Ouderschapsverlof speelt een belangrijke rol in de opvoeding van jonge kinderen en heeft gevolgen voor zowel de ouders als de werkgever. Voor ouders die werken in of verhuizen naar het buitenland, is het belangrijk om te weten hoe ouderschapsverlof daar geregeld is, hoe het verlof verloopt en wat de financiële aspecten zijn. In Nederland is de regeling voor ouderschapsverlof relatief gedetailleerd, met meerdere vormen van verlof en verschillende loonvergoedingen. In vergelijking met andere landen blijkt Nederland echter niet altijd genereus te zijn, zoals blijkt uit een overzicht van verlofregelingen in verschillende landen. In dit artikel worden de regels voor ouderschapsverlof in het buitenland besproken, met een nadruk op de regelingen in Scandinavisch landen, Duitsland, België, Frankrijk en andere Europese landen. Daarnaast wordt ingegaan op de overdrachtbaarheid van ouderschapsverlof bij verandering van werkgever of wanneer ouders eerder in het buitenland verlof genoten hebben.
Ouderschapsverlof in het buitenland: algemene regels en voorwaarden
Ouderschapsverlof in het buitenland kan sterk verschillen per land, afhankelijk van de wetgeving, de sociale verzekeringen en de culturele normen rond opvoeding en werk. Voor ouders die in het buitenland werken of verhuizen, is het belangrijk om te begrijpen of ze recht hebben op verlof en op welke voorwaarden. In veel landen is ouderschapsverlof opgenomen in de sociale verzekeringen, wat betekent dat het verlof geregeld wordt via de overheid of via werkgeversverenigingen.
Verzekering in Nederland en regelingen in het buitenland
Als een werknemer in Nederland verzekerd is voor sociale verzekeringen, kan hij of zij ook in het buitenland recht hebben op Nederlandse verlofregelingen, zoals zwangerschapsverlof, geboorteverlof en ouderschapsverlof. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een werknemer gedetacheerd is door een Nederlandse werkgever of werkt voor de Nederlandse overheid in het buitenland. In dergelijke gevallen gelden de Nederlandse verlofregelingen in principe ook in het buitenland, zolang de sociale verzekeringen in Nederland zijn aangehouden.
Als een werknemer niet verzekerd is in Nederland, kan hij of zij geen gebruik maken van Nederlandse verlofregelingen. In dat geval is het belangrijk om te controleren of er verlofregelingen zijn in het land waar de werknemer woont en werkt. Deze informatie kan worden verkregen bij de werkgever of de lokale overheid. In sommige landen zijn de regels rond ouderschapsverlof vrij strikt, terwijl in andere landen de regelingen vrij flexibel zijn.
Ouderschapsverlof meenemen naar een nieuwe werkgever
Een specifieke situatie waarin ouderschapsverlof in het buitenland relevant kan zijn, is wanneer een werknemer ouderschapsverlof heeft genoten bij een vorige werkgever en nu verhuist naar een nieuwe werkgever. In Nederland is het mogelijk om resterend ouderschapsverlof mee te nemen naar een nieuwe werkgever. De oude werkgever moet dan een verklaring afgeven over het aantal uren ouderschapsverlof dat nog beschikbaar is. De nieuwe werkgever kan deze verklaring gebruiken om het ouderschapsverlof aan te vullen of volledig op te nemen.
Als de oude werkgever niet bereikbaar is, bijvoorbeeld omdat deze failliet is gegaan, kan de nieuwe werkgever op basis van het verhaal van de werknemer de resterende verlofuren erkennen. Dit gebeurt op basis van vertrouwen, omdat de overheid geen toegang heeft tot deze informatie. In het geval van ouderschapsverlof dat eerder in het buitenland is genoten, heeft dit geen invloed op het Nederlandse ouderschapsverlof. Het buitenlandse verlof wordt niet in mindering gebracht op het Nederlandse ouderschapsverlof.
Berekening ouderschapsverlof
Het aantal uren ouderschapsverlof dat beschikbaar is in Nederland, is afhankelijk van het aantal uren dat de werknemer per week werkt. In principe heeft een werknemer recht op 26 keer het aantal uren dat hij of zij per week werkt. Bijvoorbeeld: een werknemer die 30 uur per week werkt, heeft recht op 780 uur ouderschapsverlof. Dit verlof kan worden gespreid over een periode van 12 maanden. De verdeling van het verlof tussen beide ouders is mogelijk, afhankelijk van de afspraken tussen de ouders en de werkgevers.
Ouderschapsverlof in Scandinavische landen
Scandinavische landen zoals Zweden, IJsland en Finland zijn vaak genoteerd als landen met genereuze ouderschapsverlofregelingen. Deze regelingen zijn vaak goed doordacht en gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden tussen beide ouders.
