Spelletjes spelen met kleine kinderen is meer dan alleen een leuke manier om de tijd te doden. Het draagt bij aan de sociale, cognitieve en motorische ontwikkeling van kinderen. Voor kleuters en kinderen van 3 tot 12 jaar zijn er talloze activiteiten beschikbaar die zowel educatief als speels zijn. In deze gids geven we een overzicht van geschikte spellen voor deze leeftijdsgroep, gericht op kinderopvangers, ouders en pedagogisch medewerkers in de kleuterklas.
Spelletjes voor jonge kinderen (3-6 jaar)
Voor kinderen in deze leeftijdscategorie is het belangrijk dat de spelletjes eenvoudig, interactief en veilig zijn. Spellen met eenvoudige regels en fysieke beweging zijn vooral geschikt, omdat jonge kinderen nog moeite kunnen hebben met abstracte regels of langdurige aandachtspannes.
1. Eerste spelletjes met meegroeiregels
Een bekende leverancier van kinderspelletjes is Haba. Zij bieden een reeks van zogenaamde “Eerste spellen”, die al vanaf 2 jaar gespeeld kunnen worden. Deze spellen hebben meegroeiregels, waardoor kinderen er lang mee kunnen spelen. Een voorbeeld is Badhaas Bubbelneus, waarbij kinderen leren opruimen en zich aan spelregels houden. Dit type spel is ideaal voor kleuters, omdat het spelenderwijs belangrijke vaardigheden aanleert.
2. Actieve en motorische spellen
Actieve spellen zoals een laser parcours of een kleine inwendige escape room helpen kinderen hun motoriek te ontwikkelen. Deze spellen zijn makkelijk in te richten in een woonkamer of kleuterklas. Ze bevorderen ook coöperatief denken en samenwerking, aangezien kinderen meestal in groepjes spelen.
3. Rekenen en leren door spel
Er zijn ook educatieve spellen die kinderen helpen bij het leren tellen, klokkijken of eenvoudige wiskundige bewerkingen. Op websites zoals kinderspelletjes.nl zijn er talloze online spellen beschikbaar die geschikt zijn voor groep 1 t/m 3. Bijvoorbeeld Treinstation Klokkijken helpt kinderen om te oefenen met het lezen van de klok. Een ander educatief spel is My Smart Horse, waarin kinderen paardrijden door tafels te beantwoorden.
4. Creatieve en kunstgerichte spellen
Creatieve activiteiten zoals tekenen in het donker, knutselen met oude sokken of een dromenvanger bouwen bevorderen de vrije fantasie en creatieve vaardigheden. Deze spellen zijn ideaal voor kinderen die graag handen aan de knoppen willen en zich uitdrukken via kunst.
Spelletjes voor oudere kinderen (7-12 jaar)
Als kinderen ouder worden, kunnen ze zich beter concentreren en complexere regels begrijpen. Voor deze leeftijdsgroep zijn er spellen beschikbaar die niet alleen educatief zijn, maar ook sociaal betrokken houden en denkvaardigheden stimuleren.
1. Kaartspellen en woordspelletjes
Kaartspellen zoals klaverjassen, 21-en of hartenjagen zijn geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar. Deze spellen helpen bij het ontwikkelen van strategisch denken en rekenvaardigheid. Woordspelletjes zoals Hints, Pictionary of Wie ben ik? bevorderen de taalvaardigheden en het vermogen tot abstract denken.
2. Teamspelletjes en coöperatieve spellen
Teamgerichte spellen zoals Houdini, Kahoot! of The Floor is Lava bevorderen samenwerking en strategisch denken. Deze spellen zijn ideaal voor groepen van meerdere kinderen, omdat ze vaak een teamgevoel en strategische inzet vereisen.
3. Online spellen en digitale educatie
Digitale spellen zoals Pull the Pin of Water Color Sort zijn populaire spellen die kinderen leren probleemoplossend denken en logica te gebruiken. Deze spellen zijn vaak beschikbaar op tablets of computers, wat ze geschikt maakt voor zowel thuis als school.
