In de moderne samenleving waarin het evenwicht tussen werk en gezin steeds belangrijker wordt, biedt het 1/10 ouderschapsverlof een specifieke mogelijkheid voor werknemers om hun professionele en gezinsleven te combineren. Deze vorm van ouderschapsverlof is sinds 1 juni 2019 beschikbaar voor werknemers in de openbare en de private sector. Het maakt het mogelijk om tijdelijk de werkprestaties met 1/10 te verminderen, om bijvoorbeeld tijd door te brengen met jonge kinderen of om andere gezinsverplichtingen op te nemen. In dit artikel bespreken we de details van het 1/10 ouderschapsverlof, inclusief de voorwaarden, de mogelijkheden voor flexibiliteit, en de financiële ondersteuning door de RVA.
Wat is het 1/10 ouderschapsverlof?
Het 1/10 ouderschapsverlof is een vorm van ouderschapsverlof die werknemers de mogelijkheid biedt om hun werkprestaties tijdelijk met 1/10 te verminderen. Dit betekent dat een werknemer zijn of haar werkprestaties kan verminderen met één dag om de twee weken of met een halve dag per week. De vermindering van de werkprestaties kan worden aangevraagd bij de werkgever, mits de werkgever akkoord geeft. Deze vorm van ouderschapsverlof is bedoeld om ouders te ondersteunen bij het combineren van hun werk en hun gezinsverplichtingen, vooral in de vroege levensfase van hun kinderen.
Het 1/10 ouderschapsverlof is een extra optie naast andere vormen van ouderschapsverlof, zoals het volledige ouderschapsverlof, het halftijds ouderschapsverlof en het ouderschapsverlof met 1/5. Het 1/10 ouderschapsverlof is niet bedoeld als een extra ouderschapsverlof, maar als een aanvullende optie. Werknemers kunnen het 1/10 ouderschapsverlof aanvragen voor elk kind jonger dan 12 jaar (of jonger dan 21 jaar in het geval van een gehandicapte werknemer). De maximale duur van het 1/10 ouderschapsverlof is 40 maanden per kind. Deze 40 maanden kunnen worden opgesplitst in periodes van 10 maanden of een veelvoud daarvan.
Voorwaarden voor het 1/10 ouderschapsverlof
Om het 1/10 ouderschapsverlof aan te vragen, moeten werknemers aan een aantal voorwaarden voldoen. Eerst en vooral is het noodzakelijk dat de werkgever akkoord geeft met de aanvraag. Het 1/10 ouderschapsverlof is geen recht, maar een optie die afhankelijk is van de instemming van de werkgever. Dit betekent dat niet elke aanvraag zal worden goedgekeurd. Werknemers moeten dit in overleg brengen met hun werkgever en de voorwaarden van het verlof bespreken.
Daarnaast is het 1/10 ouderschapsverlof enkel toegankelijk voor voltijdse werknemers. Dit betekent dat part-time werknemers dit verlof niet kunnen aanvragen. De werkprestaties van de werknemer moeten worden verminderd met 1/10, wat neerkomt op een vermindering van 10% van de normale werkprestaties. Deze vermindering kan worden opgenomen in de vorm van één dag om de twee weken of in de vorm van een halve dag per week. Het is mogelijk om deze vermindering flexibel in te richten, afhankelijk van de behoeften van de werknemer en de mogelijkheden van de werkgever.
Werknemers kunnen het 1/10 ouderschapsverlof aanvragen voor elk kind jonger dan 12 jaar. In het geval van een gehandicapte werknemer is het verlof beschikbaar tot het kind 21 jaar is. De maximale duur van het 1/10 ouderschapsverlof is 40 maanden per kind. Deze 40 maanden kunnen worden opgesplitst in periodes van 10 maanden of een veelvoud daarvan. Werknemers kunnen kiezen om 10, 20, 30 of 40 maanden ouderschapsverlof met 1/10 aan te vragen. Als de maximale duur van 40 maanden niet in één keer wordt aangevraagd, kan het resterende saldo later nog worden aangevraagd. Dit is mogelijk zolang het kind jonger dan 12 jaar is (of jonger dan 21 jaar in het geval van een gehandicapte werknemer).
Flexibiliteit bij het 1/10 ouderschapsverlof
Een van de voornaamste voordelen van het 1/10 ouderschapsverlof is de flexibiliteit die het biedt. Werknemers kunnen de vermindering van hun werkprestaties op verschillende manieren inrichten, afhankelijk van hun persoonlijke situatie en de mogelijkheden van hun werkgever. Zo is het mogelijk om de vermindering van 10% te realiseren door één dag om de twee weken of door een halve dag per week minder te werken. Deze flexibiliteit maakt het mogelijk voor ouders om hun werk en gezinsleven te combineren, zonder dat ze volledig uit de arbeidsmarkt hoeven te treden.
