Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling die ouders in Nederland de mogelijkheid biedt om hun werkzaamheden tijdelijk te verminderen om meer tijd te kunnen doorbrengen met hun kind(eren). Het is bedoeld als ondersteuning voor jonge ouders en helpt bij het combineren van werk en gezin. In dit artikel worden de regels en berekeningen van ouderschapsverlof in detail besproken, inclusief hoe ouders het aantal uren en weken verlof bepalen, en hoe het betaald verlof werkt. De informatie is gebaseerd op recente en betrouwbare bronnen, zoals officiële overheidssites en toonaangevende media.
Wat is ouderschapsverlof en wanneer kun je het opnemen?
Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling die het ouders toestaat om tijdelijk minder te werken om zich vollediger aan hun kind te kunnen wijden. Deze regeling is beschikbaar tot het kind acht jaar is en geldt voor biologische, adoptie-, stief- en pleegkinderen. Het maakt niet uit of iemand vader of moeder is; iedere ouder heeft gelijke rechten op ouderschapsverlof.
Het ouderschapsverlof kan worden opgenomen vanaf de geboorte van het kind. Ouders kunnen het verlof verspreid over meerdere weken of in blokken opnemen, afhankelijk van hun werkrooster en persoonlijke situatie. Partners kunnen het verlof onafhankelijk van elkaar opnemen, wat extra flexibiliteit biedt.
Hoeveel oudersschapsverlof krijg je?
Het aantal uren ouderschapsverlof dat ouders kunnen opnemen, is gebaseerd op het aantal uren dat zij per week werken. De berekening is vrij eenvoudig: ouders krijgen recht op 26 keer het aantal werkuren per week dat ze werken.
Bijvoorbeeld: een ouder die 32 uur per week werkt, heeft recht op 26 × 32 = 832 uren ouderschapsverlof. Als het verlof op wordt genomen in hele werkweken, komt dit neer op 26 weken verlof. Ouders kunnen het verlof opnemen in blokken of verspreid over meerdere weken, afhankelijk van hun werkrooster.
Voor wie niet met vaste uren werkt, zoals flexibel of onregelmatig, wordt het gemiddelde aantal uren over de laatste drie maanden gebruikt als basis voor de berekening. Dit zorgt ervoor dat de berekening eerlijk is voor alle werknemers, ongeacht hun contracttype.
Betaald ouderschapsverlof: hoeveel krijg je?
Hoewel ouderschapsverlof standaard onbetaald is, is er ook een mogelijkheid voor betaald ouderschapsverlof. Ouders kunnen 9 werkweken betaald ouderschapsverlof opnemen, waarbij het UWV 70% van het dagloon uitkeert. Dit geldt voor het eerste levensjaar van het kind. De uitkering wordt berekend op basis van het sociale verzekeringsloon (sv-loon) dat de ouder heeft verdiend in de 12 maanden vóór het verlof.
De berekening verloopt als volgt:
- Het UWV berekent het gemiddelde sv-loon van de ouder in de 12 maanden voor het verlof.
- Dit loon wordt gedeeld door 261 dagen (het gemiddelde aantal werkdagen per jaar).
- De uitkomst is het dagloon.
- 70% van het dagloon wordt uitbetaald aan de ouder voor elke verlofdag.
Het maximumdagloon is € 297,82. Dit betekent dat de uitkering maximaal 70% van € 297,82 bedraagt, ofwel € 208,47 per dag.
De betaald ouderschapsverlof is bedoeld als een financiële ondersteuning voor ouders die willen combineren van werk en gezin in de eerste fase van het kindje’s leven.
Hoe wordt ouderschapsverlof berekend bij verandering van werkuren?
Als een ouder tijdens het ouderschapsverlof meer of minder gaat werken, verandert het aantal uren verlof waarop zij recht hebben. In dat geval moet het verlof opnieuw worden berekend.
Voorbeeld 1: minder werken
Een ouder werkte eerst 32 uur per week en heeft al 6 weken ouderschapsverlof genomen. Dit betekent 6 × 32 = 192 uren verlof verbruikt. Het totale verlof was 32 × 26 = 832 uren. Na afloop van deze 6 weken zijn er nog 832 – 192 = 640 uren over.
Als de ouder nu minder wil werken, bijvoorbeeld 28 uur per week, wordt het resterende verlof berekend als 640 uur gedeeld door 28 uur per week. Dit levert 22,86 weken verlof op. Het verlof kan daardoor nog in 22 weken van 28 uur worden genomen, met eventueel een klein restant.
Voorbeeld 2: meer werken
Als een ouder eerst 24 uur per week werkte en nu overgaat op 32 uur, wordt het resterende verlof ook opnieuw berekend. Stel dat de ouder al 6 weken ouderschapsverlof heeft genomen (6 × 24 = 144 uren verbruikt), en het totale verlof was 24 × 26 = 624 uren. Dan zijn er nog 624 – 144 = 480 uren over. Deze 480 uren worden nu gedeeld door 32 uur per week, wat levert 15 weken ouderschapsverlof op.
Deze berekening is belangrijk om te begrijpen, omdat het het totaal aantal verlofuren kan beïnvloeden als er wijzigingen zijn in de werkuren. Ouders kunnen het verlof opnemen zolang hun kind jonger is dan acht jaar, maar het totale aantal uren verlof kan veranderen als de werkrooster aanpasbaar is.
Wat als je meerdere werkgevers hebt?
Ouders die werken bij meerdere werkgevers kunnen ouderschapsverlof opnemen bij elk van hun werkgevers afzonderlijk. Dit betekent dat het totale aantal uren ouderschapsverlof per werkgever apart wordt berekend. Bijvoorbeeld: een ouder werkt bij werkgever A 20 uur per week en bij werkgever B 12 uur per week. Dan heeft deze ouder recht op 26 × 20 = 520 uren bij werkgever A en 26 × 12 = 312 uren bij werkgever B. Het totale ouderschapsverlof is dus 520 + 312 = 832 uren.
