De regelingen rond ouderschapsverlof zijn in de sector sociaal werk verder uitgewerkt en aangepast in 2025. Met de ingang van de wet betaald ouderschapsverlof en de nieuwe cao-regelingen is het ouderschapsverlof voor werknemers in deze sector verder geregeld. Deze wijzigingen hebben het doel om het ouderschapsverlof voor ouders makkelijker te maken, zowel qua financiële vergoeding als qua administratieve en praktische voorwaarden. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de nieuwe regelingen, de wijzigingen in vergoeding en verlof, en hoe deze regelingen worden uitgevoerd in de praktijk.
Wijzigingen in de cao-regeling van ouderschapsverlof
De cao Sociaal Werk heeft de regeling van ouderschapsverlof sinds januari 2025 verder vereenvoudigd. Deze vereenvoudiging is een gevolg van de ingang van de wet betaald ouderschapsverlof en het combineren van de wettelijke regeling met de cao-regeling. Het doel is om de praktische uitvoering van ouderschapsverlof voor zowel werknemers als werkgevers duidelijk en begrijpelijk te maken.
Voor de ingang van de nieuwe regeling gold dat werknemers na het wettelijk betaald ouderschapsverlof nog 12 maanden ouderschapsverlof konden opnemen, waarbij de vergoeding 40% van het salaris bedroeg over maximaal de helft van de arbeidsomvang. Deze regeling is nu verder aangepast zodat de werknemer tijdens het betaald ouderschapsverlof 100% van het salaris ontvangt. Deze uitkering is gebaseerd op de wettelijke uitkering van UWV (70% van het maximum dagloon), en de werkgever voegt deze uitkering aanvullend toe tot 100%.
Vereenvoudiging en praktische voorwaarden
De oude regeling leidde tot complexe situaties bij de administratie, aangezien meerdere grondslagen en looncomponenten moesten worden bijgehouden. Denk hierbij aan het opbouwen van verlof, vakantie, pensioen en eindejaarsuitkering. De nieuwe regeling is bedoeld om deze complexiteit weg te nemen, door de uitkering van ouderschapsverlof voor werknemers te harmoniseren.
Werkgevers die ouderschapsverlof aanbieden, moeten ervoor zorgen dat de uitkering die UWV aan de werknemer verstrekt, daadwerkelijk binnenkomt. Alleen dan is het mogelijk om de aanvullende uitkering tot 100% van het salaris uit te voeren. Deze systematiek is vergelijkbaar met de regeling van aanvullend geboorteverlof in de cao.
Overgangsperiode en oude regeling
Voor ouders die ouderschapsverlof al hadden aangevraagd of hadden ingegaan vóór 1 april 2025, blijft de oude regeling gelden. Dit betekent dat de regeling waarin de werknemer 40% van het salaris ontvangt over maximaal de helft van de arbeidsomvang, nog steeds van toepassing is. Werknemers kunnen kiezen om de oude regeling te volgen als ze dat wensen, zolang ze de afspraak hebben gemaakt vóór 1 april 2025.
De overgangsperiode is van belang om ervoor te zorgen dat bestaande afspraken niet worden aangetast, terwijl de nieuwe regeling zorgdraagt voor een duidelijkere en eenvoudigere uitvoering in de toekomst.
Wettelijk ouderschapsverlof en cao-regeling
Het wettelijk ouderschapsverlof is sinds 2 augustus 2022 in werking. Werknemers hebben recht op ouderschapsverlof zoals opgenomen in Hoofdstuk 6 van de Wet Arbeid en Zorg. Hierbij is de arbeidsomvang van ouderschapsverlof beperkt tot negen maanden in het eerste levensjaar van het kind. Gedurende deze periode ontvangt de werknemer een uitkering van 70% van het maximum dagloon via UWV.
De Cao Jeugdzorg en Cao Sociaal Werk voegen aan deze wettelijke regeling een aanvullende regeling toe. Hierin is het ouderschapsverlof verder geregeld, met aandacht voor onder andere het voortzetten van het pensioen tijdens ouderschapsverlof. Het werknemersdeel van de pensioenpremie wordt door de werknemer betaald, maar de opbouw van pensioen kan wel verder gaan tijdens ouderschapsverlof.
Daarnaast is er in de cao-regeling ook aandacht voor vervanging. Werkgevers worden aangemoedigd om zoveel mogelijk vervanging te regelen tijdens ouderschapsverlof, zodat het werk van de werknemer tijdens deze periode op een goede manier kan doorgaan.
Aanvraagproces en uitvoering
Het aanvraagproces van ouderschapsverlof is verder uitgewerkt en geregeld in de Cao Sociaal Werk. Werknemers die ouderschapsverlof willen opnemen, moeten dit aanvragen bij hun werkgever. De werknemers kunnen kiezen voor een verlofduur die binnen de wettelijke en cao-regeling past. De werkgever is verplicht om dit verlof te erkennen, zolang het binnen de wettelijke en cao-regeling valt.
Het aanvraagproces is belangrijk voor zowel werknemers als werkgevers, aangezien het duidelijkheid moet geven over de omvang van het verlof, de vergoedingen en eventuele afspraken rond vervanging of aanvullende zorg. In de toelichtingen op ouderschapsverlof, die beschikbaar zijn via het ledenportaal van Sociaal Werk Nederland, zijn deze processen verder uitgewerkt.
Belangrijke onderwerpen in het aanvraagproces
De volgende onderwerpen komen aan bod in het aanvraagproces van ouderschapsverlof:
- De omvang en vergoeding van het wettelijk ouderschapsverlof.
- De aanvullende regeling in de cao, waarin de vergoeding kan worden verhoogd tot 100% van het salaris.
- De praktische voorwaarden voor de uitvoering van ouderschapsverlof, inclusief de rol van de werkgever.
- De mogelijkheid tot vervanging tijdens ouderschapsverlof.
- De opbouw van pensioen en andere arbeidsvoorwaarden tijdens ouderschapsverlof.
Deze onderwerpen zijn verder uitgewerkt in de toelichtingen op ouderschapsverlof, die beschikbaar zijn op het ledenportaal van Sociaal Werk Nederland.
Belang van ouderschapsverlof voor kind en ouder
Ouderschapsverlof heeft een grote betekenis voor zowel de werknemer als het kind. Het verlof geeft ouders de mogelijkheid om tijdens het eerste levensjaar van hun kind aanwezig te zijn, wat positief kan zijn voor de emotionele en fysieke ontwikkeling van het kind. Bovendien kan ouderschapsverlof ook bijdragen aan de mentale en emotionele toestand van de ouders, aangezien het mogelijk is om extra aandacht te besteden aan de zorg voor het kind.
In de cao Sociaal Werk is er ook aandacht voor het voortzetten van de carrière van ouders tijdens ouderschapsverlof. Werknemers kunnen bijvoorbeeld kiezen voor het voortzetten van hun pensioen en andere arbeidsvoorwaarden. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat ouders na het ouderschapsverlof weer op de juiste manier in hun werk kunnen terugkeren.
Toekomstige ontwikkelingen
De regelingen rond ouderschapsverlof zijn momenteel in beweging, aangezien de sector sociaal werk en jeugdzorg zich aanpast aan de wettelijke en cao-regelingen. In de toekomst is het mogelijk dat de regelingen nog verder worden aangepast, afhankelijk van de praktijk en eventuele wettelijke wijzigingen.
De cao Sociaal Werk heeft al aangegeven dat de regelingen worden geëvalueerd en eventueel worden aangepast, zodat ouderschapsverlof voor werknemers in deze sector blijft functioneren zoals bedoeld. De focus blijft op een duidelijke en praktische uitvoering van ouderschapsverlof, met aandacht voor zowel de werknemer als de werkgever.
Conclusie
De regelingen rond ouderschapsverlof in de cao Sociaal Werk zijn sinds januari 2025 verder aangepast en vereenvoudigd. De nieuwe regeling biedt werknemers een duidelijke uitkering van ouderschapsverlof, waarbij de vergoeding verhoogd is tot 100% van het salaris. Deze uitkering is gebaseerd op de wettelijke uitkering van UWV, en de werkgever voegt deze uitkering aanvullend toe.
De oude regeling blijft gelden voor werknemers die ouderschapsverlof al hadden aangevraagd vóór 1 april 2025. In de overgangsperiode is het mogelijk om kiezen tussen de oude en de nieuwe regeling. De nieuwe regeling is bedoeld om de administratie en uitvoering van ouderschapsverlof te vereenvoudigen, zodat zowel werknemers als werkgevers hier eenvoudiger mee om kunnen gaan.
Ouderschapsverlof is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen en de toestand van ouders. De regelingen in de cao Sociaal Werk zorgen ervoor dat ouders tijdens het eerste levensjaar van hun kind extra aandacht kunnen besteden aan de zorg voor hun kind, zonder dat de financiële impact te groot is. De aanvullende regeling in de cao zorgt voor extra ondersteuning en duidelijkheid in de uitvoering van ouderschapsverlof.