Ouderschapsverlof is een belangrijke regeling voor werknemers die jonge kinderen hebben. Het biedt de mogelijkheid om tijd te nemen om zich te richten op het opvoeden van het kind, zonder direct financiële onzekerheid. Voor werknemers die deel uitmaken van de SBOH-regeling, zoals medewerkers in het zorg- en welzijnsbedrijf, zijn er specifieke regels voor het aanvragen, het indelen en het ontvangen van ouderschapsverlof. Deze regeling is onderdeel van het Betaald Ouderschapsverlof (BOV), een wettelijke regeling die sinds augustus 2022 in werking is.
In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende aspecten van ouderschapsverlof binnen de SBOH-regeling. Wat zijn de rechten van werknemers? Hoe wordt het verlof ingeroosterd en hoeveel is er betaald? Wat zijn de gevolgen voor pensioenopbouw en risicoverzekering? Wat zijn de voordelen en beperkingen van het ouderschapsverlof binnen deze context?
Ouderschapsverlof: Wat is het en wie heeft er recht op?
Ouderschapsverlof is een flexibel verlof dat is bedoeld om nieuwe ouders de gelegenheid te geven om zich te richten op het opvoeden van hun kind. In het kader van de SBOH-regeling geldt het ouderschapsverlof voor werknemers die in loondienst zijn. Het verlof kan worden opgenomen tot het kind acht jaar is en bestaat uit twee delen: 9 weken betaald verlof en 17 weken onbetaald verlof. Het betaald verlof moet binnen het eerste levensjaar van het kind worden ingepland, terwijl het onbetaald verlof tot het achtste levensjaar van het kind geldt.
De rechten op ouderschapsverlof zijn niet alleen voor biologische ouders. Ook adoptie- en pleegouders hebben rechten. Voor adoptie- of pleegouders is het ouderschapsverlof beschikbaar voor kinderen onder de acht jaar, waarbij het betaald verlof geldt in het eerste jaar na de adoptie of plaatsing.
Het ouderschapsverlof is niet bedoeld als vervanging voor het geboorte- of bevallingsverlof. Het verlof verlengt deze regelingen, maar is daarnaast ook los van deze verloven in te nemen. De invulling van het verlof is flexibel en kan worden ingeroosterd op een manier die geschikt is voor de situatie van de werknemer.
Hoeveel uren ouderschapsverlof is er beschikbaar?
Het betaald ouderschapsverlof is gebaseerd op het aantal uren dat een werknemer normaal gesproken werkt. De duur van het betaald ouderschapsverlof varieert tussen 1 en 9 werkweken, afhankelijk van het aantal uren dat de werknemer in het kader van het verlof wil opnemen. Het aantal verlofuren moet een veelvoud zijn van de normale werkdagen van de werknemer.
Bijvoorbeeld: een werknemer die 38 uur per week werkt, kan maximaal 9 x 38 = 342 uren ouderschapsverlof opnemen. Als die werknemer 26 weken ouderschapsverlof wil opnemen, maar slechts 6 uur per week wil nemen, dan is dat in totaal 156 uren ouderschapsverlof. Omdat SBOH alleen hele werkweken kan aanvragen bij UWV, wordt in dit geval slechts 152 uren (4 weken x 38 uur) betaald verlof toegekend. De overige vier uur ouderschapsverlof zijn dan onbetaald.
Wanneer het aantal op te nemen verlofuren niet overeenkomt met een veelvoud van de normale werkdagen per week, kunnen er bepaalde verlofuren onbetaald zijn. Het is daarom belangrijk om bij het aanvragen van ouderschapsverlof het aantal uren zorgvuldig te plannen.
Aanvragen van ouderschapsverlof bij SBOH
Het aanvragen van ouderschapsverlof bij SBOH vereist een duidelijke afspraak tussen werknemer en werkgever. Werknemers moeten aangeven hoeveel weken verlof ze willen opnemen en hoe ze deze willen inroosteren. Het verlof kan verspreid worden over meerdere weken of aaneengesloten genomen worden. Bijvoorbeeld: een werknemer kan kiezen om 6 uur ouderschapsverlof per week gedurende 26 weken op te nemen, of 38 uur per week gedurende 4 weken.