Het is aan de ouder om te bepalen hoe het verlof bij elke werkgever wordt opgenomen. Er is geen verplichte verdeling, zolang het totale aantal verlofuren niet overschreden wordt. Dit biedt extra flexibiliteit voor ouders die meerdere inkomstenbronnen hebben.
Ouderschapsverlof en de partner
Ouderschapsverlof is een regeling die voor beide ouders beschikbaar is, zodat partners onafhankelijk van elkaar verlof kunnen opnemen. Dit betekent dat vaders en moeders zelf kunnen bepalen hoe ze hun verlof gebruiken. Partners kunnen bijvoorbeeld afwisselend verlof opnemen of samenwerken om het verlof te verdelen.
Ouderschapsverlof is ook beschikbaar voor adoptie- en pleegkinderen. Voor adoptie is het verlof beschikbaar tot het kind 8 jaar is, en voor pleegkinderen tot het kind 6 jaar oud is. Dit biedt extra ondersteuning voor gezinnen die via adoptie of pleegvertocht een kind opnemen.
Ouderschapsverlof in het geval van meerlingen
Ouders van meerlingen hebben extra rechten op ouderschapsverlof. Voor elk kind krijgen ouders recht op 26 × het aantal werkuren. In het geval van een tweeling betekent dit bijvoorbeeld dat een ouder die 32 uur per week werkt, recht heeft op 26 × 32 × 2 = 1664 uren ouderschapsverlof. Het verlof kan voor elk kind apart worden opgenomen, wat extra flexibiliteit biedt.
Ouderschapsverlof en vakantie
Ouders die ouderschapsverlof opnemen, bouwen hun vakantiedagen normaal gesproken op. Het verlof telt niet mee als vakantie, maar de uren ouderschapsverlof vallen onder het wettelijk verlof dat apart is van vakantie. Ouders kunnen hun vakantiedagen dus opbouwen en gebruiken in combinatie met ouderschapsverlof.
Kan ouderschapsverlof worden onderbroken of stopgezet?
Ja, ouders kunnen ouderschapsverlof onderbreken of stopzetten zolang het kind jonger is dan acht jaar. Dit kan handig zijn als de situatie verandert of als ouders willen terugkeren naar het werk. Een onderbreking van het ouderschapsverlof moet echter afgesproken worden met de werkgever, en de verlofuren kunnen niet later worden opgenomen als het kind ouder dan acht jaar is.
Ouderschapsverlof en gedeeltelijk arbeidsongeschiktheid
Ouders die ouderschapsverlof opnemen en tegelijk gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn, kunnen het ouderschapsverlof combineren met de arbeidsongeschiktheidsuitkering. In dat geval telt het ouderschapsverlof als een aparte regeling en vermindert het de uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid niet. Dit biedt extra flexibiliteit voor ouders die tijdelijk minder kunnen werken vanwege gezondheidsproblemen.
Ouderschapsverlof en betaald verlof
Ouderschapsverlof kan worden gecombineerd met andere vormen van verlof, zoals vakantie of ziekteverlof. Het verlof is echter afzonderlijk van deze regelingen, wat betekent dat ouderschapsverlof niet invloed heeft op andere verlofstypes. Dit maakt het eenvoudig om ouderschapsverlof te plannen en te combineren met andere verlofstypes.
Ouderschapsverlof en overgang naar gedeeltelijke werking
Ouders die ouderschapsverlof opnemen kunnen na verloop van tijd overgaan naar gedeeltelijke werking. Dit is een goede strategie voor ouders die willen combineren van werk en gezin op de lange termijn. Gedeeltelijke werking betekent dat ouders minder dan volledige uren gaan werken, wat vaak beter aansluit bij de veranderingen in het leven van jonge ouders.
Ouderschapsverlof en de toekomst
Ouderschapsverlof is een belangrijke regeling die steeds vaker wordt gebruikt door ouders die willen combineren van werk en gezin. Met de uitbreiding van het betaald ouderschapsverlof in 2022 en de mogelijkheid om verlof op te nemen tot het kind acht jaar is, is ouderschapsverlof een waardevolle optie voor ouders die willen investeren in hun kind en toch hun carrière kunnen voortzetten.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een wettelijk recht dat ouders in Nederland biedt de mogelijkheid om tijdelijk minder te werken om meer tijd te maken voor hun kind. Het aantal uren ouderschapsverlof dat ouders kunnen opnemen is 26 keer het aantal werkuren per week. Ouders kunnen het verlof opnemen tot hun kind acht jaar is en het verlof kan verspreid of in blokken genomen worden. Voor de eerste negen weken is er ook een betaald ouderschapsverlof beschikbaar, waarbij ouders 70% van hun dagloon uitkering krijgen van het UWV.
Het ouderschapsverlof is een flexibele regeling die voor beide ouders beschikbaar is en kan worden aangepast als er veranderingen zijn in de werkuren. Het verlof is ook beschikbaar voor adoptie- en pleegkinderen en kan worden gecombineerd met andere vormen van verlof. Ouders kunnen het verlof onderbreken of stopzetten zolang hun kind jonger is dan acht jaar.
In het geval van meerdere werkgevers of meerlingen is er extra flexibiliteit bij de berekening van het ouderschapsverlof. Het verlof is een waardevolle optie voor ouders die willen combineren van werk en gezin en helpt bij het creëren van een evenwicht tussen professionele verantwoordelijkheden en de zorg voor het kind.