Daarnaast is het mogelijk om het 1/10 ouderschapsverlof te combineren met andere vormen van ouderschapsverlof. Werknemers kunnen bijvoorbeeld eerst een volledige onderbreking van hun werk aanvragen, gevolgd door een halftijds ouderschapsverlof of een ouderschapsverlof met 1/5. De combinatie van verschillende vormen van ouderschapsverlof is mogelijk, mits de werkgever akkoord geeft. Dit betekent dat ouders de mogelijkheid hebben om hun werkprestaties geleidelijk te verminderen, afhankelijk van de behoeften van hun kinderen en hun eigen situatie.
Het combineren van verschillende vormen van ouderschapsverlof is mogelijk binnen bepaalde regels. Zo geldt de regel dat 1 maand volledige onderbreking gelijk is aan 2 maanden halftijdse onderbreking, 5 maanden onderbreking met 1/5 en 10 maanden onderbreking met 1/10. Dit maakt het mogelijk om de verschillende vormen van ouderschapsverlof met elkaar te combineren, afhankelijk van de behoeften van de werknemer.
Financiële ondersteuning bij het 1/10 ouderschapsverlof
Tijdens het 1/10 ouderschapsverlof ontvangt de werknemer een maandelijkse onderbrekingsuitkering van de RVA. Deze uitkering is bedoeld om de werknemer te ondersteunen tijdens de vermindering van zijn of haar werkprestaties. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van de leeftijd van de werknemer. Werknemers jonger dan 50 jaar ontvangen een maandelijkse uitkering van €58,67, terwijl werknemers van 50 jaar of ouder €88 ontvangen. Voor alleenstaande werknemers die samenwonen met één of meerdere kinderen, wordt de uitkering verhoogd met €108,82. Deze verhoging geldt ongeacht de leeftijd van de werknemer.
De maandelijkse onderbrekingsuitkering is bedoeld om de werknemer te ondersteunen tijdens de vermindering van zijn of haar werkprestaties. Het is echter belangrijk op te merken dat deze uitkering niet gelijk is aan het volledige salaris dat de werknemer normaal gesproken zou ontvangen. De uitkering is een maandelijkse toelage die bedoeld is om de werknemer te ondersteunen tijdens de vermindering van zijn of haar werkprestaties. Werknemers moeten rekening houden met het feit dat hun inkomsten tijdens het 1/10 ouderschapsverlof verminderen zullen zijn.
Om recht te hebben op de maandelijkse onderbrekingsuitkering, moet de werkgever aan bepaalde voorwaarden voldoen. De werkgever moet voldoen aan de toegangsvoorwaarden voor ouderschapsverlof, en de werknemer moet ervoor zorgen dat hij of zij niet cumuleert met een activiteit of een verboden pensioen. Bovendien moet de werknemer zijn of haar woonplaats behouden in België of in een ander land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland. De aanvraag voor de onderbrekingsuitkering moet ten laatste twee maanden na de ingangsdatum van de onderbreking worden ingediend, zodat de RVA de uitkering vanaf het begin van de onderbreking kan toekennen.
Aanvraagprocedure voor het 1/10 ouderschapsverlof
De aanvraagprocedure voor het 1/10 ouderschapsverlof is elektronisch in te dienen via het platform 'Dossier loopbaanonderbreking en tijdskrediet'. Werknemers en werkgevers worden verzocht om de aanvraag elektronisch in te dienen via dit platform. Als het niet mogelijk is om de aanvraag online in te dienen, kan de aanvraag ook per post worden ingediend bij de dienst 'OCR' van het hoofdbestuur van de RVA, gelegen aan Keizerslaan 7-9 in 1000 Brussel. Meer informatie over de aanvraagprocedure en de vereisten voor ouderschapsverlof kan worden gevonden in het infoblad T14.
Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de aanvraag correct wordt ingediend en dat alle benodigde documenten worden opgenomen. Werknemers moeten de aanvraag indienen met de instemming van hun werkgever, aangezien het 1/10 ouderschapsverlof afhankelijk is van de toestemming van de werkgever. Werknemers moeten ook ervoor zorgen dat ze aan alle voorwaarden voldoen, zoals het behouden van hun woonplaats in België of in een ander land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland.
Naast de aanvraagprocedure voor het 1/10 ouderschapsverlof, zijn er ook aanvullende informatiebladen beschikbaar die werknemers kunnen raadplegen. Het infoblad T19 bevat alle bepalingen van de reglementering, inclusief de regels voor het 1/10 ouderschapsverlof en de flexibilisering van het voltijds en halftijds ouderschapsverlof. Werknemers kunnen deze informatiebladen raadplegen om meer te weten te komen over de regels en procedures voor ouderschapsverlof.
Gevolgen van een vervroegd einde van het 1/10 ouderschapsverlof
In sommige gevallen kan het 1/10 ouderschapsverlof worden afgesloten vóór het einde van de gevraagde periode. Dit kan gebeuren met het akkoord van de werkgever of in het geval van een contractverbreking. In dat geval is het belangrijk om te weten dat het vervroegde einde van het ouderschapsverlof kan leiden tot verlies van een deel van het aangevraagde, maar niet opgebruikte ouderschapsverlof. Werknemers kunnen echter het resterende saldo later opnieuw aanvragen, mits het binnen dezelfde vorm van verlof blijft. De eventuele resterende periodes kunnen worden aangevraagd in de vorm van volledige onderbreking, halftijdse onderbreking, onderbreking met 1/5 of, in de gevallen waar dat mogelijk is, met 1/10.
Het is belangrijk om te weten dat werknemers die hun ouderschapsverlof vóór 01.09.2020 al hebben genomen voor een kind, onderworpen blijven aan de regels die tot 31.08.2020 van toepassing waren. Werknemers die vragen hebben over de regels voor ouderschapsverlof kunnen contact opnemen met de onderwijsdiensten van de Vlaamse Gemeenschap. In de openbare sector is het verstandig om contact op te nemen met de overheid om te weten of de combinatie van verschillende vormen van onderbreking mogelijk is.
Conclusie
Het 1/10 ouderschapsverlof biedt een waardevolle optie voor werknemers die hun werk en gezinsleven willen combineren. Met deze vorm van ouderschapsverlof is het mogelijk om de werkprestaties met 1/10 te verminderen, om tijd door te brengen met jonge kinderen of om andere gezinsverplichtingen op te nemen. De vermindering van de werkprestaties kan worden aangevraagd bij de werkgever, mits de werkgever akkoord geeft. Werknemers kunnen het 1/10 ouderschapsverlof aanvragen voor elk kind jonger dan 12 jaar (of jonger dan 21 jaar in het geval van een gehandicapte werknemer), met een maximale duur van 40 maanden per kind.
De flexibiliteit van het 1/10 ouderschapsverlof maakt het mogelijk om de vermindering van de werkprestaties op verschillende manieren in te richten, afhankelijk van de persoonlijke situatie van de werknemer en de mogelijkheden van de werkgever. Werknemers kunnen de vermindering van 10% realiseren door één dag om de twee weken of door een halve dag per week minder te werken. De combinatie van verschillende vormen van ouderschapsverlof is mogelijk, mits de werkgever akkoord geeft. De regels voor de combinatie van verschillende vormen van ouderschapsverlof zijn duidelijk geformuleerd, zodat werknemers de mogelijkheid hebben om hun werkprestaties geleidelijk te verminderen.
Tijdens het 1/10 ouderschapsverlof ontvangt de werknemer een maandelijkse onderbrekingsuitkering van de RVA. Deze uitkering is bedoeld om de werknemer te ondersteunen tijdens de vermindering van zijn of haar werkprestaties. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van de leeftijd van de werknemer. Werknemers jonger dan 50 jaar ontvangen een maandelijkse uitkering van €58,67, terwijl werknemers van 50 jaar of ouder €88 ontvangen. Voor alleenstaande werknemers die samenwonen met één of meerdere kinderen, wordt de uitkering verhoogd met €108,82.
De aanvraagprocedure voor het 1/10 ouderschapsverlof is elektronisch in te dienen via het platform 'Dossier loopbaanonderbreking en tijdskrediet'. Werknemers en werkgevers worden verzocht om de aanvraag elektronisch in te dienen via dit platform. Meer informatie over de aanvraagprocedure en de vereisten voor ouderschapsverlof kan worden gevonden in het infoblad T14. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de aanvraag correct wordt ingediend en dat alle benodigde documenten worden opgenomen.
In het geval van een vervroegd einde van het 1/10 ouderschapsverlof kan er verlies zijn van een deel van het aangevraagde, maar niet opgebruikte ouderschapsverlof. Werknemers kunnen echter het resterende saldo later opnieuw aanvragen, mits het binnen dezelfde vorm van verlof blijft. De eventuele resterende periodes kunnen worden aangevraagd in de vorm van volledige onderbreking, halftijdse onderbreking, onderbreking met 1/5 of, in de gevallen waar dat mogelijk is, met 1/10.
Het 1/10 ouderschapsverlof is een waardevolle optie voor werknemers die hun werk en gezinsleven willen combineren. Door de flexibiliteit en de financiële ondersteuning die het biedt, maakt het ouders mogelijk om hun kinderen te ondersteunen zonder volledig uit de arbeidsmarkt te treden. De aanvraagprocedure is eenvoudig en transparant, en er zijn uitgebreide informatiebladen beschikbaar die werknemers kunnen raadplegen voor meer informatie over de regels en procedures voor ouderschapsverlof.