving rondom alimentatie kan veranderen, dus het is essentieel om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet