Co-ouderschap: Wanneer en Hoe Omgaan met Weigering van de Andere Ouder
juni 27, 2025
Parallel Solo Ouderschap (PSO) is een benadering die steeds vaker wordt overwogen door ouders die na een scheiding moeite hebben met constructieve samenwerking. Deze methodiek richt zich op het versterken van de individuele ouder in zijn of haar rol en relatie tot het kind, en op het creëren van een stabiele omgeving voor het kind in twee afzonderlijke huizen. In tegenstelling tot traditionele vormen van co-ouderschap, waar communicatie en gezamenlijke besluitvorming centraal staan, legt PSO de nadruk op het loslaten van de strijd tussen ouders en het focussen op het welzijn van het kind binnen de context van twee gescheiden gezinnen.
Parallel Solo Ouderschap is een traject voor ouders die, vaak na langdurige conflicten, niet in staat zijn om op een constructieve manier met elkaar te communiceren of samen te werken. Het is een alternatief voor coöperatief ouderschap, dat uitgaat van een goede relatie en overleg tussen ouders. PSO erkent dat in sommige situaties, met name bij complexe scheidingen, dit niet haalbaar is. De kern van PSO is het verleggen van de focus van de ouderrelatie naar de ouder-kindrelatie. Beide ouders richten zich op het bieden van een stabiele en liefdevolle omgeving voor hun kind, zonder afhankelijk te zijn van de medewerking van de andere ouder. Dit betekent dat ouders hun eigen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen opvoedkeuzes en communicatie met het kind, zonder de andere ouder hierin te betrekken.
PSO is met name geschikt voor ouders die te maken hebben met aanhoudende conflicten, waarbij de communicatie verstoord is en samenwerking niet mogelijk lijkt. Situaties waarin sprake is van wantrouwen, destructieve communicatiepatronen of zelfs vermoedens van geweld, kunnen PSO een passende oplossing bieden. Het is belangrijk te benadrukken dat PSO niet bedoeld is als een gemakkelijke uitweg, maar als een bewuste keuze om de negatieve impact van conflicten op het kind te minimaliseren. PSO kan ook een optie zijn wanneer ouders, ondanks eerdere pogingen tot co-ouderschap, steeds weer in dezelfde strijdpatronen vervallen.
Verschillende uitgangspunten vormen de basis van PSO. Ten eerste is het essentieel dat beide ouders ervan doordrongen zijn dat het kind beide ouders nodig heeft om op te groeien tot een evenwichtige volwassene. Ten tweede moeten ouders bereid zijn om elkaar los te laten en de strijd te staken, waarbij ieder zijn eigen verantwoordelijkheid oppakt. Dit betekent dat ouders zich niet langer bezighouden met het controleren of beïnvloeden van de andere ouder, maar zich volledig richten op hun eigen rol als opvoeder. Een belangrijk aspect is ook het erkennen dat het kind in twee gezinnen opgroeit en dat beslissingen die impact hebben op het andere gezin, in overweging moeten worden genomen. Dit vereist reflectievermogen en de bereidheid om te kijken naar de behoeften van het kind vanuit het perspectief van beide ouders.
De begeleiding door professionals is cruciaal bij de implementatie van PSO. Professionals kunnen ouders helpen om de principes van PSO te begrijpen en toe te passen in hun specifieke situatie. Dit kan in de vorm van individuele therapie, oudercoaching of mediation. Het is belangrijk dat professionals gespecialiseerd zijn in PSO en bekend zijn met de specifieke dynamiek van complexe scheidingen. IPSO+ biedt bijvoorbeeld trainingen aan voor professionals die betrokken zijn bij dit proces. De rol van de professional is niet om de communicatie tussen ouders te herstellen, maar om de individuele ouder te ondersteunen bij het versterken van zijn of haar eigen ouderschap en het loslaten van de strijd met de andere ouder.
Het invoeren van PSO vereist duidelijke afspraken, vastgelegd in een ouderschapsplan. Een advocaat of mediator kan ouders ondersteunen bij het opstellen van dit plan, waarin de zorgverdeling, financiële afspraken en besluitvorming worden vastgelegd. Het ouderschapsplan kan ook bepalingen bevatten over de communicatie tussen ouders, bijvoorbeeld door het gebruik van een speciale co-ouderschapsapp of schriftelijke communicatie. In geval van geschillen over opvoeding of communicatie kan een bemiddelaar optreden om tot een oplossing te komen. Het is belangrijk om te realiseren dat PSO niet betekent dat ouders geen verantwoordelijkheid meer hebben voor de andere ouder. Ze moeten nog steeds rekening houden met de behoeften van het kind en proberen om een stabiele en consistente omgeving te bieden.
PSO biedt verschillende voordelen. Het vermindert de conflicten tussen ouders, wat resulteert in meer rust en stabiliteit voor het kind. Het kind heeft duidelijke gescheiden huishoudens en hoeft zich minder zorgen te maken over spanningen tussen de ouders. Bovendien geeft PSO beide ouders meer autonomie om hun eigen aanpak te volgen. Er zijn echter ook uitdagingen. Verschillende opvoedstijlen kunnen voor verwarring bij het kind zorgen. Het gebrek aan overleg kan problemen opleveren bij belangrijke beslissingen, zoals schoolkeuzes of medische kwesties. Het benoemen van een parenting coordinator kan hierbij een oplossing bieden.
Het uiteindelijke doel van PSO is het waarborgen van het welzijn van het kind. Door de focus te verleggen van de ouderrelatie naar de ouder-kindrelatie, wordt het kind minder blootgesteld aan conflicten en spanningen. Dit kan leiden tot een betere emotionele en psychologische ontwikkeling van het kind. Het is belangrijk dat ouders zich realiseren dat hun eigen welzijn ook van invloed is op het welzijn van het kind. Door zich te concentreren op hun eigen rol als opvoeder en het loslaten van de strijd met de andere ouder, kunnen ze een positieve en stabiele omgeving creëren voor hun kind.
PSO kan zowel als een individueel traject worden gevolgd, als onderdeel van een bredere vorm van hulpverlening. Ouders kunnen individueel het traject volgen, of beiden bij een eigen procesbegeleider. De begeleiding kan op locatie of (deels) online worden aangeboden. Het is belangrijk dat de begeleiding wordt afgestemd op de specifieke behoeften van de ouders en het kind.
Parallel Solo Ouderschap is een waardevolle benadering voor ouders die na een scheiding moeite hebben met constructieve samenwerking. Door de focus te verleggen van de ouderrelatie naar de ouder-kindrelatie, kan PSO de negatieve impact van conflicten op het kind minimaliseren en een stabiele en liefdevolle omgeving creëren. Het vereist echter een bewuste keuze, de bereidheid om elkaar los te laten en de ondersteuning van professionals. PSO is geen pasklare oplossing, maar kan voor veel ouders een weg naar rust en evenwicht bieden, zowel voor henzelf als voor hun kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet