Waterwratjes bij Kinderen: Oorzaken, Verloop en Behandeling
juni 18, 2025
Vaccinaties vormen een essentieel onderdeel van de gezondheidszorg voor kinderen, en bieden bescherming tegen een reeks ernstige infectieziekten. In Nederland worden vaccinaties aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP), een programma dat tot doel heeft de bevolking te beschermen door middel van collectieve immuniteit. Dit artikel geeft een overzicht van de vaccinaties die kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar ontvangen, gebaseerd op de huidige richtlijnen en aanpassingen in het programma.
Alle kinderen in Nederland tot 18 jaar hebben recht op de vaccinaties die worden aangeboden binnen het RVP. Deze vaccinaties zijn gratis en vrijwillig. Ouders of verzorgers nemen de beslissing om hun kind te laten vaccineren. Het RVP is erop gericht om 12 ernstige ziekten te voorkomen, waaronder difterie, kinkhoest, tetanus, polio, en mazelen. Een hoge vaccinatiegraad is cruciaal om groepsbescherming te bereiken, waardoor ook kinderen die niet gevaccineerd kunnen worden, beschermd zijn.
Het vaccinatieschema begint al in de eerste levensmaanden. Tussen de 6 en 9 weken krijgen baby’s de eerste vaccinatie tegen rotavirus, difterie, kinkhoest, tetanus, polio, Haemophilus influenzae type b (Hib) en hepatitis B (DKTP-Hib-HepB). Deze vaccinatie wordt herhaald op 3 en 5 maanden. De rotavirusvaccinatie wordt toegediend via druppels in de mond, terwijl de overige vaccinaties een prik zijn, meestal in het bovenbeen.
Met 12 maanden volgt een herhaling van de DKTP-Hib-HepB vaccinatie, evenals een vaccinatie tegen pneumokokkenziekte. Op 14 maanden ontvangen kinderen de BMR-vaccinatie (bof, mazelen, rodehond) en de vaccinatie tegen meningokokken ACWY.
Het vaccinatieschema is in 2025 gewijzigd. Een belangrijke verandering is de vervroeging van de tweede BMR-vaccinatie. Waar deze voorheen op 9-jarige leeftijd werd gegeven, wordt deze nu aangeboden tussen de 2,5 en 3,5 jaar. Deze aanpassing is bedoeld om kinderen eerder te beschermen tegen mazelen, aangezien een klein percentage kinderen na de eerste BMR-vaccinatie op 14-maandige leeftijd onvoldoende weerstand opbouwt.
Daarnaast wordt de DKT (difterie, kinkhoest, tetanus) booster voor 5-jarigen in 2025 niet meer regulier aangeboden binnen het standaard RVP-schema. Kinderen geboren in 2021 ontvangen deze booster tussen hun 5e en 6e verjaardag. Voor kinderen die inhalen, zijn er specifieke schema’s afhankelijk van het geboortecohort. Kinderen geboren tussen 2017 en 2021 maken deel uit van een inhaalcampagne die loopt van 2025 tot 2027.
Vanaf het najaar van 2025 wordt ook een vaccinatie tegen het RS-virus (respiratoir syncytieel virus) aan alle baby’s aangeboden via het RVP. Dit virus kan leiden tot ernstige luchtweginfecties bij jonge kinderen.
Tot 4 jaar worden de vaccinaties doorgaans op het consultatiebureau gegeven. Vanaf 4 jaar worden de vaccinaties bij de GGD aangeboden. De vaccinaties worden meestal toegediend via een prik in het been of de arm. De rotavirusvaccinatie is een uitzondering, deze wordt via druppels in de mond gegeven.
Vanaf 2 jaar heeft het de voorkeur om te vaccineren in de arm. De BMR2 zal toegediend worden in de rechterarm. Een BMR-vaccinatie kan zowel intramusculair als subcutaan gegeven worden.
Na een vaccinatie kan een kind last krijgen van bijwerkingen, zoals een stijve arm, koorts of lichte irritatie op de prikplaats. Deze bijwerkingen zijn meestal mild en verdwijnen binnen één tot twee dagen. Paracetamol kan worden gebruikt om koorts te verlichten.
In sommige gevallen is het raadzaam om met de vaccinatie te wachten. Dit geldt bijvoorbeeld als het kind medicijnen gebruikt die het afweersysteem beïnvloeden, een ernstige ziekte heeft, of kort voor de vaccinatie bloedproducten heeft ontvangen. Bij koorts (meer dan 38 graden Celsius) op de dag van de inenting is het ook verstandig om de vaccinatie uit te stellen.
Inhalers, vestigers en asielzoekerskinderen kunnen in 2025 in aanmerking komen voor een DTP-boostervaccinatie. Er zijn specifieke inhaalschema’s voor deze groepen.
Vaccinatie draagt bij aan groepsbescherming, wat betekent dat een hoge vaccinatiegraad de verspreiding van infectieziekten beperkt en ook bescherming biedt aan degenen die niet gevaccineerd kunnen worden. De beslissing om een kind te laten vaccineren is persoonlijk en vereist een afweging van de voordelen en risico’s. Het is belangrijk om betrouwbare informatie te raadplegen, bijvoorbeeld via het RIVM, de GGD, of het consultatiebureau.
Het is normaal dat kinderen, en soms ook ouders, angst ervaren voor prikken. Het is belangrijk om je kind gerust te stellen en de vaccinatie voor te bereiden. Tips om prikangst te verminderen zijn onder andere: afleiding met muziek of een filmpje, niet kijken naar de prik, en ontspannen ademhalen.
Het RIVM vraagt toestemming om gegevens over de vaccinatie van een kind te delen, zodat het programma effectief kan worden beheerd en geëvalueerd.
Vaccinaties zijn een cruciale maatregel om kinderen te beschermen tegen ernstige infectieziekten. Het Rijksvaccinatieprogramma biedt een uitgebreid schema van vaccinaties, dat regelmatig wordt aangepast op basis van wetenschappelijke inzichten. De recente wijzigingen in het programma, zoals de vervroeging van de tweede BMR-vaccinatie en de introductie van de RS-virusvaccinatie, zijn bedoeld om de bescherming van kinderen te optimaliseren. Het is belangrijk voor ouders en verzorgers om zich goed te informeren over de vaccinaties en een weloverwogen beslissing te nemen, rekening houdend met de voordelen van vaccinatie en de bijdrage aan de collectieve gezondheid.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet