Ouderschapsverlof is een wettelijk recht dat werknemers toestaat tijdelijk verlof te nemen vanwege de opvoeding van een jong kind. Het betreft zowel betaald als onbetaald ouderschapsverlof, afhankelijk van de situatie en de afspraken. Voor een werkgever is het van belang om goed te begrijpen hoe ouderschapsverlof werkt, hoe het wordt aangevraagd en welke verantwoordelijkheden er zijn, met name bij het invullen van een werkgeversverklaring. Deze verklaring speelt een cruciale rol, bijvoorbeeld bij hypotheken of andere administratieve processen. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de relevante regelgeving, procedures en praktische stappen die werkgevers moeten doorlopen bij ouderschapsverlof, met speciale aandacht voor de werkgeversverklaring.
Wat is ouderschapsverlof?
Ouderschapsverlof is een wettelijk recht waarmee werknemers verlof mogen nemen om te zorgen voor een kind jonger dan acht jaar. Dit omvat geboorte- en adoptiekinderen, maar ook kinderen die in het gezin worden opgenomen via pleegopvoeding of stiefkindrelaties. Het verlof kan zowel betaald als onbetaald zijn, afhankelijk van de situatie en de regelgeving die van toepassing is. Ouderschapsverlof is niet te verwarren met zwangerschapsverlof of bevallingsverlof, hoewel deze verlofsoorten vaak met ouderschapsverlof samenhangen.
Rechten van de werknemer
Een werknemer heeft recht op ouderschapsverlof in de volgende situaties:
- Het kind is jonger dan acht jaar.
- Het betreft een biologisch, adoptie- of pleegkind dat bij de werknemer woont.
- Het betreft een tweeling, waarbij de werknemer recht heeft op ouderschapsverlof voor elk kind.
- Het betreft een tweede kind, waarvoor apart ouderschapsverlof kan worden aangevraagd.
Het ouderschapsverlof moet minimaal twee maanden van tevoren worden aangevraagd, waarbij de werknemer moet aangeven wanneer het verlof begint, hoe lang het duurt en hoeveel uren per week hij of zij wil nemen. Het is belangrijk op te merken dat een werkgever een verzoek om ouderschapsverlof niet mag weigeren. Wel kan er overleg worden gevoerd over de verdeling van de werkuren, mits het verlof het bedrijf niet ernstig in de problemen brengt.
Betaald ouderschapsverlof
Sinds 2 augustus 2022 heeft een werknemer het recht om betaald ouderschapsverlof te nemen. Dit betreft maximaal 9 werkweken, die flexibel kunnen worden ingepland. De uitkering van betaald ouderschapsverlof komt van UWV en wordt 70% van het dagloon uitgekeerd, met een maximum van 70% van het maximumdagloon. Het is belangrijk om te weten dat de uitkering pas na het verlof wordt uitbetaald aan de werkgever, niet tijdens het verlof. Werkgevers mogen ervoor kiezen om het loon van de werknemer tijdens het verlof door te betalen, maar dat is niet verplicht.
Aanvragen en uitkering
De werknemer kan het betaald ouderschapsverlof opnemen in flexibele perioden, zoals meerdere korte verlofperiodes of in een aaneengesloten blok. Het verlof moet binnen 12 maanden na de geboorte of opname in het gezin van het kind worden genomen. Niet opgenomen uren van betaald ouderschapsverlof kunnen nog worden genomen als onbetaald ouderschapsverlof.
De uitkering van het betaald ouderschapsverlof wordt aangevraagd door de werkgever bij UWV, maar pas nadat het verlof is genomen. Het is dus belangrijk dat de werkgever goed bijhoudt welke werknemers ouderschapsverlof nemen en welke periodes precies zijn afgelopen.
Onbetaald ouderschapsverlof
Buiten het betaald ouderschapsverlof bestaat ook onbetaald ouderschapsverlof. Het totaal aantal verlofuren is afhankelijk van de werkweek van de werknemer. Bijvoorbeeld, een werknemer die 32 uur per week werkt, heeft recht op 832 uur ouderschapsverlof (32 x 26). Dit verlof kan worden genomen in meerdere blokken of over een langere periode, zolang het binnen 12 maanden na de geboorte of opname van het kind wordt afgewerkt.
Tijdens onbetaald ouderschapsverlof bouwt een werknemer geen vakantiedagen op. Ook ontvangt hij of zij geen loon voor de verlofuren. Werkgevers kunnen hierover afspraken maken met de werknemers, maar zijn niet verplicht om het loon door te betalen.
