Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van het werk- en levensbalansbeleid en speelt een essentiële rol in de combinatie van werk en kinderopvoeding. In Nederland zijn er diverse vormen van ouderschapsverlof, variërend van betaald verlof tot onbetaald verlof. Een van de belangrijkste vragen die werknemers en werkgevers stellen, is welke invloed ouderschapsverlof heeft op de pensioenopbouw. In dit artikel wordt ingegaan op de diverse vormen van ouderschapsverlof en welke gevolgen deze hebben voor de pensioenopbouw binnen het kader van PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Aan de hand van de beschikbare informatie wordt duidelijk gemaakt wat er gebeurt met de pensioenopbouw tijdens verschillende vormen van ouderschapsverlof en welke maatregelen beschikbaar zijn om de pensioenopbouw toch voort te zetten, ook tijdens verlofperiodes.
Ouderschapsverlof: definities en vormen
Ouderschapsverlof omvat verschillende vormen van verlof die werknemers kunnen nemen om zich te onttrekken aan hun werk om hun kind op te voeden. Deze vormen zijn geregeld in het Arbeidstijdenwetboek en zijn onder meer afhankelijk van de sector waarin de werknemer actief is. De vormen van ouderschapsverlof die binnen de context van PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn relevant zijn, zijn als volgt:
Zwangerschapsverlof
Zwangerschapsverlof is een betaald verlof dat duurt gedurende 16 weken, verdeeld in 8 weken voor de bevalling en 8 weken daarna. Tijdens deze periode wordt de werknemer uitbetaald zoals gewoonlijk. Volgens de informatie uit de bronnen blijft de pensioenopbouw tijdens zwangerschapsverlof gewoon doorlopen, wat betekent dat er geen negatieve gevolgen zijn voor de ouderdomspensioen of partnerpensioen.
Geboorteverlof
Geboorteverlof, ook wel bekend als kraamverlof of vaderschapsverlof, is een betaald verlof van één werkweek dat de partner van de bevallende werknemer kan nemen. Ook hier blijft de pensioenopbouw gewoon doorlopen. Dit betekent dat de werknemer tijdens dit verlof verder ouderdomspensioen opbouwt, zonder dat dit verlof negatief invloed heeft op de pensioenregeling.
Aanvullend geboorteverlof
Aanvullend geboorteverlof is een extra verlof van maximaal vijf werkweken, dat naast het reguliere geboorteverlof kan worden aangevraagd. Ook dit is onbetaald verlof, maar er is wel een uitkering mogelijk van UWV, eventueel aangevuld met een deel van het salaris door de werkgever. In dit geval blijft de pensioenopbouw doorlopen. Dit betekent dat ook tijdens dit aanvullende geboorteverlof ouderdomspensioen wordt opgebouwd.
Gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof
Gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof is een verlofperiode van maximaal negen weken, dat wordt toegekend aan ouders van kinderen tot een jaar. Dit verlof is gedeeltelijk betaald, waarbij een uitkering wordt gedaan door UWV en eventueel aangevuld door de werkgever. Ook bij gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof blijft de pensioenopbouw doorlopen.
Regulier ouderschapsverlof
Regulier ouderschapsverlof is een onbetaald verlof dat kan worden genomen door ouders van kinderen tot acht jaar oud. Dit verlof kan maximaal 26 werkweken duren. In tegenstelling tot de vorige vormen van ouderschapsverlof, wordt tijdens regulier ouderschapsverlof geen ouderdomspensioen opgebouwd. Dit heeft dus wel gevolgen voor de pensioenopbouw van de werknemer, tenzij er extra maatregelen worden genomen.
Pensioenopbouw tijdens ouderschapsverlof
De pensioenopbouw is een belangrijk aspect van de arbeid- en pensioenregelingen. In de meeste gevallen is pensioenopbouw tijdens betaald verlof automatisch gegarandeerd, omdat de werknemer in die periode actief deelneemt aan de werknemersverzekering. Bij onbetaald verlof kan dit anders liggen. De informatie uit de bronnen geeft aan dat er mogelijkheden zijn om pensioenopbouw ook tijdens ouderschapsverlof te behouden of te voortzetten.
