In de huidige maatschappij is het steeds belangrijker voor ouders om de juiste kinderopvang te vinden die zowel betaalbaar als vertrouwd is. Voor veel gezinnen is een gastouder aan huis een interessante optie. Dit is een vorm van kinderopvang waarbij een geregistreerde gastouder de kinderen in de eigen woning opvangt. Daarnaast kunnen ouders ook gebruikmaken van kinderopvangtoeslagen om de kosten van de opvang te verlagen. In dit artikel worden de financiële aspecten van een gastouder aan huis besproken, inclusief het uurtarief, onkostenvergoedingen en de mogelijkheid om toeslagen aan te vragen.
Wat is een gastouder aan huis?
Een gastouder aan huis is een persoon die kinderen in de eigen woning van het gezin opvangt. Deze vorm van kinderopvang valt onder de officiële kinderopvang en moet zijn ingeschreven in het Landelijk Register Kinderopvang. Dit betekent dat de gastouder aan huis niet alleen geregistreerd moet zijn, maar ook voldoet aan bepaalde voorwaarden, zoals het hebben van een Verklaring Omtrent het Gedrag en een relevante opleiding zoals KinderEHBO.
Aantal kinderen dat een gastouder mag opvangen
Volgens de regels mag een gastouder aan huis niet meer dan zes kinderen tegelijk opvangen. Daarbij zijn er beperkingen op het aantal kinderen van onder de vier jaar oud, onder de twee jaar oud en baby’s tot een jaar oud. Bijvoorbeeld, een gastouder mag maximaal vijf kinderen onder de vier jaar, vier kinderen onder de twee jaar en twee baby’s opvangen. Als de gastouder zelf ook kinderen heeft, tellen die tot tien jaar oud mee in deze berekening.
De regeling dienstverlening aan huis
Een gastouder aan huis kan ook onder de Regeling Dienstverlening aan Huis vallen. Deze regeling maakt het mogelijk voor ouders om een gastouder of oppas maximaal drie dagen per week in dienst te nemen, zonder dat werkgeverslasten zoals pensioen of vakantiegeld zijn van toepassing. Dit betekent dat de gastouder zelf verantwoordelijk is voor deze kosten. Omdat een gastouder aan huis onder deze regeling werkt, is het uurtarief doorgaans hoger dan bij een gastouder die via een gastouderbureau werkt. De regeling is vooral gunstig voor ouders die flexibele kinderopvang nodig hebben en tegelijkertijd kosten willen besparen.
Uurtarief van een gastouder aan huis
Het uurtarief dat ouders moeten betalen aan een gastouder aan huis varieert afhankelijk van de ervaring, de locatie en of de gastouder via een gastouderbureau of als zelfstandige werkt. Voor een gastouder die via een gastouderbureau werkt, ligt het uurtarief meestal tussen € 6,40 en € 8,00 per kind per uur. Dit tarief kan nog verder variëren afhankelijk van het aantal kinderen dat tegelijk wordt opgevangen. Zo kan een gastouder die vier kinderen tegelijk opvangt, bijvoorbeeld € 25,60 tot € 32 per uur ontvangen.
Gastouder als zzp’er
Een gastouder die als zelfstandige werkt, kan een hoger uurtarief vragen. Dit komt omdat de gastouder zelf verantwoordelijk is voor onder meer vakantiegeld, pensioen en verzuim bij ziekte. Daarom wordt vaak een extra 8% aan vakantietoeslag meegenomen in het uurtarief. Bovendien hoeft een zzp-gastouder geen doorbetaling te ontvangen bij ziekte, wat betekent dat het risico hierop volledig bij de gastouder ligt.
Minimumloon
Of de gastouder via een gastouderbureau werkt of als zzp’er, er zijn bepaalde wettelijke regels op het gebied van loon. Een gastouder moet minimaal het minimumloon ontvangen. Dit minimumloon wordt regelmatig aangepast, meestal in januari en juli van elk jaar. De precieze bedragen zijn te vinden op de website van de Rijksoverheid. Als ouders ervoor kiezen om een tarief per kind af te spreken, moet het bedrag dat per uur wordt betaald, boven het minimumloon uitkomen.
Kosten van een gastouder aan huis
Niet alleen het uurtarief speelt een rol bij de kosten van een gastouder aan huis, maar ook extra kosten zoals bureaukosten en eventuele gemeentelijke vergoedingen.
Bureaukosten
Als ouders via een gastouderbureau een gastouder aan huis regelen, zijn er meestal bureaukosten. Deze kosten omvatten onder andere het zoeken naar een geschikte gastouder, het regelen van kennismakingsgesprekken en eventuele inval oppassen bij ziekte. Bureaukosten variëren per gastouderbureau, maar liggen meestal rond € 99 per maand. Deze kosten mogen worden meegerekend in het uurtarief dat ouders opgeven bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag.
Eenmalige kosten
Naast maandelijkse kosten zijn er ook eenmalige kosten. Zo moet bijvoorbeeld een gastouderaanvraag vaak worden geplaatst, wat een eenmalige kostenpost van € 99 kan opleveren. Deze kosten zijn afhankelijk van het gastouderbureau en zijn niet voor iedereen gelijk.
Kosten van de gemeente
In sommige gevallen kan de gemeente kosten in rekening brengen voor het behandelen van een gastouderaanvraag. Deze kosten zijn afhankelijk van de gemeente en kunnen per regio verschillen. In tegenstelling tot bureaukosten van het gastouderbureau, zijn deze kosten van de gemeente te betalen door het vraaggezin. Dit betekent dat ouders hier rekening mee moeten houden bij het opstellen van hun budget voor kinderopvang.
Kinderopvangtoeslag
Een belangrijk financieel voordeel van het kiezen voor een gastouder aan huis is dat ouders aanspraak kunnen maken op kinderopvangtoeslag. Deze toeslag is bedoeld om het verschil tussen de werkelijke kosten van de kinderopvang en het deel van het inkomen dat het gezin overhoudt te verlagen. De toeslag wordt berekend op basis van het inkomen van het gezin en het aantal uren dat de kinderopvang wordt gebruikt.
Hoeveel toeslag krijg je?
De maximale vergoeding per uur voor kinderopvangtoeslag varieert per jaar. In 2022 was de maximale vergoeding € 6,52 per uur en in 2023 was dit € 6,73 per uur. De toeslag wordt berekend op het aantal uren dat de kinderopvang is gebruikt, in verhouding tot het aantal werkuren van de ouder. Bijvoorbeeld, als een ouder 8 uur per dag werkt, mag hij of zij 11 uur per dag opvang declareren bij de Belastingdienst.
Aanvraagprocedure
Ouders die kinderopvangtoeslag willen aanvragen, moeten een aanvraag indienen bij de Belastingdienst. Daarbij moet het gastouderbureau waarbij de gastouder is aangesloten worden genoemd. Bovendien moet het uurtarief dat wordt betaald, worden opgegeven. De Belastingdienst berekent vervolgens hoeveel toeslag het gezin kan ontvangen. Het is belangrijk dat ouders bij de aanvraag rekening houden met alle kosten, zoals het uurtarief en eventuele bureaukosten.
Onkostenvergoedingen
Naast het uurtarief dat wordt betaald aan de gastouder, kunnen ouders ook onkostenvergoedingen vragen. Deze vergoedingen zijn bedoeld om extra kosten die de gastouder maakt, te dekken. Denk bijvoorbeeld aan het eten dat wordt gemaakt voor de kinderen, luiers of eventuele reiskosten.
Onkosten voor eten
Als een gastouder in het gezin kookt of maaltijden voorbereidt, kunnen ouders een vergoeding vragen voor brood, warme maaltijden of andere voedingsmiddelen. Deze vergoeding is meestal afhankelijk van het aantal kinderen en de hoeveelheid eten die wordt voorbereid.
Onkosten voor reiskosten
Als de gastouder kinderen naar school of buitenschoolse activiteiten brengt, kunnen ouders ook een kilometervergoeding vragen. Deze vergoeding is bedoeld om de kosten van het vervoer te dekken. Het bedrag dat wordt vergoed, hangt af van het aantal kilometers dat wordt afgelegd.
Belastingaftrek voor gastouder
Een gastouder die zelf onkosten maakt voor de opvang, zoals eten of luiers, mag deze kosten aftrekken van de inkomsten. Uitgaven voor bedrijfsmiddelen, zoals een computer of een auto, zijn echter geen onkosten, maar investeringen. Deze investeringen worden jaarlijks afgeschreven, meestal met 20% van de aanschafwaarde. Dit betekent dat een gastouder deze kosten niet volledig als onkosten kan aftrekken, maar deze in de loop van meerdere jaren moet afschrijven.
Financiële voordelen van een gastouder aan huis
Een gastouder aan huis is vaak een gunstigere optie dan een kinderdagverblijf of een oppas. De kosten zijn meestal € 1,50 per uur lager, wat aanzienlijk kan zijn bij langdurige opvang. Daarnaast is een gastouder aan huis vaak flexibeler dan een kinderdagverblijf. Ouders kunnen bijvoorbeeld later of eerder hun kind ophalen of brengen, zonder vast te zitten aan bepaalde tijdstippen.
Flexibiliteit
Flexibiliteit is een belangrijk voordeel van een gastouder aan huis. Ouders kunnen vaak het aantal uren bepalen dat de gastouder hun kind opvangt, in overleg met de gastouder. Dit is vooral gunstig voor ouders die onregelmatig werken of een onvoorspelbare werkrooster hebben. Een gastouder aan huis kan bijvoorbeeld bij de kinderen zijn als de ouder laat opkijkt of als ze extra hulp nodig hebben bij het opvangen van meerdere kinderen.
Vertrouwdere opvang
Een gastouder aan huis biedt ook een vertrouwdere opvangsituatie. Omdat de opvang plaatsvindt in het eigen huis van het gezin, is er vaak een warme en persoonlijke sfeer. De gastouder kent de omgeving en de kinderen beter, wat kan leiden tot een betere band en een geruststellende omgeving voor de kinderen.
Beperkingen en overwegingen
Hoewel een gastouder aan huis veel voordelen biedt, zijn er ook beperkingen en overwegingen waar ouders rekening mee moeten houden.
Aansprakelijkheid
Een gastouder aan huis is verantwoordelijk voor de opvang van de kinderen in het eigen huis van het gezin. Dit betekent dat de gastouder verantwoordelijk is voor eventuele ongelukken of schade die optreedt tijdens de opvang. Ouders moeten ervoor zorgen dat de gastouder voldoet aan alle veiligheidsvoorschriften en adequaat is verzekerd.
Buitenschoolse activiteiten
Een gastouder aan huis is meestal ook betrokken bij buitenschoolse activiteiten. Dit betekent dat de gastouder niet alleen voor de opvang van de kinderen zorgt, maar ook voor activiteiten zoals sport, schoolreizen of andere dagdelen. Het is belangrijk dat ouders hierover afspraken maken met de gastouder, zodat duidelijk is wat de gastouder in haar opdracht heeft.
Communicatie
Een gastouder aan huis werkt vaak in nauwe samenwerking met de ouders. Het is daarom belangrijk dat er goede communicatie is tussen de gastouder en de ouders. Afspraken over voeding, tijdsplanning en gedrag worden vaak bepaald door de ouders, maar de gastouder speelt een actieve rol in het dagelijks verloop van de opvang. Het is belangrijk dat ouders duidelijk communiceren over verwachtingen en dat de gastouder zich comfortabel voelt met de opdracht.
Conclusie
Een gastouder aan huis is een waardevolle optie voor ouders die op zoek zijn naar betaalbare en flexibele kinderopvang. De vergoedingen en toeslagen die beschikbaar zijn, maken het mogelijk om de kosten van de opvang te verlagen. Daarnaast biedt een gastouder aan huis de voordelen van een vertrouwdere en persoonlijkere opvangsituatie. Ouders moeten er echter wel rekening mee houden dat het kiezen van een gastouder aan huis ook beperkingen en verantwoordelijkheden met zich meebrengt. Het is belangrijk om de juiste gastouder te kiezen en duidelijke afspraken te maken over de opdracht, de kosten en de verwachtingen.