Zweden: een model voor ouderschapsverlof
Zweden is een van de landen die wereldwijd bekend staat om zijn genereuze ouderschapsverlofregeling. In Zweden is ouderschapsverlof ondergebracht in één allesomvattende regeling. Ouders hebben samen 16 maanden ouderschapsverlof te verdelen, waarvan het verlof gedurende die periode betaald is. De loonvergoeding is 80% van het salaris. Daarnaast is er nog een extra periode van 14 maanden waarin ouders het verlof kunnen verdelen, maar dit is niet betaald. In totaal hebben ouders in Zweden dus bijna twee jaar ouderschapsverlof beschikbaar, met een significante loonvergoeding gedurende de eerste 16 maanden.
Deze regeling is gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden en moedigt vaders aan om betrokken te zijn bij de opvoeding van hun kind. In Zweden is het verlof makkelijker op te nemen en is het ook eenvoudiger om het verlof te verdelen tussen beide ouders. Dit heeft geleid tot een hogere mate van betrokkenheid van vaders in de opvoeding van hun kinderen.
IJsland: een unieke aanpak
IJsland heeft ook een unieke aanpak van ouderschapsverlof. In IJsland is er één allesomvattende regeling voor ouderschapsverlof. Moeders hebben recht op 6 maanden betaald ouderschapsverlof, vaders hebben ook 6 maanden betaald verlof en er is nog 6 weken extra verlof dat onderling kan worden verdeeld. Dit maakt het totaal van ouderschapsverlof in IJsland bijna 13 maanden. De loonvergoeding is 100% van het salaris gedurende deze periode.
Deze regeling is ontworpen om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen, zonder dat er een duidelijke scheiding is tussen zwangerschapsverlof, geboorteverlof en ouderschapsverlof. In IJsland is het verlof makkelijk op te nemen en is het ook eenvoudig om het verlof te verdelen tussen beide ouders.
Finland: een balans tussen verlof en uitkeringen
In Finland is ouderschapsverlof ook vrij genereus geregeld, maar de uitkeringen zijn relatief laag. Werkende ouders krijgen in Finland elk 164 dagen ouderschapsverlof na de geboorte van hun kind. Dit verlof is onderling te verdelen, wat betekent dat ouders vrij kunnen kiezen hoe ze het verlof willen verdelen. De uitkeringen zijn echter erg karig, namelijk €341 per maand. Dit betekent dat ouders in Finland vaak afhankelijk zijn van hun werkgever of collectieve afspraken om hun inkomsten te ondersteunen tijdens het ouderschapsverlof.
De regeling in Finland is dus gericht op flexibiliteit en gelijkheid, maar de financiële ondersteuning is beperkt. Dit kan een nadeel zijn voor ouders die geen extra inkomsten hebben of geen ondersteuning kunnen krijgen van hun werkgever.
Ouderschapsverlof in Duitsland en andere landen
Hoewel Scandinavische landen vaak genoteerd worden als landen met genereuze ouderschapsverlofregelingen, zijn er ook andere landen met interessante regelingen. Duitsland is bijvoorbeeld een land dat geen aparte regelingen voor partnerverlof kent, maar wel een relatief genereuze ouderschapsverlofregeling heeft.
Duitsland: een eenvoudige regeling
In Duitsland is ouderschapsverlof relatief eenvoudig geregeld. Moeders en vaders kunnen samen 12 maanden ouderschapsverlof opnemen, dat uit te breiden is tot 14 maanden als beide ouders het verlof gebruiken. Gedurende deze periode ontvangen ouders tweederde van hun loon uit de overheid. Deze regeling is bedoeld om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen en om ervoor te zorgen dat ouders financieel niet te veel in het nauw komen.
De regeling in Duitsland is echter niet specifiek gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden. De regeling is vrij algemeen en maakt geen onderscheid tussen moeder, vader of partnerverlof. Dit betekent dat de regeling in Duitsland wel genereus is, maar niet noodzakelijk gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden.
België: een duidelijke regeling
In België is ouderschapsverlof goed geregeld en zijn er duidelijke regels voor moeder, vader en partnerverlof. Moeders hebben recht op 4 maanden ouderschapsverlof, dat betaald is met €903 per maand. Dit verlof is opsplitsbaar in parttime, wat betekent dat ouders vrij kunnen kiezen hoe ze het verlof willen verdelen. Vaders hebben ook recht op ouderschapsverlof, wat in België wordt beschouwd als een belangrijk onderdeel van de opvoeding van kinderen.
Buiten het ouderschapsverlof zijn er ook verlofregelingen voor zwangerschapsverlof en partnerverlof. Moeders hebben recht op 14 weken zwangerschapsverlof, waarvan de eerste maand 82% van het loon wordt uitgekeerd en de volgende maanden 75%. Partnerverlof is 15 dagen en wordt 82% van het loon uitgekeerd. Deze regelingen zijn bedoeld om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen en om ervoor te zorgen dat ouders financieel niet te veel in het nauw komen.