4. Creatieve en actieve spellen
Creatieve activiteiten zoals een eigen restaurant starten, goedkoop bowling maken of een mini-paardensportdag opzetten zijn niet alleen speels, maar ook leerzaam. Deze spellen bevorderen het vermogen tot organisatie, planning en creatieve oplossing van problemen.
Algemene tips voor het kiezen van spelletjes
Het kiezen van geschikte spellen voor kinderen hangt af van verschillende factoren, zoals de leeftijd, het niveau van concentratie, de groepsomstandigheden en de educatieve doelstellingen. Hier zijn enkele richtlijnen:
1. Kies spelletjes op basis van de leeftijd
Bijvoorbeeld, spellen voor kinderen vanaf 2 jaar zoals Mijn eerste spellen van Haba zijn erg geschikt voor kleuters, terwijl spellen zoals Pictionary of Hints beter werken voor kinderen vanaf 8 jaar. Let op de aanbevolen leeftijd van de spullen en kies altijd iets dat passend is voor de groep.
2. Combineer leren en spelen
Educatieve spellen zoals Treinstation Klokkijken, My Smart Horse of Duikboot Sommen combineren leren en spelen, waardoor kinderen onbewust belangrijke vaardigheden opdoen. Deze spellen zijn vooral geschikt voor kinderopvangers in de kleuterklas of ouders die op zoek zijn naar leermomenten in de vorm van spel.
3. Gebruik digitale spellen zorgvuldig
Digitale spellen zoals Pull the Pin of Water Color Sort zijn populair bij jongere kinderen. Zorg er echter voor dat het gebruik van schermen niet te lang is en dat kinderen ook voldoende fysieke activiteiten krijgen.
4. Laat kinderen meedoen in het kiezen van spellen
Laten kinderen meepikken welk spel er gespeeld wordt, verhoogt hun betrokkenheid en motivatie. Dit is vooral belangrijk bij oudere kinderen, die vaak liever zelf kiezen wat ze doen.
Veilige en educatieve spellen voor kinderen
Niet alle spellen zijn geschikt voor jonge kinderen. Het is belangrijk om spelletjes te kiezen die veilig zijn en geen kleine onderdelen bevatten die verstikkingsgevaar kunnen opleveren. Daarnaast is het verstandig om aandacht te besteden aan de educatieve waarde van een spel. Een educatieve spel, zoals een reken- of taalspel, kan nuttig zijn bij het leren van basisvaardigheden.
1. Junior-varianten van klassieke spellen
Voor kinderen die al iets ouder zijn, zijn er junior-varianten van klassieke spellen beschikbaar. Bijvoorbeeld Monopoly Junior of UNO Junior zijn eenvoudiger en geschikt voor jongere kinderen. Deze spellen zijn ideaal voor gezinsspelletjes en helpen bij het leren van regels en strategie.
2. Creatieve en bouwgerichte spellen
Bouwgerichte spellen zoals Catan Junior of Bunny Hop zijn geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Deze spellen bevorderen creativiteit, samenwerking en probleemoplossing.
Conclusie
Spelletjes spelen met kleine kinderen is een waardevolle activiteit die bijdraagt aan hun ontwikkeling. Of het nu gaat om educatieve spellen, creatieve activiteiten of fysieke spellen, er zijn talloze opties beschikbaar die zowel leerzaam als speels zijn. Voor kinderen vanaf 2 jaar zijn er eenvoudige spelletjes met meegroeiregels, terwijl oudere kinderen kunnen genieten van complexere spellen die strategisch en sociaal denken bevorderen. Door aandacht te besteden aan de leeftijdsgroep, de educatieve waarde en de betrokkenheid van de kinderen, kunnen ouders en kinderopvangers ervoor zorgen dat spelletjes een waardevolle en plezierige activiteit blijven.