Het verlof kan niet worden opgenomen als het aantal uren niet overeenkomt met de contracturen. Dat wil zeggen: het aantal uren dat tijdens het ouderschapsverlof opgenomen wordt, moet gelijk zijn aan of lager zijn dan het aantal uren dat normaal gesproken gewerkt wordt. Een werknemer kan zijn contracturen wel verlagen en ouderschapsverlof aanvragen. Bijvoorbeeld: een werknemer die 36 uur werkt, kan kiezen om 32 uur per week te werken en 4 uur ouderschapsverlof aan te vragen. Maar als die werknemer 32 uur wil blijven werken en tegelijkertijd 4 uur ouderschapsverlof wil aanvragen, dan is dit niet toegestaan, omdat het verlof dan niet in lijn is met de contracturen.
Als het verlof eerder wordt afgebroken, kan het later niet meer opgenomen worden. Een wijziging is enkel mogelijk in bijzondere en onvoorziene omstandigheden. In dat geval kan een nieuwe aanvraag worden ingediend.
Betaald ouderschapsverlof: Hoe werkt het?
Het betaald ouderschapsverlof is bedoeld om ouders financieel te steunen tijdens de gevoelige periode van het opvoeden van een kind. Tijdens het verlof ontvangt de werknemer 70 procent van zijn of haar dagloon. In sommige CAO’s kan dit zelfs 100 procent zijn.
De uitkering van het betaald ouderschapsverlof is alleen mogelijk in hele werkweken. Dit betekent dat het verlof in blokken moet worden opgenomen. Bijvoorbeeld: een werknemer die 32 uur werkt, kan maximaal 9 x 32 = 288 uur ouderschapsverlof opnemen. Als hij of zij kiest voor 6 uur ouderschapsverlof per week gedurende 26 weken, dan is dat in totaal 156 uren. Omdat SBOH alleen hele werkweken kan aanvragen, wordt slechts 152 uren betaald verlof toegekend. De overige vier uur ouderschapsverlof zijn dan onbetaald.
Wanneer een werknemer zijn of haar werkweek verandert tijdens het ouderschapsverlof, moet dit worden meegenomen in de berekening van het aantal uren ouderschapsverlof dat betaald kan worden. Dit is belangrijk om te weten bij het indelen van het verlof.
Gevolgen voor pensioenopbouw
Het opnemen van ouderschapsverlof heeft gevolgen voor de pensioenopbouw bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). Omdat een werknemer tijdens het ouderschapsverlof minder salaris ontvangt, wordt er minder pensioen opgebouwd. Dit heeft invloed op de pensioenaanspraak bij arbeidsongeschiktheid en overlijden.
SBOH blijft wel de volledige risicopremie aan PFZW betalen voor het partner- en wezenpensioen. Dit betekent dat het risico van overlijden tijdens het verlof goed geregeld is voor eventuele partner en kinderen. Daarnaast kan een werknemer bij PFZW kosteloos pensioen verzekeren bij arbeidsongeschiktheid en overlijden. Dit is te doen via een aanvraagformulier dat door de werknemer wordt ingevuld en verstuurd naar SBOH voor ondertekening. Vervolgens wordt het formulier naar PFZW verstuurd.
Een werknemer kan ook kiezen voor vrijwillige voorzetting van het pensioen tijdens het ouderschapsverlof. Dit betekent dat de premie voor het PFZW-pensioen wordt betaald gedurende het verlof. In de CAO SBOH is opgenomen dat SBOH onder bepaalde voorwaarden het werkgeversdeel van de premies voor de rekening kan nemen.
Gebruik van ouderschapsverlof in de praktijk
Het ouderschapsverlof biedt werknemers de mogelijkheid om flexibel te zijn in de inroostering van het verlof. Het verlof kan verspreid worden over meerdere weken of aaneengesloten genomen worden. Bijvoorbeeld: een werknemer kan kiezen om 6 uur ouderschapsverlof per week gedurende 26 weken op te nemen, of 38 uur per week gedurende 4 weken. Dit geeft werknemers de mogelijkheid om het verlof te indelen op een manier die geschikt is voor hun situatie.
