Ouderschapsverlof is een essentieel onderdeel van de arbeidsregelingen voor werknemers in Nederland, en in de CAO's van verschillende sectoren zijn daar specifieke afspraken over gemaakt. In de CAO Schoonmaak en Glazenwassersbedrijf zijn duidelijke regels vastgelegd over het opnemen van verlof in verband met het geboorte of de opname van een kind in het gezin. Deze regels zijn ontworpen om werknemers de mogelijkheid te geven om zich op hun kind te richten, zonder dat de financiële zekerheid van hun inkomsten onaanvaardbaar verstoord wordt.
In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de regels die specifiek van toepassing zijn voor werknemers in de schoonmaaksector, gebaseerd op de CAO Schoonmaak en Glazenwassersbedrijf. Buiten deze sector zijn in andere CAO's, zoals bijvoorbeeld in de CAO Rijk of Sociaal Werk, aanvullende of afwijkende regels vastgelegd, die hier ook ter vergelijking worden besproken. Het artikel beoogt een duidelijk en overzichtelijk beeld te geven van de aanspraak op ouderschapsverlof, de financiële compensatie en de praktische toepassing van deze regelingen.
Algemene regels over ouderschapsverlof in de CAO Schoonmaak
De CAO Schoonmaak en Glazenwassersbedrijf legt de regels vast voor ouderschapsverlof, inclusief de omvang van het verlof, de financiële compensatie en de voorwaarden waaronder werknemers het recht op ouderschapsverlof kunnen uitoefenen. Deze regels zijn gecombineerd met de wettelijke regels die gelden voor ouderschapsverlof in het algemeen, zoals vastgelegd in de Wet Arbeid en Zorg (Wazo) en de Wet Betaald Ouderschapsverlof (Wbo).
In de CAO Schoonmaak is het ouderschapsverlof opgenomen als een recht dat werknemers kunnen inzetten wanneer zij in dienst zijn en een kind, adoptiekind of pleegkind in het gezin krijgen. De regels zijn gericht op het creëren van een evenwicht tussen werken en ouderschap, zonder dat de werknemers in een financiële naregel komen.
Opgestelde verlofuren
Volgens de CAO Schoonmaak heeft een werknemer het recht om ouderschapsverlof op te nemen. Het aantal uren ouderschapsverlof dat een werknemer op kan nemen, wordt bepaald door het aantal uren dat deze persoon normaal per week werkt. Dit betekent dat een werknemer maximaal 26 keer het aantal uren ouderschapsverlof op kan nemen, waarbij de uren verdeeld kunnen worden over een periode van maximaal 12 maanden.
Deze regel geldt zolang het kind jonger is dan acht jaar. Dit is een afwijking ten opzichte van de wettelijke regel, die in de Wet Arbeid en Zorg bepaalt dat ouderschapsverlof mogelijk is tot het achtste levensjaar van het kind.
Betaalregeling ouderschapsverlof
De betaalregeling voor ouderschapsverlof in de CAO Schoonmaak is opgenomen in de CAO en geldt naast de wettelijke regel. In de wettelijke regel is ouderschapsverlof sinds 2022 gedeeltelijk betaald. Sinds die datum kan een werknemer voor een periode van negen weken ouderschapsverlof opnemen, waarin de uitkering van de Uitvoering van Werkvergunningen (UWV) bedraagt op 70% van het maximum dagloon.
In de CAO Schoonmaak is daarop een aanvullende regeling opgenomen. Daarbij ontvangt de werknemer gedurende 12 maanden een vergoeding ter hoogte van 40% van het salaris over maximaal de helft van de gemiddelde arbeidsomvang. Deze vergoeding is afhankelijk van het bruto salaris dat hoort bij schaal 7, periodiek 6, volgens artikel 6.4 of artikel 6.6 van de CAO.
De vergoeding is niet cumulatief met de uitkering uit de wettelijke regel. Dit betekent dat de werknemer of de uitkering uit de wettelijke regel, of de vergoeding uit de CAO kan ontvangen, maar niet beide tegelijk.
Voorwaarden ouderschapsverlof
Om ouderschapsverlof op te nemen, moeten bepaalde voorwaarden worden voldaan. De werknemer moet in dienst zijn, en het kind moet in het gezin wonen. Dit geldt voor biologische kinderen, adoptiekinderen en pleegkinderen. Ook is het mogelijk om ouderschapsverlof op te nemen voor stiefkinderen of aspirant-adoptiekinderen.
De opname van ouderschapsverlof kan voor meerdere kinderen tegelijk worden gedaan. Dit betekent dat het verlof voor één kind niet eerst volledig moet worden opgenomen voordat het verlof voor een ander kind wordt ingevuld. Dit maakt de regeling flexibel en toepasbaar op gezinnen met meerdere kinderen.
Praktische toepassing
In de praktijk betekent het opnemen van ouderschapsverlof dat de werknemer een verzoek moet indienen bij de werkgever. De werkgever is verplicht om dit verzoek zo veel mogelijk in te willigen. Het is echter verstandig om rekening te houden met de gevolgen voor de sociale zekerheid en de opbouw van het pensioen, zoals de CAO Schoonmaak aangeeft.
