De buitenschoolse opvang speelde in 2017 een centrale rol in de kinderopvangsector in Nederland. Het betreft de zorg voor kinderen in de leeftijd die naar het basisonderwijs kan gaan, waarbij opvang wordt geboden voor of na de schooltijd, evenals gedurende vrije dagen of middagen en in schoolvakanties. In dit artikel worden de relevante regelgeving, eisen en praktische toepassingen voor buitenschoolse opvang in 2017 behandeld, gebaseerd op de beschikbare informatie.
Buitenschoolse opvang en het pedagogisch beleidsplan
Een kindercentrum dat buitenschoolse opvang aanbiedt, is verplicht om over een pedagogisch beleidsplan te beschikken. Dit plan bevat een visie op de omgang met kinderen, en wordt gebruikt als richtlijn voor het gedrag en de aanpak van beroepskrachten en gastouders.
Elk kindercentrum moet dit plan aanpassen aan de unieke omstandigheden van het centrum. De houder van het kindercentrum en alle personen die werken in de dagopvang of buitenschoolse opvang handelen volgens dit pedagogisch beleidsplan. Dit dient om consistentie en kwaliteit in de zorg voor kinderen te waarborgen.
De ministeriële regeling stelt in elk geval nadere regels op het gebied van het pedagogisch beleidsplan. Dit omvat onder meer de elementen die het plan minimaal moet bevatten. Daarnaast kunnen er regels komen over het maximaal aantal vaste beroepskrachten en het maximaal aantal vaste groepsruimtes per groep. De doelstelling hierachter is om zowel de kwaliteit van de opvang als de veiligheid van de kinderen te waarborgen.
Aanpassingen in groepsgrootte en beroepskrachten
In 2017 was er een duidelijke verhouding tussen het aantal kinderen in een groep en het aantal benodigde beroepskrachten. Deze verhouding varieerde afhankelijk van de leeftijd van de kinderen. Hoe jonger de kinderen, hoe meer beroepskrachten werden benodigd. Dit geldt zowel voor dagopvang als voor buitenschoolse opvang.
De verhouding is van belang om zowel de veiligheid als de individuele aandacht voor kinderen te waarborgen. Er zijn specifieke richtlijnen opgesteld door middel van ministeriële regelingen, die uitspraken maken over de maximale groepsgrootte, de verhouding tussen kinderen en beroepskrachten en de minimale ondersteuning die beroepskrachten moeten krijgen.
Bij calamiteiten, zoals brand of andere noodsituaties, zijn er aparte regels voor de minimale ondersteuning van beroepskrachten. Dit betekent dat er in dergelijke situaties extra maatregelen worden genomen om het veilig functioneren van de opvang te waarborgen.
Veiligheid en gezondheid in buitenschoolse opvang
De veiligheid en gezondheid van kinderen zijn cruciale thema’s in de buitenschoolse opvang. De binnen- en buitenruimtes waarin kinderen verblijven, moeten veilig, toegankelijk en passend zijn ingericht. De inrichting moet aansluiten bij het aantal kinderen en hun leeftijd. Het is verder van belang om onderscheid te maken tussen dagopvang en buitenschoolse opvang bij het bepalen van de eisen aan de ruimtes.
De houder van een kindercentrum is verplicht om jaarlijks de veiligheids- en gezondheidsrisico’s in te inventariseren. Deze inventarisatie dient om mogelijke gevaren op te sporen en te voorkomen. In het kader van deze inventarisatie wordt een plan van aanpak opgesteld, waarin maatregelen worden beschreven die genomen worden of moeten worden genomen om risico’s te verminderen. Deze inventarisatie en het plan van aanpak moeten openbaar worden gemaakt, conform de ministeriële regeling.
Rol van de gastouder
In de context van buitenschoolse opvang speelt de gastouder een belangrijke rol. De gastouder handelt volgens het pedagogisch beleidsplan dat door het gastouderbureau is opgesteld en ter beschikking gesteld. Dit plan dient als richtlijn voor het gedrag en de aanpak van de gastouder bij het verzorgen van kinderen.
De gastouder is verantwoordelijk voor het veilig en gezond functioneren van de opvang. Het is de plicht van de gastouder om kinderen veilig en gezond te zorgen. Daarnaast moet hij of zij jaarlijks de veiligheids- en gezondheidsrisico’s van de opvangruimtes inventariseren, in overleg met de houder van het gastouderbureau.
Kwaliteitseisen voor buitenschoolse opvang
De kwaliteit van de buitenschoolse opvang is onderworpen aan een reeks kwaliteitseisen. Deze eisen zijn opgenomen in het Besluit kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen van 30 mei 2012. In dit besluit worden eisen gesteld aan de inhoud en uitvoering van de opvang, zoals het aantal kinderen per groep, de kwalificaties van beroepskrachten en het aantal benodigde beroepskrachten.
