Het kopen van een huis is een belangrijke stap in het leven. Voor jonge stelletjes of starters is dit vaak het begin van een nieuw hoofdstuk, met veelbelovende toekomstplannen. Echter, als een van de ouders een kind krijgt en tijdelijk minder gaat werken door ouderschapsverlof, kan dit impact hebben op de hypotheekberekening. Ouderschapsverlof leidt vaak tot een inkomensvermindering, wat direct van invloed is op de leencapaciteit bij een bank. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de gevolgen van ouderschapsverlof bij het kopen van een huis, hoe ouders in zo’n situatie kunnen helpen, en welke financiële constructies beschikbaar zijn om een huis aankoop te realiseren.
Ouderschapsverlof en hypotheekberekening
Ouderschapsverlof betekent dat een ouder tijdelijk minder werkt. In Nederland is ouderschapsverlof standaard onbetaald, maar het recht op het oorspronkelijke aantal uren en werkgelegenheid blijft behouden. Voor jonge ouders is dit verlof een waardevolle mogelijkheid om tijd door te brengen met hun kind, maar het heeft wel gevolgen voor de hypotheekberekening.
Banken beoordelen een hypotheeksollicitatie op basis van het huidige inkomen van de kopers. Tijdens ouderschapsverlof is dit inkomen lager, wat direct leidt tot een vermindering van de leencapaciteit. Een vermindering van het inkomen betekent dat de maximale hypotheek die een bank bereid is te verstrekken, daalt. Dit kan het kopen van een huis lastiger maken, vooral voor starters of jonge stelletjes die hun leencapaciteit maximaal willen benutten om de ideale woning te kunnen kopen.
Uitzondering op de regel
Er is echter een uitzondering op deze regel. Als het ouderschapsverlof binnen zes maanden eindigt en de werkgever schriftelijk bevestigt dat het oude salaris en aantal uren weer wordt aangehouden, dan kan de bank rekenen op het oorspronkelijke inkomen. Dit is een belangrijke regeling, omdat het het hypotheekbedrag kan verhogen zonder dat het verlof als een inkomensvermindering wordt gezien.
Rekenvoorbeeld
Om de impact van ouderschapsverlof op de hypotheek te illustreren, is hieronder een rekenvoorbeeld gegeven:
- Roy en Lina willen samen een woning kopen.
- Roy heeft 1 jaar ouderschapsverlof genomen voor 8 uur per week.
- Normaal werkt hij 40 uur per week; nu werkt hij nog 9 maanden lang 32 uur per week.
- Pas daarna gaat hij terug naar een 40-urige werkweek.
- Roy verdient bij een fulltime werkweek bruto €35.000 per jaar.
- Lina verdient bruto €24.000 per jaar.
Berekening van het gezamenlijk inkomen:
- Normaal gezamenlijk salaris: €59.000
- Daling inkomen door ouderschapsverlof: €35.000 x 20% = €7.000
- Nieuw gezamenlijk salaris: €52.000
Maximale hypotheek:
- Maximale hypotheek zonder ouderschapsverlof: €251.328
- Maximale hypotheek met ouderschapsverlof: €216.587
Dit voorbeeld laat zien dat ouderschapsverlof een duidelijke invloed heeft op de leencapaciteit. Voor starters of jonge stelletjes kan dit het verschil maken tussen het kopen van een droomwoning of het moeten zoeken naar een kleinere woning.
Invloed op leencapaciteit en toekomstplannen
Het kopen van een huis is vaak een langdurige investering. Voor jonge ouders is het belangrijk om te rekenen op een woning die niet alleen geschikt is voor de huidige situatie, maar ook ruimte biedt voor de toekomst. Ouderschapsverlof kan echter de leencapaciteit beperken, waardoor het kopen van een grotere woning lastiger wordt.
Voor starters is het ook van belang om te rekenen op de toekomstige inkomensgroei. Banken berekenen de hypotheek op basis van het huidige inkomen, maar het is realistisch om in de toekomst met een hoger inkomen te rekenen. Echter, een bank is niet verplicht om rekening te houden met mogelijke toekomstige inkomensverhogingen. Dit betekent dat starters met een tijdelijke inkomensvermindering als gevolg van ouderschapsverlof hun leencapaciteit moeten beperken tot het huidige inkomen.
Tijdelijke oplossingen
Enkele huizenkopers proberen dit probleem op te lossen door tijdelijke oplossingen te overwegen. Zo is er bijvoorbeeld de optie om het ouderschapsverlof tijdelijk stop te zetten in overleg met de werkgever. Dit is echter niet verstandig, zoals hypotheekadviseur Hendrik Schakel benadrukt. Hoewel het mogelijk is om op dit manier te lenen, is het niet verantwoord om niet open te zijn naar de hypotheekverstrekker. Bovendien kan het ouderschapsverlof in de praktijk niet altijd zo gemakkelijk worden stopgezet, aangezien ouders vaak besluiten om minder te werken om tijd door te brengen met hun kind.
Ouders hulp zoeken bij huis kopen
Ouders kunnen een belangrijke rol spelen bij het kopen van een huis. Voor starters is het vaak lastig om zonder hulp van ouders aan een woning te komen. Er zijn verschillende manieren waarop ouders kunnen helpen, zoals door een schenking te doen, mee te lenen of een generatiehypotheek af te sluiten.
