Het worden van gastouder in Nederland houdt meerdere wettelijke eisen in, waaronder het behalen van bepaalde diploma’s en certificaten. Deze eisen zijn ontworpen om te zorgen voor de veiligheid, kwaliteit en professionaliteit van de kinderopvang. In dit artikel worden de belangrijkste certificaten en diploma’s besproken die nodig zijn om als gastouder te mogen werken, evenals aanvullende eisen en administratieve vereisten.
Naast de verplichtingen op het gebied van opleiding en certificering, zijn er ook regelgevingen inzake het maximum aantal kinderen dat tegelijk kan worden opgevangen, het inschrijven in het Landelijk Register Kinderopvang, en de noodzaak van verzekeringen. De rol van het gastouderbureau bij het begeleiden van de aanvang van het gastouderschap is eveneens een belangrijk onderdeel van het proces.
Vereiste diploma’s voor gastouders
Het behalen van het juiste diploma is een essentieel onderdeel van het worden van gastouder. Er zijn verschillende opties beschikbaar, afhankelijk van de tijd waarin het diploma is behaald of de inhoud ervan. Een aantal van de meest voorkomende en wettelijk erkende diploma’s worden hier besproken.
MBO niveau 2 Helpende Zorg en Welzijn
Een van de meest voorkomende diploma’s is het MBO niveau 2-diploma Helpende Zorg en Welzijn. Dit diploma is specifiek gericht op zorg en welzijn en voldoet aan de wettelijke eisen voor gastouderschap. Voor mensen die nog geen geschikt diploma hebben, bieden bepaalde gastouderbureaus, zoals Thuiscreche.nl, de mogelijkheid om een verkorte opleiding te volgen, die vaak volledig wordt vergoed.
Andere erkende diploma’s
Naast het MBO niveau 2-diploma zijn er ook andere diploma’s die wettelijk erkend zijn voor het werk als gastouder. Deze worden vermeld in de zogenaamde diplomalijst. Als het behaalde diploma niet op deze lijst staat, is het mogelijk om bij DUO te vragen of het desbetreffende diploma toch voldoet voor gastouderschap. Dit is een officiële procedure om twijfel over het erkende karakter van een diploma op te heffen.
Certificaat goed gastouderschap
Voor personen die het certificaat goed gastouderschap hebben behaald vóór 2011, is dit een geldig alternatief voor een MBO-diploma. Dit certificaat was specifiek bedoeld voor gastouders en toonde aan dat de drager ervoor was toegelaten tot het vak. Vanaf 2011 is dit certificaat echter niet meer uitgegeven, en is het alleen nog geldig als het al eerder is behaald.
Ervaringscertificaat (EVC)
Een Ervaringscertificaat (EVC) dat voor 1 januari 2012 is afgegeven, is ook een erkend diploma. Het EVC toont aan dat de persoon al eerder ervaring heeft met kinderopvang en voldoet aan de wettelijke eisen. Na 2012 is het EVC echter niet meer beschikbaar, en zijn alleen de certificaten die voor deze datum zijn uitgegeven nog geldig.
Eerste Hulp bij Kinderen (EHBO)
Naast een geschikte opleiding is het behalen van een EHBO-certificaat verplicht voor iedere gastouder. Dit certificaat toont aan dat de persoon in staat is om eerste hulp te verlenen aan kinderen in noodsituaties. Het EHBO-certificaat moet geregistreerd zijn in het Landelijk Register Kinderopvang, wat betekent dat het officieel is erkend en geldig.
Het EHBO-certificaat moet regelmatig worden vernieuwd, aangezien het vaak slechts enkele jaren geldig is. Gastouderbureaus helpen hun medewerkers vaak bij het volgen van EHBO-cursussen en het vernieuwen van het certificaat.
Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)
Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een verplicht document voor iedere gastouder en alle volwassenen die op de opvanglocatie aanwezig zijn. Deze verklaring wordt uitgevoerd door de politie en toont aan dat de persoon geen strafblad heeft. De VOG moet minimaal geldig zijn en moet jaarlijks worden vernieuwd.
Het gastouderbureau helpt vaak bij het aanvragen van de VOG en zorgt er voor dat het proces voor de gastouder zo doorzichtig en eenvoudig mogelijk is. Ook is het belangrijk dat de VOG binnen 2 maanden geldig is op het moment dat de opvanglocatie wordt geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang.
Inschrijving bij een gastouderbureau
Het inschrijven bij een geregistreerd gastouderbureau is een verplichte stap voor iedere gastouder. Het gastouderbureau helpt bij het opstellen van contracten, het inschrijven in het Landelijk Register Kinderopvang, en het aanvragen van benodigde documenten zoals de VOG.
Buiten administratieve hulp biedt het gastouderbureau ook begeleiding bij bijscholing en opleiding. Bovendien zorgt het gastouderbureau ervoor dat de opvanglocatie aan alle wettelijke en veiligheidsvoorschriften voldoet, waaronder controles door de GGD.
Veiligheid en gezondheid van de opvanglocatie
De opvanglocatie moet aan strikte veiligheids- en gezondheidsvoorschriften voldoen. De GGD en het gastouderbureau controleren jaarlijks of de locatie voldoet aan deze eisen. Dit omvat onder andere de aanwezigheid van rookmelders, voldoende luchtcirculatie, en een rookvrije omgeving.
