De wetgeving rondom ouderschapsverlof in Nederland is in 2022 grondig aangepast. Sinds 2 augustus 2022 is er wettelijk geregeld dat ouders in het eerste levensjaar van hun kind recht hebben op betaald ouderschapsverlof. Deze wijziging volgt op een Europese richtlijn die landen verplicht om minimaal twee maanden betaald ouderschapsverlof te garanderen. In 2025 blijft deze regeling gelden en zijn de regels rondom betaald ouderschapsverlof in Nederland dus nog steeds actueel.
In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige regeling rond betaald ouderschapsverlof in Nederland in 2025. Aan de hand van de wettelijke voorschriften, de uitkering via het UWV en de mogelijkheid tot verder onbetaald ouderschapsverlof, wordt duidelijk hoe ouders in 2025 hun rechten kunnen uitoefenen. Het artikel richt zich op het aantal beschikbare weken betaald ouderschapsverlof, de voorwaarden en de praktische toepassing van deze regeling.
Wat is betaald ouderschapsverlof?
Betaald ouderschapsverlof is een wettelijk vastgelegde regeling waarbij ouders tijdens een deel van hun ouderschapsverlof een uitkering ontvangen. Deze uitkering wordt verstrekt door het UWV en bedraagt 70 procent van het dagloon van de werknemer. Deze regeling is vanaf 2 augustus 2022 in werking en geldt voor alle werknemers in Nederland die een kind krijgen. De uitkering is alleen beschikbaar voor de eerste negen weken ouderschapsverlof, mits deze negen weken opgenomen worden binnen het eerste levensjaar van het kind.
Voordat deze wet in werking trad, was ouderschapsverlof in Nederland in de meeste gevallen onbetaald. Sinds de wetswijziging is ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van het kind voor 70 procent uitbetaald, wat een belangrijke financiële ondersteuning biedt aan ouders die tijdelijk hun werkzaamheden stopzetten om hun kind te verzorgen.
Hoeveel weken ouderschapsverlof zijn er beschikbaar?
In totaal heeft een ouder recht op 26 weken ouderschapsverlof. Deze 26 weken zijn gedefinieerd aan de hand van het aantal werkuren dat in de arbeidsovereenkomst staat. Voor een voltijdwerker die bijvoorbeeld 40 uur per week werkt, betekent dit dat hij of zij recht heeft op 1040 uur ouderschapsverlof. De verdeling van deze 26 weken kan flexibel zijn, zolang het verlof opgenomen wordt binnen de eerste acht jaar van het kind.
Van deze 26 weken ouderschapsverlof is er een specifieke regeling voor de eerste negen weken. Deze negen weken zijn betaald via een uitkering van het UWV. De resterende 17 weken ouderschapsverlof zijn onbetaald, maar kunnen wel opgenomen worden tot het kind acht jaar oud is. Deze regeling geldt voor beide ouders, zodat elk ouder apart recht heeft op 26 weken ouderschapsverlof.
Hoe werkt de uitkering van het UWV?
De uitkering van het UWV voor betaald ouderschapsverlof is een belangrijk aspect van de regeling. Deze uitkering bedraagt 70 procent van het dagloon van de werknemer. Het maximumbedrag dat uitbetaald kan worden, is gebaseerd op het maximum dagloon, wat een wettelijke plafond is dat jaarlijks bepaald wordt.
Om de uitkering te ontvangen, moet een werknemer de negen weken ouderschapsverlof opnemen binnen het eerste levensjaar van het kind. Dit betekent dat ouders die verder dan negen weken willen verzuimen, dit alleen kunnen doen zonder uitkering. De uitkering wordt automatisch uitbetaald door het UWV zodra de ouders een aanvraag doen en de voorwaarden zijn vervuld.
De uitkering is niet afhankelijk van de werkgever, die hier geen verantwoordelijkheid voor draagt. De werkgever hoeft dus geen loon door te betalen tijdens de negen weken betaald ouderschapsverlof. Dit is een belangrijk voordeel voor werkgevers, omdat ze geen extra financiële verplichting hebben tijdens het ouderschapsverlof van hun werknemers.
Verdeling van ouderschapsverlof tussen beide ouders
De regeling van betaald ouderschapsverlof in 2025 is zodanig opgesteld dat beide ouders apart recht hebben op negen weken betaald ouderschapsverlof. Dit betekent dat elk ouder zelf kan kiezen wanneer hij of zij de negen weken verlof wil opnemen. De verdeling kan bijvoorbeeld zijn dat de moeder negen weken ouderschapsverlof neemt en de vader ook negen weken, of dat er een andere combinatie is.