Frankrijk: een gedetailleerde regeling
In Frankrijk is ouderschapsverlof goed geregeld, met duidelijke regels voor moeder, vader en partnerverlof. Moeders hebben recht op 26 weken zwangerschapsverlof, waarvan de uitkering maximaal €89 per dag bedraagt. Partnerverlof is 25 dagen, met een maximaal uitkering van €89 per dag. Ouderschapsverlof is 2 jaar lang beschikbaar, maar is onbetaald. Dit betekent dat ouders in Frankrijk financieel niet ondersteund worden tijdens het ouderschapsverlof, maar wel vrij kunnen kiezen hoe ze het verlof willen gebruiken.
De regeling in Frankrijk is dus niet specifiek gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden, maar wel op de beschikbaarheid van verlof. Dit kan een nadeel zijn voor ouders die financieel niet in staat zijn om zonder inkomsten te functioneren.
Ouderschapsverlof in andere Europese landen
Buiten Scandinavische landen en Duitsland zijn er ook andere Europese landen met interessante ouderschapsverlofregelingen. In Polen bijvoorbeeld is ouderschapsverlof goed geregeld, met een uitkering van 60% van het loon. Ouders hebben 32 weken ouderschapsverlof beschikbaar, dat uit te breiden is tot 36 maanden. Deze regeling is gericht op een langdurige aanwezigheid van ouders bij hun kinderen en biedt een aanzienlijke financiële ondersteuning.
In Engeland is de regeling voor ouderschapsverlof relatief kort, met een maximaal verlof van 52 weken. De uitkeringen zijn echter beperkt, met een maximum van €600 per week. Partnerverlof is 2 weken, met een maximum uitkering van €600 per week. Deze regeling is niet specifiek gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden, maar wel op de beschikbaarheid van verlof.
In Spanje is partnerverlof vrij genereus geregeld, met 16 weken verlof dat 100% betaald is. Ouderschapsverlof is echter onbetaald en kan drie jaar duren. Deze regeling is gericht op een langdurige aanwezigheid van ouders bij hun kinderen, maar biedt weinig financiële ondersteuning.
Algemene regels voor ouderschapsverlof in Europa
In Europa zijn er algemene regels voor ouderschapsverlof die gelden voor alle lidstaten. Deze regels zijn opgenomen in de Europese wetgeving en zijn bedoeld om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen. De algemene regels zijn als volgt:
- Werknemers (zowel mannen als vrouwen) hebben recht op ouderschapsverlof na de geboorte of adoptie van een kind, ongeacht het type contract (parttime, fulltime, etc.).
- Het is verboden om iemand te ontslaan of slechter te behandelen omdat hij of zij ouderschapsverlof heeft aangevraagd.
- Ouders hebben elk recht op minimaal 4 maanden ouderschapsverlof.
- Werknemers hebben na terugkeer van ouderschapsverlof recht op dezelfde functie. Als dat niet mogelijk is, moet een vergelijkbare baan worden aangeboden die past bij het arbeidscontract.
- Als een werknemer na afloop van ouderschapsverlof zijn of haar werkuren wil veranderen, is de werkgever verplicht dit serieus in overweging te nemen. Als de werkgever het verzoek weigert, moet hij of zij dit voldoende kunnen onderbouwen.
Deze regels zijn bedoeld om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen en om ervoor te zorgen dat ouders financieel niet te veel in het nauw komen. In veel landen zijn de regels uitgebreider en genereuzer dan de algemene Europese regels.
Conclusie
Ouderschapsverlof in het buitenland kan sterk verschillen per land, afhankelijk van de wetgeving, de sociale verzekeringen en de culturele normen rond opvoeding en werk. In Nederland is de regeling voor ouderschapsverlof relatief gedetailleerd, met meerdere vormen van verlof en verschillende loonvergoedingen. In vergelijking met andere landen blijkt Nederland echter niet altijd genereus te zijn. In Scandinavische landen zoals Zweden, IJsland en Finland zijn de ouderschapsverlofregelingen vaak genereuzer en gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden.
De regeling in Duitsland is relatief eenvoudig en is niet specifiek gericht op een gelijke verdeling van ouderschapsverantwoordelijkheden. In België zijn de regelingen duidelijk en bieden ouders een aanzienlijke financiële ondersteuning. In Frankrijk zijn de regelingen goed geregeld, maar de uitkeringen zijn beperkt. In Engeland en Spanje zijn de regelingen minder genereus dan in andere landen, wat kan leiden tot een beperkte aanwezigheid van ouders bij hun kinderen.
De algemene Europese regels voor ouderschapsverlof zijn bedoeld om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen en om ervoor te zorgen dat ouders financieel niet te veel in het nauw komen. Deze regels zijn echter niet altijd genereuzer dan de regelingen in individuele landen.
Voor ouders die werken in of verhuizen naar het buitenland, is het belangrijk om te begrijpen hoe ouderschapsverlof daar geregeld is, hoe het verlof verloopt en wat de financiële aspecten zijn. In sommige landen is ouderschapsverlof goed geregeld en biedt het een aanzienlijke ondersteuning, terwijl in andere landen de regelingen minder genereus zijn.