Het betaald ouderschapsverlof is sinds 2 augustus 2022 een onderdeel van de werknemersrechten in Nederland. Voor ouders die een kind krijgen of adopteren, biedt het verlof de mogelijkheid om tijd met hun kind door te brengen terwijl ze nog steeds een deel van hun inkomsten kunnen ontvangen. Bij de geboorte of adoptie van meerdere kinderen, zoals een tweeling of drieling, wordt het recht op ouderschapsverlof vermenigvuldigd. Dit artikel legt uit hoe ouders in zo’n situatie het betaald ouderschapsverlof kunnen aanvragen en gebruiken, welke voorwaarden gelden en hoe de uitkering werkt. De informatie is gebaseerd op actuele regels en bepalingen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), UWV en andere relevante instanties.
Recht op ouderschapsverlof bij meerdere kinderen
Bij de geboorte van een kind heeft een ouder recht op 26 maal de arbeidsduur per week aan ouderschapsverlof. Dit betekent dat een ouder die bijvoorbeeld volledig werkt (38 uur per week) recht heeft op 26 maal 38 uur, oftewel 988 uren ouderschapsverlof. Dit verlof kan flexibel worden opgenomen, bijvoorbeeld uren per dag of dagen per week, en binnen het eerste levensjaar van het kind.
Bij de geboorte van meerdere kinderen, zoals een tweeling of drieling, wordt het recht op ouderschapsverlof per kind berekend. Zo heeft een ouder bij een tweeling recht op 2 maal 26 maal de arbeidsduur, en bij een drieling op 3 maal 26 maal de arbeidsduur. Dit geldt ook bij gelijktijdige adoptie van meerdere kinderen. Bijvoorbeeld: een ouder die een tweeling adopteert, heeft dus recht op 52 maal de arbeidsduur per week aan ouderschapsverlof.
Betaald ouderschapsverlof bij meerdere kinderen
Het betaald ouderschapsverlof is een deel van het totale ouderschapsverlof. Voor 9 van de 26 weken kan een werknemer een uitkering aanvragen bij UWV. Deze uitkering bedraagt 70% van het (maximale) dagloon. Bij de geboorte van meerdere kinderen wordt deze 9 weken verlof per kind vermenigvuldigd. Dit betekent dat een ouder bijvoorbeeld bij een tweeling recht heeft op 18 weken betaald ouderschapsverlof, bij een drieling op 27 weken, enzovoort.
Het verlof dient binnen het eerste levens- of adoptiejaar van het kind genomen te worden. Ook geldt dat de betaalverzoeken voor het verlof in drie delen ingediend kunnen worden. Dit betekent dat een ouder bijvoorbeeld drie afzonderlijke periodes kan aanvragen, bijvoorbeeld 3 weken op het begin van de geboorte, 3 weken in het midden en 3 weken aan het einde van het eerste levensjaar.
Voorwaarden voor het betaald ouderschapsverlof
Het recht op betaald ouderschapsverlof geldt onder bepaalde voorwaarden:
- Werkgeverschap: Alleen werknemers in loondienst hebben recht op ouderschapsverlof. Werkenden in een zelfstandige situatie, zoals ZZP’ers of freelancers, zijn niet van toepassing.
- Werkduur: Het betaald ouderschapsverlof is berekend op de arbeidsduur per week. De maximale duur van het verlof is 9 werkweken per kind.
- Geboorte of adoptie: Het recht geldt voor eigen kinderen, adoptiekinderen of erkende kinderen. Het verlof kan worden genomen voor elk kind dat bij de ouder woont en nog geen 8 jaar oud is.
- Aanvraagprocedure: Het betaald ouderschapsverlof moet worden aangevraagd bij UWV via de werkgever. De werkgever dient de aanvragen in bij UWV, en de uitkering wordt aan de werkgever uitgekeerd, die deze vervolgens aan de werknemer doorbetaalt.
- Verdeling van verlofuren: Het verlof kan flexibel worden opgenomen, bijvoorbeeld in blokken of verdeeld over meerdere maanden. De werkgever kan de verdeling aanpassen om zwaarwegende bedrijfsbelangen te beschermen.
Aanvraagproces en uitkering
Het aanvragen van betaald ouderschapsverlof verloopt via een aantal stappen:
- Aanvragen bij de werkgever: De werknemer moet het ouderschapsverlof minstens twee maanden van tevoren schriftelijk aanvragen bij de werkgever. Het verlof is niet verplicht, maar de werkgever mag het niet weigeren.
- Betaalaanvraag indienen bij UWV: De werkgever dient de betaalaanvraag in bij UWV. Dit kan alleen nadat het verlof is opgenomen. De aanvraag dient per verlofperiode te worden ingediend, en niet in één keer voor de volledige duur.
- Uitkering: UWV betaalt de uitkering aan de werkgever, die deze vervolgens doorbetaalt aan de werknemer. De uitkering bedraagt 70% van het (maximale) dagloon. Op verzoek kan UWV de uitkering direct aan de werknemer uitkeren.
- Duur van de uitkering: De uitkering geldt voor maximaal 9 werkweken per kind. Bij een tweeling zijn dit dus 18 weken, enzovoort. De uitkering kan in drie afzonderlijke delen worden ingediend.
Speciale regels voor pleegouders en stiefouders
Bij pleegzorg of wanneer een ouder gaat samenwonen met meerdere kinderen tegelijk, gelden iets andere regels:
- Betaald ouderschapsverlof bij pleegzorg: Bij pleegzorg geldt het recht op ouderschapsverlof per opname, niet per kind. Dit betekent dat een ouder die meerdere kinderen tegelijk adopteert of opneemt, slechts recht heeft op éénmaal 9 werkweken betaald ouderschapsverlof. Het aantal kinderen maakt in dit geval geen verschil.
- Betaald ouderschapsverlof bij stiefkinderen: Ook bij stiefkinderen geldt het recht op 9 werkweken betaald ouderschapsverlof, maar dit geldt slechts éénmaal. Het aantal stiefkinderen bepaalt dus niet het aantal betaalverzoeken.
Aanvullende regels en uitzonderingen
Er zijn een aantal aanvullende regels en uitzonderingen die van toepassing kunnen zijn:
- Ziekte tijdens ouderschapsverlof: Als een werknemer ziek wordt tijdens het ouderschapsverlof, loopt het verlof door. Het is echter mogelijk om het verlof op een later moment in te plannen. Als de werknemer volledig ziek is vóór de ingangsdatum van het verlof, kan het verlof niet starten.
- Afwisseling tussen ouders: Beide ouders kunnen ouderschapsverlof opnemen. De ouders kunnen het verlof opdelen zoals zij dat wensen. Het betaald ouderschapsverlof is echter voor elk oud 9 werkweken per kind.
- Werkgevers die meerdere kinderen tegelijk adopteren of opnemen: Werknemers die meerdere kinderen tegelijk adopteren of opnemen hebben recht op 9 werkweken betaald ouderschapsverlof per kind. Bij adoptie van een tweeling is dit dus 18 weken.
- Werknemers die al vóór 2 augustus 2022 een kind hebben gekregen of adopteerd: Ook deze werknemers kunnen recht hebben op betaald ouderschapsverlof, afhankelijk van de datum van geboorte of opname.
Aanvullend geboorteverlof en ouderschapsverlof
Naast het ouderschapsverlof bestaat er ook een geboorteverlof. Dit is een kortere vorm van ouderschapsverlof en duurt maximaal 6 weken. Het geboorteverlof is bedoeld om de eerste weken na de geboorte van een kind door te kunnen brengen. Het ouderschapsverlof is langer en duurt maximaal 26 weken. Het verschil tussen beide vormen van verlof ligt ook in de doorbetaling van het loon. Bij ouderschapsverlof kan een deel van het loon worden uitgekeerd door UWV, terwijl bij geboorteverlof dit niet het geval is.
Samenwerking tussen ouders en werkgever
Het is belangrijk dat ouders en werkgever samenwerken om het ouderschapsverlof zo goed mogelijk te regelen. Het verlof kan flexibel worden ingeroosterd, wat vooral gunstig is bij meerdere kinderen. Ouders kunnen bijvoorbeeld kiezen om het verlof in korte blokken op te nemen, of het verlof te verdelen over meerdere maanden. De werkgever kan hierbij een rol spelen door de verdeling van verlofuren aan te passen aan de bedrijfssituatie.
Conclusie
Betaald ouderschapsverlof bij de geboorte of adoptie van meerdere kinderen biedt ouders de mogelijkheid om tijd met hun kinderen door te brengen terwijl ze nog steeds een deel van hun inkomsten kunnen ontvangen. Het verlof wordt per kind berekend en kan tot 9 werkweken per kind duren. Bij een tweeling is dit dus 18 weken, bij een drieling 27 weken, enzovoort. Het verlof moet binnen het eerste levens- of adoptiejaar van het kind genomen worden en kan in drie afzonderlijke delen worden ingediend. Voor pleegouders en stiefouders gelden iets andere regels, aangezien het verlof dan per opname wordt berekend. Het aanvragen van het verlof verloopt via de werkgever, en de uitkering wordt door UWV uitgekeerd. Het is belangrijk dat ouders en werkgever samenwerken om het ouderschapsverlof zo goed mogelijk te regelen.
Bronnen
- UwV – Betaald ouderschapsverlof bij tweeling of meerling
- Rendement.nl – Betaald ouderschapsverlof voor elk kind bij meerling
- BabyHelp – Hoeveel weken betaald ouderschapsverlof krijg ik bij de geboorte van een tweeling?
- Moore-MKW – Veelgestelde vragen betaald ouderschapsverlof
- Rijksoverheid.nl – Wanneer heb ik recht op betaald ouderschapsverlof?