Vrijwillige voortzetting van pensioenopbouw
Bij onbetaald verlof, zoals regulier ouderschapsverlof, kan de werknemer kiezen voor een vrijwillige voortzetting van de pensioenopbouw. Dit betekent dat de werknemer op eigen kosten de pensioenregeling voortzettelijk kan laten draaien. Dit is mogelijk via de regelingen van Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). De werknemer moet dit binnen het kader van PFZW aanvragen en kan er terecht blijven zolang het verlof duurt.
Vrijwillige voortzetting is vooral relevant bij ouderschapsverlof, sabbaticals of andere vormen van onbetaald verlof. Bij regulier ouderschapsverlof kan dit een manier zijn om te zorgen dat de pensioenopbouw toch voortgaat. Het is belangrijk om op te merken dat de werknemer dit vanaf het moment van het begin van het verlof moet aanvragen, zodat het zonder onderbreking doorgaat.
Verplichte voortzetting van partnerpensioen
Conform de Pensioenwet heeft de werknemer gedurende 18 maanden onbetaald verlof recht op partnerpensioen. Dit betekent dat ook bij onbetaald ouderschapsverlof het partnerpensioen behouden blijft. Het ouderdomspensioen is echter niet automatisch behouden, tenzij er maatregelen zoals vrijwillige voortzetting worden genomen.
Aanpassing in de administratie
Het is belangrijk om te weten dat verlofperiodes niet automatisch worden doorgevoerd in de pensioenadministratie. Als er geen ouderdomspensioen wordt opgebouwd tijdens de verlofperiode, kan dit worden gemeld via e-mail aan de pensioenuitvoerder. Het is echter niet mogelijk om verlof in de pensioenadministratie te verwerken door het parttimepercentage aan te passen, omdat dit ook de dekking bij overlijden zou beïnvloeden.
PGGM en de mantelzorgregeling
PGGM, een pensioenuitvoeringsorganisatie die onder andere de pensioenregelingen van werknemers in de zorgsector administreert, heeft zich bewust gericht op maatregelen die werknemers ondersteunen bij het combineren van werk en mantelzorg. Dit is vanwege de toenemende druk op de zorgsector, waarin steeds meer medewerkers mantelzorgtakken uitvoeren.
PGGM heeft een mantelzorgregeling opgenomen in de CAO, waarbij medewerkers verlofuren kunnen doneren aan collega’s die mantelzorg uitvoeren. PGGM verdubbelt deze uren, waardoor de ondersteuning effectiever is. Deze regeling is onderdeel van een bredere strategie om werknemers met mantelzorgtakken te ondersteunen, zowel op niveau van duurzame inzetbaarheid als op niveau van maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Hoewel deze regeling zich vooral richt op mantelzorg, is het voorbeeld van PGGM illustratief voor de bereidheid om regelingen te ontwikkelen die de balans tussen werk en verantwoordelijkheden buiten het werkveld ondersteunen. Deze aanpak kan ook worden toegepast op ouderschapsverlof en pensioenopbouw.
PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn: samenwerking en uitvoering
PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) werken nauw samen bij de administratie en uitvoering van de pensioenregelingen. PGGM administreert en beheert de pensioenregelingen voor ruim 5,8 miljoen deelnemers en beheerde wereldwijd EUR 255 miljard aan pensioenkapitaal voor haar klanten in 2025. PFZW heeft de volledige pensioenuitvoering aan PGGM uitbesteed, inclusief beleggingsbeleidsadvisering, fiduciair management en assetmanagement.