Wanneer ouderschapsverlof opgenomen wordt, is het van belang om de werkgever op de hoogte te brengen van het verzoek op tijd. Dit zorgt ervoor dat de werkgever kan regelen wie de taken van de werknemer op zich neemt gedurende de periode van het verlof.
Ouderschapsverlof in andere CAO's
Hoewel de CAO Schoonmaak een duidelijke regeling voor ouderschapsverlof bevat, zijn er ook andere CAO's waarin ouderschapsverlof regelmatig aan de orde komt. Voorbeelden hiervan zijn de CAO Rijk en de CAO Sociaal Werk. In deze CAO's zijn de regels iets anders, maar er zijn ook overeenkomsten met de regels uit de CAO Schoonmaak.
In de CAO Rijk is ouderschapsverlof een onderdeel van de regels die werknemers in de overheidssector kunnen gebruiken. Hier is ouderschapsverlof ook mogelijk tot het achtste levensjaar van het kind. Daarnaast is er ook een aanvullende regeling opgenomen die het wettelijke ouderschapsverlof versterkt.
In de CAO Sociaal Werk zijn de regels voor ouderschapsverlof opgenomen in het hoofdstuk over arbeid en zorg. Hier is ouderschapsverlof mogelijk voor kinderen tot acht jaar oud, en is er ook een aanvullende regeling opgenomen die de uitkering uit de wettelijke regel aanvult tot 100% van het salaris.
Een belangrijk verschil tussen de CAO Schoonmaak en andere CAO's is dat in de CAO Schoonmaak de vergoeding uit de CAO niet cumuleerbaar is met de uitkering uit de wettelijke regel. In andere CAO's kan het soms zo zijn dat de vergoeding wel cumuleerbaar is. Dit maakt de regeling in de CAO Schoonmaak minder gunstig dan in andere CAO's, maar het biedt toch een aanvullende financiële compensatie.
Toekomstveranderingen ouderschapsverlof
De regelingen rond ouderschapsverlof zijn niet statisch. Er zijn plannen om de regelingen verder te vereenvoudigen en te moderniseren, zodat ouderschapsverlof toegankelijker en begrijpelijker wordt voor werknemers.
In de CAO Sociaal Werk is een nieuw akkoord gesloten over ouderschapsverlof. Dit akkoord gaat in op 1 april 2025 en vereenvoudigt de regelingen rond ouderschapsverlof. De nieuwe regeling maakt het mogelijk dat ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van het kind volledig betaald wordt. Daarnaast is het ook mogelijk om ouderschapsverlof op te nemen tot het achtste levensjaar van het kind, maar dan zonder financiële compensatie.
De nieuwe regeling is ontworpen om de samenloop tussen de wettelijke regeling en de regeling uit de CAO Sociaal Werk op te lossen. Deze samenloop leidde tot ingewikkelde berekeningen en looncomponenten die voor werkgevers lastig uit te voeren waren. De nieuwe regeling maakt het voor werkgevers en werknemers duidelijker en overzichtelijker.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een belangrijk recht voor werknemers in Nederland. In de CAO Schoonmaak en Glazenwassersbedrijf zijn duidelijke regels vastgelegd over het opnemen van ouderschapsverlof, de financiële compensatie en de voorwaarden waaronder werknemers het recht op ouderschapsverlof kunnen uitoefenen. Deze regels zijn ontworpen om werknemers de mogelijkheid te geven om zich op hun kind te richten, zonder dat de financiële zekerheid van hun inkomsten onaanvaardbaar verstoord wordt.
De regels in de CAO Schoonmaak zijn vergelijkbaar met de regels in andere CAO's, maar er zijn ook verschillen. De CAO Schoonmaak bevat bijvoorbeeld een aanvullende regeling die de uitkering uit de wettelijke regel aanvult tot 40% van het salaris. Dit maakt het ouderschapsverlof in de CAO Schoonmaak iets gunstiger dan in andere CAO's, waarin de vergoeding soms cumuleerbaar is met de uitkering uit de wettelijke regel.
In de toekomst is er een nieuw akkoord gesloten over ouderschapsverlof in de CAO Sociaal Werk. Dit akkoord vereenvoudigt de regelingen en maakt ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van het kind volledig betaald. Daarnaast is het ook mogelijk om ouderschapsverlof op te nemen tot het achtste levensjaar van het kind, maar dan zonder financiële compensatie.
De regelingen rond ouderschapsverlof zijn van groot belang voor werknemers die een kind in het gezin krijgen. Het is belangrijk dat werknemers deze regelingen goed begrijpen, zodat ze het recht op ouderschapsverlof kunnen uitoefenen op een manier die hen het beste bevalt. Werkgevers zijn verplicht om het verzoek om ouderschapsverlof in te willigen, zolang er voldoende redenen zijn om het verlof op te nemen.