Co-Ouderschap en Afstand: Richtlijnen en Belangen van het Kind
juni 27, 2025
Co-ouderschap, waarbij beide ouders na een scheiding gezamenlijk de zorg en opvoeding van hun kinderen blijven delen, is een steeds vaker gekozen regeling. Hoewel het primair gericht is op het welzijn van het kind, brengt deze vorm van ouderschap aanzienlijke financiële implicaties met zich mee. Deze implicaties zijn vaak complex en vereisen een zorgvuldige afweging door beide ouders. Dit artikel biedt een overzicht van de financiële aspecten van co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie, en belicht de mogelijke voordelen en nadelen.
In 2013 koos al 27% van de scheidende ouders voor co-ouderschap, een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 5% in 2001. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat in 80% van de gevallen deze regeling na twee jaar nog steeds van kracht is. Deze trend suggereert een groeiend besef van het belang van beide ouders in het leven van hun kinderen, zelfs na een scheiding.
De financiële gevolgen van co-ouderschap zijn divers en omvatten aspecten zoals kinderalimentatie, belastingtoeslagen, en de verdeling van kosten voor de kinderen. Het is essentieel dat ouders zich bewust zijn van deze gevolgen om conflicten te voorkomen en een eerlijke regeling te treffen.
De verdeling van de zorg- en opvoedingstaken heeft invloed op de hoogte van de kinderalimentatie. Wanneer beide ouders een gelijke of bijna gelijke hoeveelheid tijd besteden aan de zorg voor het kind, kan dit leiden tot een lagere alimentatie. De hoogte van de alimentatie wordt bepaald aan de hand van de inkomens van beide ouders, de zorgverdeling en de kosten voor het kind. Duidelijke afspraken over wie welke kosten voor zijn rekening neemt, zijn hierbij cruciaal.
Co-ouderschap heeft gevolgen voor toeslagen zoals kinderbijslag en het kindgebonden budget. Ouders moeten afspraken maken over wie deze toeslagen ontvangt, aangezien deze vaak aan één ouder worden toegekend. Ook fiscale voordelen, zoals de inkomensafhankelijke combinatiekorting, kunnen slechts door één ouder worden geclaimd. Het is raadzaam om hierover van tevoren heldere afspraken te maken. De Belastingdienst hanteert een strikte definitie van co-ouderschap om te bepalen of ouders in aanmerking komen voor bepaalde regelingen of belastingvoordelen.
Bij co-ouderschap worden de kosten voor een kind niet in één huishouden gemaakt, maar in twee. Sommige kosten worden dubbel gemaakt, zoals de huur of hypotheek en de kosten van de inboedel, waardoor de totale kosten hoger kunnen uitvallen. Het is belangrijk om van tevoren af te spreken welke kosten worden verdeeld en welke niet. Kosten zoals vakanties en uitstapjes kunnen buiten de verdeling worden gehouden. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen eigen kosten (kosten die elk huishouden voor zichzelf maakt) en te verdelen kosten (uitgaven voor het kind die één ouder doet). Te verdelen kosten kunnen worden verdeeld naar draagkracht, waarbij rekening wordt gehouden met de inkomens van beide ouders.
Co-ouderschap kan behoorlijk duur zijn. Ouders zullen in beide huizen speelgoed, kleding en kindermeubels moeten aanschaffen, wat de kosten aanzienlijk kan verhogen. Daarnaast kunnen er kosten ontstaan voor school, sportactiviteiten en andere extraatjes. Een belangrijk nadeel is het verlies van aftrekbaarheid van onderhoudsuitkeringen. Als ouders de toeslagen op de belastingvrije som verdelen, kunnen ze geen onderhoudsgeld meer aftrekken van hun netto-inkomen, wat kan leiden tot een hogere belastingdruk.
Soms is het beter om geen fiscaal co-ouderschap aan te vragen. Dit voorkomt conflicten over toeslagen en behoudt de aftrekbaarheid van onderhoudsuitkeringen. Een notaris of advocaat kan helpen bij het bepalen van de beste optie.
Naast de financiële aspecten zijn er ook juridische consequenties verbonden aan co-ouderschap. Bij een scheiding is het verplicht om een ouderschapsplan op te stellen, waarin beide ouders afspraken vastleggen over de verdeling van de zorg, opvoeding en financiële verantwoordelijkheid. Dit plan moet worden ingediend bij de rechtbank. Een goed opgesteld ouderschapsplan helpt om eventuele conflicten te vermijden en zorgt voor duidelijkheid over de rechten en plichten van beide ouders.
Een succesvol co-ouderschap vereist een goede communicatie en samenwerking tussen de ouders. Het is belangrijk om problemen die onderling bestaan niet te laten doorsijpelen in het contact over de kinderen. Moeilijkheden kunnen ontstaan als de ouders ver uit elkaar wonen, wat de praktische uitvoering van de regeling bemoeilijkt. Ook de combinatie met werktijden kan een uitdaging vormen.
Bij een nieuw samengesteld gezin met kinderen ten laste, wordt de fiscale impact groter. Het kindgebonden budget wordt dan verdeeld tussen beide ouders, wat tot conflicten kan leiden als één ouder de volledige toeslag claimt terwijl de ander onderhoudsuitkeringen betaalt. In dergelijke gevallen kan een bezwaarprocedure nodig zijn om rechten te beschermen.
Gezien de complexiteit van de financiële en juridische aspecten van co-ouderschap, is het raadzaam om professioneel advies in te winnen. Een scheidingsadviseur, mediator of notaris kan helpen bij het opstellen van een eerlijke en evenwichtige regeling.
Co-ouderschap kan zowel financieel als juridisch complex zijn, maar met duidelijke afspraken kunnen veel problemen worden voorkomen. Het is cruciaal dat beide ouders transparant en open zijn over de financiële bijdragen en gezamenlijke verantwoordelijkheden. Een goed opgesteld ouderschapsplan, waarin alle belangrijke afspraken worden vastgelegd, helpt om eventuele conflicten te vermijden. Mocht er toch onenigheid ontstaan, dan kunnen bemiddeling en juridische ondersteuning bijdragen aan een oplossing. Zo blijft het belang van het kind voorop staan, terwijl beide ouders hun verantwoordelijkheden effectief kunnen dragen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet