Paracetamol is een veelgebruikt pijnstillend en koortsverlagend middel bij kinderen. Het helpt bij hoofdpijn, koorts, spierpijn, en andere lichte pijnen. Echter, het correct doseren van paracetamol is essentieel om zowel de effectiviteit als de veiligheid van het medicijn te waarborgen. In dit artikel worden de aanbevolen doseringen, de invloed van leeftijd en lichaamsgewicht, en de veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van paracetamol bij kinderen besproken. Bovendien wordt ingegaan op de risico’s van overdosering en de combinatie met andere medicijnen.
Hoe werkt paracetamol?
Paracetamol werkt door de productie van prostaglandines in het lichaam te blokkeren. Deze stoffen spelen een rol bij de overdracht van pijnsignalen en het verhogen van de lichaamstemperatuur bij koorts. Door deze stoffen te verminderen, remt paracetamol de pijn en koorts. Het heeft echter geen invloed op ontstekingen, wat betekent dat het minder geschikt is bij ziektes waarbij zwelling een rol speelt, zoals bij een ontstoken kies of een gezwollen enkel.
Aanbevolen doseringen
De dosering van paracetamol bij kinderen hangt af van het lichaamsgewicht en de leeftijd van het kind. De algemene richtlijnen zijn als volgt:
- Lichaamsgewichtsbepaling: De dosering varieert tussen 10 en 15 mg paracetamol per kilogram lichaamsgewicht per keer.
- Maximale dagdosis: De maximale dagdosis is meestal 60 mg per kilogram lichaamsgewicht, verdeeld over maximaal vier keer per dag.
- Tijd tussen innames: Er moet minstens 4 tot 6 uur tussen de innames zitten om het risico op overdosering te beperken.
Voorbeelden van doseringen
De volgende tabel geeft een overzicht van aanbevolen doseringen voor kinderen op basis van hun leeftijd en lichaamsgewicht:
| Leeftijd | Gewicht | Dosis per keer | Maximaal aantal per dag |
|---|---|---|---|
| 3 maanden - 1 jaar | 3-5,5 kg | 60 mg | 2-3 |
| 1-2 jaar | 5,5-10 kg | 120 mg | 2-3 |
| 2-4 jaar | 10-17 kg | 240 mg | 3 |
| 4-6 jaar | 17-22 kg | 300 mg | 4 |
| 6-9 jaar | 22-30 kg | 375 mg | 4 |
| 9-12 jaar | 30-40 kg | 450 mg | 4 |
| 12-18 jaar | 40-55 kg | 500 mg | 4 |
Let op: Deze richtlijnen zijn een algemeen overzicht. De exacte dosering moet altijd worden bepaald op basis van het lichaamsgewicht van het kind, en eventueel geadjusteerd worden door een arts of apotheker.
Veiligheidsmaatregelen
Het veilig gebruiken van paracetamol bij kinderen vereist aandacht voor een aantal belangrijke maatregelen:
- Lees de bijsluiter zorgvuldig: De bijsluiter bevat belangrijke informatie over de dosering, eventuele bijwerkingen en contra-indicaties.
- Controleer het gewicht van het kind: De juiste dosering hangt af van het lichaamsgewicht. Ondergewicht of overgewicht kan leiden tot een onjuiste dosering.
- Volg de dosisrichtlijnen nauwkeurig: Overschrijding van de aanbevolen dagdosis kan leiden tot ernstige gevolgen, zoals leverbeschadiging.
- Check voor dubbele toediening: Veel medicijnen bevatten al paracetamol. Controleer of andere medicijnen of supplementen die het kind gebruikt ook paracetamol bevatten om onbedoeld te veel in te nemen.
- Raadpleeg een arts bij aanhoudende pijn of koorts: Als de pijn of koorts langer dan drie dagen aanhoudt, is het verstandig om contact op te nemen met een arts. Dit kan wijzen op een onderliggende ziekte die behandelbaar is.
Risico’s van overdosering
Overdosis paracetamol kan ernstige gevolgen hebben, met name voor de lever. De toxische werking van paracetamol op de lever wordt versterkt bij langdurig gebruik of bij combinatie met alcohol of bepaalde medicijnen. De aanbevolen dagdosis mag nooit overschreden worden, en er moet minstens 4 tot 6 uur tussen de innames zitten.
Symptomen van een overdosis kunnen zijn:
- Buikpijn
- Overgeven
- Misselijkheid
- Verwardheid
- Leverfunctiestoornissen
Bij verdenking van een overdosis is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te roepen.
Combinatie met andere medicijnen
Het combineren van paracetamol met andere medicijnen kan het effect van beide middelen beïnvloeden of het risico op bijwerkingen verhogen. Bijvoorbeeld:
- Bloedverdunners: Langdurig gebruik van paracetamol in combinatie met bloedverdunners kan de bloedstolling beïnvloeden.
- Medicijnen tegen epilepsie of tuberculose: Deze medicijnen kunnen de afbraak van paracetamol in de lever versnellen, wat kan leiden tot een verhoogd risico op leverbeschadiging.
- Hoestdranken en griepmiddelen: Veel van deze middelen bevatten al paracetamol. Controleer of deze combinatie niet leidt tot een onbedoelde overdosis.
- Antidepressiva: In combinatie met paracetamol kan dit de bloeddruk verhogen.
Het is verstandig om een arts of apotheker te raadplegen voordat er een combinatie van medicijnen wordt ingesteld, vooral bij kinderen.
Paracetamol bij jonge kinderen en baby’s
Paracetamol is veilig en effectief voor kinderen vanaf 3 maanden. Bij kinderen jonger dan 3 maanden moet het gebruik altijd worden afgesproken met een arts. Zetpillen zijn een handige optie voor jonge kinderen die het medicijn niet kunnen slikken, maar het duurt langer voordat ze werken.
Conclusie
Paracetamol is een veelgebruikt pijnstillend en koortsverlagend middel bij kinderen. Het is effectief bij hoofdpijn, koorts en lichte pijnen, maar het correct doseren is essentieel om de veiligheid en effectiviteit te waarborgen. De dosering moet worden aangepast aan het lichaamsgewicht en de leeftijd van het kind, en er moeten minstens 4 tot 6 uur tussen de innames zitten. Het is belangrijk om de bijsluiter zorgvuldig te lezen, dubbele toediening te voorkomen, en bij aanhoudende pijn of koorts contact op te nemen met een arts. Paracetamol is veilig als het correct wordt gebruikt, maar het risico op overdosis en bijwerkingen moet niet onderschat worden.