De kwaliteitseisen zijn gericht op het waarborgen van een veilige, gezonde en pedagogisch waardevolle omgeving voor kinderen. In 2017 gold een specifieke versie van deze kwaliteitseisen, die zijn opgenomen in de ministeriële regeling. Deze eisen zijn onder andere van toepassing op de groepsgrootte, de verhouding tussen kinderen en beroepskrachten en de inrichting van de ruimtes.
Pedagogische beleidsplannen en inhoud
Pedagogische beleidsplannen zijn essentieel voor de buitenschoolse opvang. Deze plannen bevatten de visie van het kindercentrum op de zorg voor kinderen. Ze bepalen hoe kinderen worden behandeld en hoe beroepskrachten en gastouders hun werkzaamheden uitvoeren.
De inhoud van een pedagogisch beleidsplan wordt bepaald door middel van ministeriële regelingen. Deze regelingen stellen vast welke elementen minimaal in het plan moeten worden opgenomen. Daarnaast kunnen er regels komen over het maximaal aantal vaste beroepskrachten en het maximaal aantal vaste groepsruimtes per groep. Het doel is om de kwaliteit van de opvang te waarborgen en te zorgen voor een consistente aanpak in de zorg voor kinderen.
Toezicht en kwaliteitsborging
De toezichthouder speelt een belangrijke rol in de kwaliteitsborging van buitenschoolse opvang. Hij of zij controleert of de kwaliteitseisen en ministeriële regelingen correct worden nageleefd. In 2017 was het verzoek van de toezichthouder om een gelijkwaardig alternatief vast te stellen van betekenis voor de beoordeling van kwaliteit. Dit gold in de context van onderzoeken die zijn uitgevoerd volgens artikel 1.62 of 2.20 van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen.
De gastouder of de houder van een kindercentrum moet voldoen aan de kwaliteitseisen die zijn opgenomen in de ministeriële regeling. Dit geldt zolang er geen wijzigingen zijn voorgedaan. In het kader van deze regelgeving zijn er certificaten van deskundigheid voor gastouders vastgelegd. Deze certificaten zijn verplicht om te bewijzen dat gastouders de nodige kwalificaties en vaardigheden hebben voor het verzorgen van kinderen in de buitenschoolse opvang.
Verantwoordelijkheden van de houder van een kindercentrum
De houder van een kindercentrum draagt een belangrijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en veiligheid van de buitenschoolse opvang. Hij of zij is verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het pedagogisch beleidsplan. Dit plan bepaalt de visie en aanpak van het kindercentrum bij het verzorgen van kinderen.
Daarnaast is de houder verantwoordelijk voor de jaarlijkse inventarisatie van veiligheids- en gezondheidsrisico’s. Deze inventarisatie dient om mogelijke gevaren op te sporen en te voorkomen. De houder moet samen met de beroepskrachten en gastouders een plan van aanpak opstellen, waarin maatregelen worden beschreven die genomen worden of moeten worden genomen om risico’s te verminderen.
Invloed van de ministeriële regeling
De ministeriële regeling heeft een grote invloed op de praktijk van buitenschoolse opvang. Deze regeling stelt vast welke eisen zijn gesteld aan groepsgrootte, verhouding tussen kinderen en beroepskrachten en inrichting van ruimtes. Daarnaast bepaalt de regeling welke elementen minimaal in het pedagogisch beleidsplan moeten worden opgenomen.
De ministeriële regeling kan ook regels vastleggen over het maximaal aantal vaste beroepskrachten en het maximaal aantal vaste groepsruimtes per groep. Deze regels zijn van belang om de kwaliteit van de opvang te waarborgen en om zowel veiligheid als individuele aandacht voor kinderen te garanderen.
Conclusie
Buitenschoolse opvang in 2017 was onderworpen aan een reeks regelgeving en kwaliteitseisen. Deze eisen werden vastgelegd in het Besluit kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen van 30 mei 2012. De kwaliteitseisen stelden eisen aan de inhoud en uitvoering van de opvang, zoals het aantal kinderen per groep, de kwalificaties van beroepskrachten en het aantal benodigde beroepskrachten.
De rol van de gastouder en de houder van een kindercentrum was van groot belang in de zorg voor kinderen. Zij waren verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het pedagogisch beleidsplan, evenals voor de jaarlijkse inventarisatie van veiligheids- en gezondheidsrisico’s. De toezichthouder speelde een belangrijke rol in de kwaliteitsborging van de opvang.
In 2017 was de buitenschoolse opvang onderworpen aan een aantal specifieke regels en eisen. Deze regels en eisen hadden als doel om de kwaliteit van de opvang te waarborgen en om zowel veiligheid als individuele aandacht voor kinderen te garanderen. De ministeriële regeling had een grote invloed op de praktijk van de buitenschoolse opvang. Deze regeling bepaalde welke eisen werden gesteld aan groepsgrootte, verhouding tussen kinderen en beroepskrachten en inrichting van ruimtes.