Werkgeversverklaring en ouderschapsverlof
Bij bepaalde administratieve processen, zoals het afsluiten van een hypotheek, is een werkgeversverklaring vereist. Deze verklaring geeft een overzicht van het inkomensverloop van de werknemer, inclusief eventueel ouderschapsverlof. Ouderschapsverlof wordt vaak beschouwd als een tijdelijke inkomensvermindering, wat invloed kan hebben op de hoogte van een hypotheek.
Gevolgen voor de hypotheek
Ouderschapsverlof kan gevolgen hebben voor de hypothekenberekening. De geldverstrekkers rekenen in het algemeen uitgaande van het laagste inkomensniveau van de afgelopen 12 maanden. Als ouderschapsverlof langer dan zes maanden duurt, wordt het inkomen lager geëvalueerd, wat kan leiden tot een lagere hypotheektoewijzing. Echter, als het ouderschapsverlof binnen zes maanden eindigt en de werkgever dit schriftelijk bevestigt, dan wordt bij de hypotheekberekening uitgegaan van het reguliere salaris.
Het invullen van een werkgeversverklaring bij ouderschapsverlof is daarom een belangrijke taak voor de werkgever. Deze verklaring dient correct en duidelijk te zijn, zodat het inkomensverloop van de werknemer accuraat wordt weergegeven. Werkgevers kunnen voorbeelden en sjablonen vinden via externe websites of hun salarisadministratie-afdeling.
Praktische stappen voor werkgevers
Als werkgever moet je rekening houden met meerdere zaken bij ouderschapsverlof. Dit omvat het juiste invullen van de verklaring, het bijhouden van de verlofuren en het mogelijk overleggen over de verdeling van de werkuren. Hieronder worden de belangrijkste stappen toegelicht.
1. Aanvraag ouderschapsverlof
Een werknemer moet ouderschapsverlof schriftelijk aanvragen, minstens twee maanden van tevoren. De aanvraag bevat de ingangsdatum, de duur van het verlof en het aantal uren per week. Omdat de geboortedatum van het kind nog kan variëren, is het verstandig om ruimte te maken voor eventuele wijzigingen.
2. Beoordeling van de aanvraag
De werkgever kan de aanvraag niet weigeren, maar mag de verdeling van de werkuren bepalen, mits het verlof het bedrijf niet in de problemen brengt. Dit betreft bijvoorbeeld de vraag of het verlof in blokken of over meerdere perioden wordt genomen.
3. Aanvragen van betaald ouderschapsverlof
Als een werknemer betaald ouderschapsverlof aanvraagt, moet de werkgever dit via UWV aanvragen. De uitkering wordt pas uitbetaald nadat het verlof is genomen. Het is belangrijk om hierover duidelijke afspraken te maken met de werknemer.
4. Invullen van de werkgeversverklaring
Bij hypotheken of andere administratieve processen is een werkgeversverklaring vaak nodig. Deze verklaring dient correct en tijdig in te vullen, zodat het inkomensverloop van de werknemer accuraat weergegeven wordt. Werkgevers kunnen voorbeelden vinden via externe websites of hun eigen administratieve afdeling.
Belang van een werkgeversverklaring
Een werkgeversverklaring is een belangrijk document, niet alleen bij hypotheektoewijzing, maar ook bij andere financiële of sociale processen. Het dient als bewijs van het inkomensniveau van de werknemer en geeft een duidelijk overzicht van eventueel ouderschapsverlof. Het is daarom belangrijk dat de verklaring accuraat, duidelijk en compleet is. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat de verklaring op tijd wordt ingevuld en aan de werknemer of derden wordt toegestuurd.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een wettelijk recht dat werknemers toestaat tijdelijk verlof te nemen vanwege de opvoeding van een kind jonger dan acht jaar. Het betreft zowel betaald als onbetaald ouderschapsverlof, afhankelijk van de situatie en de afspraken. Werkgevers spelen een belangrijke rol bij het beheren van ouderschapsverlof, vanaf de aanvraag tot het invullen van de werkgeversverklaring. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken, de verlofuren nauwkeurig bij te houden en de werkgeversverklaring correct in te vullen. Dit zorgt voor een vlotte administratie en voorkomt eventuele problemen bij hypotheken of andere financiële processen.