Deze flexibiliteit is een belangrijk aspect van de regeling en maakt het mogelijk dat beide ouders actief betrokken raken bij de opvoeding van hun kind. Het betekent ook dat ouders zelf kunnen bepalen hoe ze de verantwoordelijkheden willen verdelen, afhankelijk van hun werkrooster en persoonlijke situatie.
Onbetaald ouderschapsverlof na de negen weken
Na de negen weken betaald ouderschapsverlof is er nog steeds de mogelijkheid om onbetaald ouderschapsverlof op te nemen. Dit onbetaalde verlof bedraagt 17 weken en kan opgenomen worden tot het kind acht jaar oud is. Dit betekent dat ouders in totaal 26 weken ouderschapsverlof kunnen opnemen, waarvan negen weken betaald zijn via een uitkering van het UWV.
Deze 17 weken onbetaald ouderschapsverlof is een wettelijke regeling die beschikbaar is voor alle werknemers. Ouders kunnen kiezen om dit verlof op te nemen in meerdere periodes of in één blok, afhankelijk van hun persoonlijke situatie en de wensen van hun werkgever.
Aanvullende regelingen en combinaties met andere verlofen
Het ouderschapsverlof kan worden gecombineerd met andere wettelijke verlofen zoals zwangerschaps- en bevallingsverlof. Voor zwangerschapsverlof geldt dat moeders in Nederland minimaal zestien weken verlof hebben, bestaande uit vier weken zwangerschapsverlof en twaalf weken bevallingsverlof. De zwangerschapsverlofperiode begint meestal negen weken voor de verwachte geboorte en loopt door tot vier weken na de geboorte.
Naast het zwangerschapsverlof is er ook het geboorteverlof voor partners. Sinds 1 juli 2020 kunnen partners maximaal vijf weken aanvullend geboorteverlof opnemen. Tijdens dit verlof ontvangt de partner geen salaris, maar wel een uitkering van het UWV. Deze regeling geldt alleen voor kinderen die op of na 1 juli 2020 geboren zijn.
Praktische toepassing en aanvraagprocedure
Ouders die gebruik willen maken van betaald ouderschapsverlof moeten een aanvraag doen bij het UWV. De aanvraagprocedure is vergelijkbaar met de procedure voor andere verlofen en kan online worden ingevuld. Ouders moeten aangeven wanneer ze het verlof willen opnemen en welke periode van negen weken ze beschikbaar zullen zijn als ouder.
De aanvraag kan worden ingediend voordat de verlofperiode begint. Het is verstandig om dit vroegtijdig te doen, zodat er geen problemen ontstaan met de uitkering. Werknemers moeten ook hun werkgever informeren over hun wens om ouderschapsverlof op te nemen, zodat de organisatie van het werk goed kan worden geregeld.
Invloed op de arbeidsmarkt en werknemers
De invoering van betaald ouderschapsverlof heeft een positieve impact op de arbeidsmarkt en het werkgebruik van ouders. Omdat ouders nu de mogelijkheid hebben om tijdelijk van hun werk af te zijn en toch een deel van hun inkomen te behouden, is er een grotere kans dat zij na het ouderschapsverlof terugkeren naar het werk. Dit draagt bij aan de continuïteit van de arbeidsmarkt en de gelijkwaardigheid van werkgevers en werknemers.
Bovendien heeft deze regeling een positief effect op de werk-life balans van ouders. Het is nu mogelijk om meer tijd met het kind door te brengen zonder dat dit financieel schadelijk is. Dit kan bijdragen aan een betere opvoeding en een positieve ontwikkeling van het kind.
Conclusie
Betaald ouderschapsverlof in Nederland is een wettelijke regeling die sinds 2022 in werking is. Ouders hebben recht op negen weken betaald ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van hun kind, waarvan 70 procent van het dagloon uitbetaald wordt door het UWV. Deze regeling is bedoeld om ouders financiële ondersteuning te bieden tijdens de eerste maanden na de geboorte van hun kind.
In totaal heeft een ouder recht op 26 weken ouderschapsverlof, waarvan negen weken betaald zijn. De resterende 17 weken zijn onbetaald, maar kunnen opgenomen worden tot het kind acht jaar oud is. Beide ouders hebben apart recht op deze verlofen, wat de flexibiliteit vergroot.
De regeling van betaald ouderschapsverlof heeft een positieve invloed op de arbeidsmarkt en de werk-life balans van ouders. Het biedt een wettelijke ondersteuning die het mogelijk maakt om tijdelijk het werk te verlaten en toch een deel van het inkomen te behouden. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in de wettelijke regeling van ouderschapsverlof in Nederland.