Belastingvrije schenking
Een belastingvrije schenking is een populaire optie voor ouders die hun kinderen willen steunen bij de aankoop van een huis. In 2025 is de vrijstellingsgrens voor een schenking van een ouder aan een kind €32.195. Dit betekent dat ouders dit bedrag aan hun kind kunnen geven zonder dat er belasting op dient te worden betaald. Voor starters is dit een handige manier om extra financiële ondersteuning te krijgen zonder dat er rente of aflossing op deze schenking hoeft te worden betaald.
Een voorwaarde voor een belastingvrije schenking is dat het kind tussen de 18 en 40 jaar oud is. Voor jonge starters die nog geen eigen inkomen hebben opgebouwd, is dit een waardevolle optie. De schenking kan bijvoorbeeld worden gebruikt als een deel van de afbetaling of als een buffer bij de hypotheek.
Generatiehypotheek
Een andere optie is een generatiehypotheek. Hierbij lenen ouders mee aan hun kind, waardoor het kind een groter bedrag kan lenen bij de bank. Ouders zijn dan aansprakelijk voor een deel van de hypotheek. Deze optie is vooral geschikt voor jonge ouders die financieel nog niet sterk genoeg zijn om een complete hypotheek te afsluiten.
In het geval van een generatiehypotheek moeten ouders en kinderen goed overleggen over de afspraken. Zo kan worden bepaald hoeveel het kind zelf kan lenen en hoeveel ouders mee lenen. Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van hun aansprakelijkheid en dat er een duidelijke afspraak is over de terugbetaling van het geleende bedrag.
Huis kopen en verhuren
Een andere constructie is dat ouders het huis kopen en dit vervolgens aan hun kind verhuren. In deze situatie betaalt het kind een marktconforme huurprijs aan ouders, terwijl de hypotheek via ouders loopt. Dit heeft meerdere voordelen:
- Het kind hoeft geen hypotheek af te sluiten, wat de inkomensvermindering als gevolg van ouderschapsverlof minder lastig maakt.
- Ouders kunnen een tweede huis kopen als vermogensopbouw.
- Het kind ontvangt eventueel huurtoeslag van de Belastingdienst, mits het inkomen niet hoger is dan de normen.
In sommige gevallen kan ook worden afgesproken dat het kind later het huis overkoopt. Dit is bijvoorbeeld handig als ouders hun woning willen verkopen en hun kind wil blijven wonen. In dat geval wordt er een overkoopclausule in het notariële contract opgenomen.
Ouders kopen van hun eigen woning
Een andere mogelijkheid is dat ouders hun eigen woning verkopen en hun kind de eerste kans geven om het huis te kopen. Deze situatie treft regelmatig voor, vooral bij starters die nog geen eigen woning hebben. Ouders kunnen hun kind de eerste kans geven, of via een bod op inschrijving bepalen wie de woning koopt.
Het kopen van een huis van ouders heeft voordeel ten opzichte van het kopen van een woning via de markt. Zo hoeft het kind niet op te boksen tegen andere kopers, en is het vaak makkelijker om een overeenstemming te bereiken. Echter, er zijn ook juridische en fiscale aspecten die moeten worden afgehandeld. Het is verstandig om hierbij een notaris en een belastingadviseur te betrekken om te zorgen dat alles correct wordt afgehandeld.
Overweeg de toekomst
Bij het kopen van een huis is het belangrijk om ook de toekomst in overweging te nemen. Ouderschapsverlof is tijdelijk, maar het kan zijn dat ouders na verloop van tijd besluiten om minder te werken. Dit betekent dat het huidige inkomen na het verlof mogelijk niet hetzelfde is als voorheen. Het is daarom verstandig om de hypotheek te berekenen op basis van een realistisch toekomstige inkomensverhouding.
Een hypotheekadviseur kan helpen bij het maken van een realistische hypotheekplanning. Het is verstandig om vroeg genoeg in te zetten, zodat er genoeg tijd is om eventuele veranderingen aan te brengen. Bovendien kan een adviseur uitleggen hoe ouderschapsverlof beïnvloedt door de hypotheekberekening en welke opties beschikbaar zijn om deze impact te beperken.
Conclusie
Het kopen van een huis tijdens ouderschapsverlof kan uitdagingen met zich meebrengen. Ouderschapsverlof leidt vaak tot een inkomensvermindering, wat direct van invloed is op de leencapaciteit bij een bank. Voor starters of jonge stelletjes kan dit het verschil maken tussen het kopen van een droomwoning of het moeten zoeken naar een kleinere woning.
Ouders kunnen echter een belangrijke rol spelen bij het kopen van een huis. Ze kunnen een belastingvrije schenking doen, mee lenen, of een generatiehypotheek afsluiten. Een andere optie is dat ouders het huis kopen en dit aan hun kind verhuren. Deze constructies kunnen helpen om de hypotheekberekening te verbeteren en het kopen van een huis realistischer te maken.
Het is belangrijk om zowel de tijdelijke inkomensvermindering als de toekomstige inkomensgroei in overweging te nemen bij de hypotheekberekening. Een hypotheekadviseur kan helpen bij het maken van een realistische planning en het uitleggen van de verschillende opties.
Bij het kopen van een huis is het verstandig om vroeg genoeg in te zetten, zodat er genoeg tijd is voor overleg en eventuele aanpassingen. Ouderschapsverlof is tijdelijk, maar het is belangrijk om de hypotheek te berekenen op basis van een realistisch toekomstige inkomensverhouding.