Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van het arbeidsrecht, omdat het werknemers in staat stelt om tijd vrij te nemen om zich te richten op de opvoeding van hun kind. In Nederland zijn dergelijke verloven gereguleerd door zowel algemene wetten als sectorspecifieke kollegiale overeenkomsten (cao's). De groothandel in groenten en fruit is een sector met een duidelijke cao die bepaalt hoe ouders verlof mogen nemen en welke rechten en verplichtingen daarmee verband houden. Deze artikelen zullen de regels voor ouderschapsverlof in de cao voor de groothandel in groenten en fruit uitleggen, op basis van recente informatie uit betrouwbare bronnen.
Ouderschapsverlof in de cao
De cao Groothandel in Groenten en Fruit bevat afspraken over werktijden, loon, vakantie, pensioen, en ook over verlof, waaronder ouderschapsverlof. Ouderschapsverlof is een vorm van verlof dat ouders van een kind tot maximaal 8 jaar mogen nemen, zonder dat zij hun baan kwijtraken. In de cao wordt duidelijk gemaakt hoe ouders deze verloven kunnen aanvragen en welke voorwaarden gelden.
In de cao wordt verwezen naar afspraken over verlof die gelden voor werknemers in de sector. Deze omvatten onder andere:
- De mogelijkheid om ouderschapsverlof aan te vragen;
- De verplichting van de werkgever om ouderschapsverlof te verlenen;
- De voorwaarden waaronder ouders schriftelijk een verzoek moeten indienen;
- De duur van ouderschapsverlof, die normaal gesproken maximaal 12 maanden per kind bedraagt;
- De rechten van ouders tijdens het ouderschapsverlof, zoals de mogelijkheid om na het verlof terug te keren in dezelfde functie of een gelijkwaardige functie.
De cao is een bindende overeenkomst tussen werkgevers en werknemers, die bepaalt hoe ouders in de groothandel in groenten en fruit ouderschapsverlof kunnen nemen. Het is belangrijk dat zowel werknemers als werkgevers deze afspraken goed begrijpen en naleven, om eventuele onenigheid te voorkomen.
Verlening van ouderschapsverlof
De cao stelt dat ouders het recht hebben om ouderschapsverlof aan te vragen. Dit verlof dient schriftelijk aan de werkgever te worden aangevraagd. De werkgever is verplicht om het ouderschapsverlof te verlenen, mits de voorwaarden zijn vervuld.
De voorwaarden voor ouderschapsverlof zijn bijna overal in Nederland hetzelfde. In de cao voor de groothandel in groenten en fruit zijn deze regels duidelijk gesteld. Ouders mogen ouderschapsverlof nemen voor elk kind tot maximaal 8 jaar. Dit betekent dat ouders voor elk kind tot 12 maanden ouderschapsverlof kunnen nemen.
Ouderschapsverlof kan door beide ouders worden genomen, zolang elk verlof maximaal 12 maanden duurt. Dit maakt het mogelijk voor beide ouders om een deel van de opvoedingsverantwoordelijkheid op te nemen.
Tijdelijke inzet en terugkeer in de functie
Een belangrijk aspect van ouderschapsverlof is de tijdelijke inzet. Tijdens ouderschapsverlof is de werknemer tijdelijk niet ingezet, maar hij of zij behoudt zijn of haar rechten als werknemer. Bij terugkeer uit ouderschapsverlof is de werknemer gerechtigd om terug te keren in dezelfde functie of een gelijkwaardige functie, tenzij er goede redenen zijn om dit niet mogelijk te maken.
De cao stelt dat de werkgever een plan moet ontwikkelen voor de tijdelijke inzet van werknemers tijdens ouderschapsverlof. Dit plan moet ervoor zorgen dat de werkgever in staat blijft om zowel de werknemers als de organisatie te behouden.
Financiële aspecten van ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is meestal onbetaald, maar werknemers kunnen aanspraak maken op uitkeringen via de Staat. De uitkeringen zijn afhankelijk van het inkomen van de werknemer en het aantal uren dat hij of zij heeft gewerkt. De cao bevat geen specifieke afspraken over het inkomen tijdens ouderschapsverlof, omdat dit regelend is door algemene wetten, zoals de Wet op de uitkeringen (WU).
In de cao wordt wel aandacht besteed aan het inkomen na het ouderschapsverlof. Bij terugkeer uit ouderschapsverlof heeft de werknemer het recht op hetzelfde inkomen als voor het verlof, mits er geen veranderingen zijn in de cao of in de loonverhogingen die sinds het begin van het ouderschapsverlof zijn doorgevoerd.
Aanvullende afspraken in de cao
Naast de algemene regels over ouderschapsverlof bevat de cao ook aanvullende afspraken die specifiek van toepassing zijn op de groothandel in groenten en fruit. Deze afspraken zijn ontworpen om zowel de rechten van de werknemers als de belangen van de werkgevers te behouden.
Een voorbeeld van een aanvullende afspraak is dat ouders tijdens ouderschapsverlof het recht hebben om het verlof te verlengen of te verhuren. Dit betekent dat ouders het verlof kunnen verdelen of doorgeven aan de andere ouder. Dit is bijzonder nuttig in gevallen waarin een ouder plotseling niet in staat is om het ouderschapsverlof te nemen.