De samenwerking tussen PGGM en PFZW zorgt ervoor dat de administratie van pensioenregelingen efficiënt en betrouwbaar is. Dit is van groot belang bij het beheren van pensioenopbouw tijdens ouderschapsverlof, waarbij duidelijkheid en transparantie essentieel zijn voor zowel werknemers als werkgevers.
PGGM is gevestigd op de maatschappelijke verantwoordelijkheid en richt zich op het ondersteunen van werknemers in situaties waarin hun werk- en levensbalans extra uitdagingen oplevert. De regelingen voor mantelzorg en reservisten zijn duidelijke voorbeelden van deze aanpak. Deze strategie kan ook worden toegepast op ouderschapsverlof en pensioenopbouw, zodat werknemers hun verantwoordelijkheden als ouder kunnen combineren met hun pensioenopbouw.
De rol van de werkgever
Werkgevers spelen een cruciale rol bij het aanbieden van ouderschapsverlof en de ondersteuning van pensioenopbouw. In de meeste gevallen is het de taak van de werkgever om de werknemer op de hoogte te brengen van de mogelijkheden die beschikbaar zijn bij pensioenregelingen. In het kader van Pensioenfonds Zorg en Welzijn is het belangrijk om te weten dat sommige verlofperiodes automatisch pensioenopbouw mogelijk maken, terwijl andere verlofperiodes extra aandacht vereisen.
Werkgevers kunnen ook meedoen aan de kosten van vrijwillige voortzetting van pensioenopbouw. Dit kan worden geregeld in overleg met de werknemer en eventueel worden vastgelegd in de CAO of het personeelshandboek. Het is daarom belangrijk dat werkgevers duidelijk weten wat de regels zijn en hoe ze deze kunnen doorgeven aan hun medewerkers.
Verwerking van verlof in het personeelshandboek
Het is aan te raden om de regels rondom ouderschapsverlof en pensioenopbouw te verwerken in het personeelshandboek. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt verwarring bij zowel werknemers als werkgevers. Het personeelshandboek kan bijvoorbeeld aangeven welke vormen van ouderschapsverlof leiden tot pensioenopbouw en welke vormen dat niet doen. Daarnaast kan het ook uitleggen hoe vrijwillige voortzetting van pensioenopbouw werkt en welke aandachtspunten er zijn bij het doorgeven van verlofperiodes aan de pensioenuitvoerder.
PGGM en PFZW bieden hulp bij het opstellen van dergelijke regels en kunnen medewerking leveren bij het aanpassen van het personeelshandboek. Het is daarom verstandig om met deze partijen in overleg te treden als er vragen zijn over het verwerken van ouderschapsverlof in het personeelshandboek.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een essentieel onderdeel van het werk- en levensbalansbeleid, en heeft verschillende vormen met verschillende gevolgen voor de pensioenopbouw. Betaald ouderschapsverlof, zoals zwangerschapsverlof en geboorteverlof, leidt in de meeste gevallen tot pensioenopbouw. Onbetaald ouderschapsverlof, zoals regulier ouderschapsverlof, heeft echter geen automatische invloed op de pensioenopbouw, tenzij er maatregelen zoals vrijwillige voortzetting worden genomen.
PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn bieden duidelijke regels en ondersteuning bij de administratie van pensioenregelingen. De samenwerking tussen deze partijen zorgt ervoor dat de administratie efficiënt en betrouwbaar is. Bovendien zijn er initiatieven zoals de mantelzorgregeling en reservistenwerkgever die illustratief zijn voor de bereidheid om maatregelen te nemen die werknemers ondersteunen bij het combineren van werk en verantwoordelijkheden.
Werkgevers spelen een belangrijke rol bij het doorgeven van deze regels aan werknemers en het verwerken van ouderschapsverlof in het personeelshandboek. Het is aan te raden om samen te werken met PGGM en PFZW bij het opstellen van dergelijke regels, zodat er duidelijkheid is en dat werknemers hun pensioenopbouw tijdens ouderschapsverlof kunnen voortzetten.