Het verlof kan ook gecombineerd worden met andere verloven, zoals geboorte- of bevallingsverlof. Het ouderschapsverlof vervangt deze verloven niet, maar verlengt deze. Werknemers kunnen het ouderschapsverlof dus zowel direct na de geboorte of adoptie van een kind als later gebruiken.
Het ouderschapsverlof is een flexibel instrument dat werknemers helpt om te wennen aan hun nieuwe gezinssituatie. Het verlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om zich te richten op het opvoeden van hun kind, zonder direct financiële onzekerheid. Het verlof kan bijdragen aan een betere balans tussen werk en privéleven en kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van het kind.
Geen verplichte melding tijdens ouderschapsverlof
Werknemers hoeven zich niet ziek te melden tijdens het ouderschapsverlof. Het verlof loopt gewoon door. Als een werknemer echter langdurig ziek is en het verlof wil stopzetten, kan dit gedaan worden door een e-mail naar SBOH te sturen. Het verlof wordt dan stopgezet per de eerste van de maand volgend op de maand waarin het verzoek is ontvangen.
Als het verlof is afgebroken en de werknemer wil dit later inhalen, is dit niet mogelijk. Het verlof dat eerder is afgebroken, kan niet opnieuw worden genomen. Dit geldt ook als het verlof niet volledig is opgenomen. In dat geval kan het resterende verlof als onbetaald ouderschapsverlof worden opgenomen.
Gebruik van ouderschapsverlof in de praktijk: Voorbeelden
Voorbeeld 1:
Een werknemer werkt 36 uur per week. Per 1 maart wil hij of zij graag 32 uur per week gaan werken. In dat geval kan ouderschapsverlof aan worden gevraagd voor 4 uur per week. Dit is toegestaan, omdat het verlof overeenkomt met de verlaging van de contracturen.
Voorbeeld 2:
Een werknemer werkt 32 uur per week. Hij of zij wil per 1 maart ook 32 uur blijven werken. In dat geval kan het contract niet verhoogd worden en ouderschapsverlof kan niet worden aanvraagd. Dit is niet toegestaan, omdat het verlof dan niet in lijn is met de contracturen.
Voorbeeld 3:
Een werknemer werkt 38 uur per week en wil gedurende een periode van 26 weken ouderschapsverlof opnemen. Hij of zij kiest voor 6 uur ouderschapsverlof per week. In totaal neemt de werknemer 156 uren ouderschapsverlof op. Omdat SBOH alleen hele werkweken kan aanvragen bij UWV, wordt slechts 152 uren betaald verlof toegekend. De overige vier uur ouderschapsverlof zijn onbetaald.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een belangrijke regeling voor werknemers die jonge kinderen hebben. Het biedt de mogelijkheid om tijd te nemen om zich te richten op het opvoeden van het kind, zonder direct financiële onzekerheid. Voor werknemers die deel uitmaken van de SBOH-regeling zijn er specifieke regels voor het aanvragen, het indelen en het ontvangen van ouderschapsverlof.
Het ouderschapsverlof bestaat uit 9 weken betaald verlof en 17 weken onbetaald verlof. Het verlof kan worden opgenomen tot het kind acht jaar is. Het betaald verlof moet binnen het eerste levensjaar van het kind worden ingepland, terwijl het onbetaald verlof tot het achtste levensjaar van het kind geldt.
Het verlof is flexibel in te roosteren en kan verspreid worden over meerdere weken of aaneengesloten genomen worden. Het verlof kan niet worden opgenomen als het aantal uren niet overeenkomt met de contracturen. Het verlof kan wel worden verlaagd en ouderschapsverlof kan dan aanvraagd worden.
Het verlof heeft gevolgen voor de pensioenopbouw bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). Omdat een werknemer tijdens het ouderschapsverlof minder salaris ontvangt, wordt er minder pensioen opgebouwd. SBOH blijft wel de volledige risicopremie aan PFZW betalen voor het partner- en wezenpensioen. Dit betekent dat het risico van overlijden tijdens het verlof goed geregeld is voor eventuele partner en kinderen.
Het ouderschapsverlof is een flexibel instrument dat werknemers helpt om te wennen aan hun nieuwe gezinssituatie. Het verlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om zich te richten op het opvoeden van hun kind, zonder direct financiële onzekerheid. Het verlof kan bijdragen aan een betere balans tussen werk en privéleven en kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van het kind.