De cao bevat ook afspraken over het verwerken van ouderschapsverlof in de loonadministratie. Werknemers hebben het recht om de administratie te controleren om te zorgen dat het ouderschapsverlof correct is verwerkt. Werkgevers zijn verplicht om de administratie beschikbaar te maken en eventuele fouten te corrigeren.
Duurzame inzetbaarheidsregeling
Een andere belangrijke afspraak in de cao betreft de duurzame inzetbaarheidsregeling. Deze regeling is ontworpen om werknemers in staat te stellen om langzaam over te gaan naar pensioen, door de werktijd geleidelijk te verminderen. Werknemers die tien jaar voor hun pensioenrichtleeftijd werken, kunnen kiezen om 90% van hun normale werktijd te gaan werken tegen 95% van hun schaalsalaris. Vanaf vijf jaar voor hun pensioenrichtleeftijd kunnen werknemers kiezen voor 80% van hun normale werktijd tegen 90% van hun schaalsalaris.
Deze regeling kan ook van invloed zijn op ouderschapsverlof, omdat ouders die ouderschapsverlof nemen in hun laatste jaren van werken, eventueel de duurzame inzetbaarheidsregeling kunnen combineren met ouderschapsverlof. De cao stelt dat ouders in dat geval het ouderschapsverlof kunnen combineren met een gedeeltelijke werktijd, mits de voorwaarden van de duurzame inzetbaarheidsregeling zijn vervuld.
Onderhandelingsresultaten
De cao voor de groothandel in groenten en fruit is regelmatig herzien om ervoor te zorgen dat de afspraken up-to-date zijn. In 2025 zijn er nieuwe afspraken gemaakt over ouderschapsverlof, die zijn goedgekeurd door zowel de werkgevers als de vakbonden. De nieuwe afspraken zijn onderdeel van een akkoord dat is bereikt tussen de werkgeversvereniging GroentenFruit Huis en de vakbonden CNV, FNV Handel en RMU Werknemers.
De nieuwe afspraken over ouderschapsverlof zijn opgenomen in een nieuwe cao-tekst, die is goedgekeurd door het Ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid. De nieuwe cao loopt van 1 juli 2025 tot en met 30 juni 2026.
De nieuwe cao bevat onder andere afspraken over:
- De mogelijkheid om ouderschapsverlof aan te vragen voor elk kind tot maximaal 8 jaar;
- De verplichting van de werkgevers om ouderschapsverlof te verlenen;
- De voorwaarden voor het aanvragen van ouderschapsverlof;
- De rechten van ouders tijdens ouderschapsverlof;
- De regels voor de tijdelijke inzet en terugkeer in de functie;
- De administratie van ouderschapsverlof.
De nieuwe afspraken zijn ontworpen om zowel de rechten van de werknemers als de belangen van de werkgevers te behouden. De vakbonden en werkgevers hebben gezamenlijk gewerkt aan de ontwikkeling van een heldere uitlegtekst van de cao, die is bedoeld om zowel werknemers als werkgevers meer duidelijkheid te verschaffen over de regels voor ouderschapsverlof.
Praktische implementatie
Het is belangrijk dat zowel werknemers als werkgevers de regels over ouderschapsverlof goed begrijpen en naleven. Werknemers moeten ervoor zorgen dat hun verzoek voor ouderschapsverlof schriftelijk wordt ingediend en dat ze de voorwaarden van de cao naleven. Werkgevers zijn verplicht om ouderschapsverlof te verlenen en moeten ervoor zorgen dat de administratie correct is verwerkt.
In de cao wordt aandacht besteed aan de praktische implementatie van ouderschapsverlof. Werkgevers zijn verplicht om een plan op te stellen voor de tijdelijke inzet van werknemers tijdens ouderschapsverlof. Dit plan moet ervoor zorgen dat de werkgever in staat blijft om zowel de werknemers als de organisatie te behouden.
Werkgevers zijn ook verplicht om werknemers te informeren over de regels voor ouderschapsverlof en te zorgen dat deze regels duidelijk zijn. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door het verstrekken van een cao-boekje of door een informatiesessie te organiseren.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van de cao voor de groothandel in groenten en fruit. De cao bevat duidelijke afspraken over ouderschapsverlof, waaronder de voorwaarden voor het aanvragen van verlof, de rechten van ouders tijdens het verlof en de regels voor de tijdelijke inzet en terugkeer in de functie. Deze afspraken zijn ontworpen om zowel de rechten van de werknemers als de belangen van de werkgevers te behouden.
De cao is regelmatig herzien om ervoor te zorgen dat de afspraken up-to-date zijn. In 2025 zijn er nieuwe afspraken gemaakt over ouderschapsverlof, die zijn goedgekeurd door zowel de werkgevers als de vakbonden. Deze nieuwe afspraken zijn ontworpen om zowel de rechten van de werknemers als de belangen van de werkgevers te behouden.
Het is belangrijk dat zowel werknemers als werkgevers de regels over ouderschapsverlof goed begrijpen en naleven. Werknemers moeten ervoor zorgen dat hun verzoek voor ouderschapsverlof schriftelijk wordt ingediend en dat ze de voorwaarden van de cao naleven. Werkgevers zijn verplicht om ouderschapsverlof te verlenen en moeten ervoor zorgen dat de administratie correct is verwerkt.