Bij opvang van meer dan vier kinderen is het verplicht om een achterwacht te regelen. Deze persoon kan inspringen in geval van nood, zoals een medische crisis of een andere noodsituatie. Het is belangrijk dat de achterwacht goed op de hoogte is van de pedagogische richtlijnen van het gastouderbureau.
Maximaal aantal kinderen
Een gastouder mag maximaal zes kinderen tegelijk opvangen. Dit maximum geldt inclusief eigen kinderen die aanwezig zijn in de opvang. Het is van belang om te zorgen dat het aantal kinderen in overeenstemming is met de ruimte en de mogelijkheden van de opvanglocatie.
Het gastouderbureau helpt bij het bepalen van het maximum aantal kinderen dat mag worden opgevangen, afhankelijk van de omstandigheden. Ook worden er regelmatig controles uitgevoerd om te zorgen dat het maximum aantal niet overschreden wordt.
Aanvullende eisen voor gastouderschap
Naast de eisen omtrent diploma’s, EHBO, VOG en de opvanglocatie, zijn er nog enkele aanvullende voorschriften die van toepassing zijn op het gastouderschap.
Inschrijving in het Landelijk Personenregister Kinderopvang (PRK)
Alle volwassenen die op de opvanglocatie aanwezig zijn, moeten ingeschreven staan in het Landelijk Personenregister Kinderopvang (PRK). Deze inschrijving is verplicht en dient te worden geregistreerd via het gastouderbureau. Het PRK helpt bij het overzicht van wie in de kinderopvang betrokken is en zorgt voor transparantie.
Verzekeringen
Gastouders moeten verschillende verzekeringen afsluiten om zich te beschermen tegen eventuele schade of aansprakelijkheid. Het gastouderbureau of een brancheorganisatie kan helpen bij het bepalen van welke verzekeringen nodig zijn in de situatie van de gastouder. Voorbeelden van verzekeringen zijn aansprakelijkheidsverzekeringen en ziektekostenverzekeringen.
Gastouder aan huis of gastouderopvang
Er zijn twee hoofdvormen van gastouderschap: gastouder aan huis en gastouderopvang. Beide vormen hebben hun eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van de persoonlijke situatie en wensen van de gastouder.
Gastouder aan huis
Bij gastouderschap aan huis werkt de gastouder in een aparte locatie, meestal in een professionele crèche of in een opvangplek die apart van de woning is ingericht. De voordelen zijn dat er duidelijk onderscheid is tussen werk en privé, en dat de gastouder zijn of haar eigen woning niet hoeft aan te passen.
De nadelen zijn dat bij meer dan drie dagen opvang een dienstverband ontstaat, en dat het werk direct stoppen kan als het dienstverband wordt beëindigd. Het is daarom belangrijk dat gastouders goed weten wat de regels zijn rondom contracten en arbeidsrelaties.
Gastouderopvang
Bij gastouderopvang is de opvangplek doorgaans in de woning van de gastouder. Dit betekent dat de gastouder zelf bepaalt waar de kinderopvang plaatsvindt en dat hij of zij controle heeft over de omgeving. Het is mogelijk om meerdere kinderen van verschillende gezinnen op te vangen, wat een groot voordeel kan zijn voor gastouders die graag meerdere kinderen tegelijk verzorgen.
De nadelen zijn dat de gastouder zijn of haar eigen woning moet aanpassen aan de eisen van de kinderopvang, en dat het risico op conflict met andere huishoudleden of buren groter kan zijn. Het is daarom belangrijk dat gastouders goed voorbereid zijn op de uitdagingen van gastouderopvang.
Bijscholing en verdere opleiding
Na het behalen van het basisdiploma is het belangrijk dat gastouders zich blijven ontwikkelen en regelmatig bijscholing volgen. Deze trainingen richten zich op onderwerpen zoals kinderveiligheid, pedagogische ontwikkelingen, en EHBO.
Het gastouderbureau helpt vaak bij het organiseren van scholingen of geeft aanwijzingen naar geschikte cursussen. De bijscholing is niet alleen een wettelijke eis, maar ook een manier om gastouders te ondersteunen bij het verbeteren van de kwaliteit van de kinderopvang.
Conclusie
Het worden van gastouder in Nederland houdt meerdere wettelijke eisen in, waaronder het behalen van bepaalde diploma’s, certificaten en administratieve documenten. De eisen zijn ontworpen om te zorgen voor veiligheid, kwaliteit en professionaliteit in de kinderopvang. Het is belangrijk dat gastouders goed informeerd zijn over de voorschriften en het proces van het aanvragen van benodigde documenten.
Het gastouderbureau speelt een centrale rol in het begeleiden van gastouders bij het aanvangen van hun werk. Buiten administratieve ondersteuning helpt het gastouderbureau ook bij het organiseren van bijscholing en het controleren van de opvanglocatie.
Voor mensen die nog geen geschikt diploma hebben, zijn er vaak mogelijkheden om een verkorte opleiding te volgen, die vaak volledig wordt vergoed. Het is belangrijk dat gastouders zich bewust zijn van de mogelijkheden om hun kwalificaties en kennis te verbeteren.
Tot slot is het belangrijk dat gastouders zich blijven ontwikkelen en zich regelmatig bijscholen in de loop van hun carrière. Dit zorgt niet alleen voor een betere kwaliteit van de kinderopvang, maar ook voor een betere ervaring voor zowel gastouder als kind en ouder.