Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van de arbeidswetgeving in Nederland, en voor werknemers in de sector banken is het belangrijk om te weten welke regelingen van toepassing zijn. De sector banken wordt geregeld door een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO), die in detail beschrijft hoe ouderschapsverlof werkt, hoeveel uren of weken er maximaal verlof is, en of het verlof betaald of onbetaald is. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de regelingen, rechten en verplichtingen die werknemers en werkgevers in de sector banken moeten kennen.
Ouderschapsverlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om tijd te investeren in de opvoeding van hun kind, zonder direct hun werkzaamheden te hoeven staken. In de sector banken zijn deze regelingen vaak aangevuld door de CAO Banken, die specifieke afspraken maakt over betaald en onbetaald ouderschapsverlof. Deze regelingen zijn belangrijk om te begrijpen voor zowel de werknemer als de werkgever, omdat ze bepalen hoe ouderschapsverlof kan worden aangevraagd, opgenomen en betaald wordt.
De CAO Banken is van toepassing op werknemers die werken bij een bank of instelling in de bankensector. Sommige grote banken zoals ING, Rabobank en ABN AMRO hebben ook een eigen bedrijfs-CAO, die daarnaast kan gelden. Deze CAO bevat afspraken over arbeidsvoorwaarden, inclusief verlofregelingen zoals ouderschapsverlof. Het is daarom belangrijk om te weten of de CAO Banken of een bedrijfs-CAO van toepassing is, omdat dat bepalend is voor de regelingen.
Ouderschapsverlof in de CAO Banken
De CAO Banken regelt de arbeidswetgeving voor werknemers in de bankensector. Deze regelingen zijn onderdeel van een bredere collectieve overeenkomst die ook afspraken maakt over salaris, werktijden, verlof en andere arbeidsvoorwaarden. Ouderschapsverlof is een van de verlofregelingen die in deze CAO worden geregeld.
Werknemers in de sector banken hebben recht op ouderschapsverlof, dat maximaal 26 keer het aantal uren per week kan zijn dat de werknemer normaal gesproken werkt. Dit komt neer op 26 werkweken van ouderschapsverlof per kind. Dit verlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om tijd te besteden aan de opvoeding van hun kind, zonder direct hun werkzaamheden te hoeven staken.
De eerste 9 weken van ouderschapsverlof zijn betaald. Dit is onderdeel van de wettelijke regeling van ouderschapsverlof, die sinds 2 augustus 2022 van kracht is. Werknemers kunnen deze betaalde uren opnemen in het eerste levensjaar van hun kind of in het eerste jaar na de adoptie. Tijdens deze 9 weken ontvangt de werknemer 70% van hun dagloon als uitkering via UWV. Deze uitkering is onderdeel van de Wet arbeid en zorg (WAZO) en geldt voor alle werknemers in Nederland.
Na deze 9 betaalde weken kan ouderschapsverlof verder worden opgenomen, maar dan is het onbetaald. Werknemers kunnen deze resterende 17 weken ouderschapsverlof flexibel opnemen tot het kind 8 jaar is. Het is mogelijk om ouderschapsverlof te spreiden over meerdere periodes, maar het totaal aantal uren moet binnen de 26 keer de arbeidsduur per week blijven.
In de CAO Banken kan het ook voorkomen dat de werkgever de uitkering van onbetaald ouderschapsverlof aanvult. Dit betekent dat de werkgever een extra bijdrage kan maken aan de uitkering die via UWV wordt verstrekt. Dit is echter afhankelijk van de afspraken in de CAO of eventuele bedrijfs-CAO.
Betaald ouderschapsverlof in de CAO Banken
Het wettelijk betaald ouderschapsverlof is sinds 2 augustus 2022 onderdeel van de regelingen in de CAO Banken. Werknemers hebben recht op 9 weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Tijdens deze 9 weken ontvangt de werknemer 70% van hun dagloon via UWV. Deze uitkering is onderdeel van de Wet betaald ouderschapsverlof (Wbo) en geldt voor alle werknemers in Nederland, inclusief de sector banken.
Deze 9 weken moeten worden opgenomen in het eerste levensjaar van het kind of in het eerste jaar na de adoptie. Het is mogelijk om deze 9 weken ouderschapsverlof te spreiden over meerdere periodes, maar het moet binnen de eerste 12 maanden na de geboorte of adoptie worden opgenomen.
Daarnaast kan in de CAO Banken ook een aanvullende regeling voor betaald ouderschapsverlof gelden. Dit betekent dat de werkgever bovenop de wettelijke uitkering een extra bijdrage kan maken. In de CAO Banken is dit mogelijk tot 13 weken ouderschapsverlof. Tijdens deze 13 weken ontvangt de werknemer 60% van hun maandinkomen. Deze regeling is afhankelijk van de afspraken in de CAO en geldt alleen voor werknemers die minimaal 1 jaar in dienst zijn bij de sector Rijk.
Onbetaald ouderschapsverlof in de CAO Banken
Na de 9 of eventueel 13 weken betaald ouderschapsverlof kan ouderschapsverlof verder worden opgenomen, maar dan is het onbetaald. Werknemers kunnen deze resterende 17 weken ouderschapsverlof opnemen tot het kind 8 jaar is. Deze 17 weken zijn onbetaald, wat betekent dat er geen uitkering via UWV is.
Het is mogelijk om ouderschapsverlof flexibel op te nemen. Werknemers kunnen het verlof spreiden over meerdere periodes, maar het totaal aantal uren moet binnen de 26 keer de arbeidsduur per week blijven. Deze regeling geldt voor alle werknemers in de sector banken, ongeacht of de CAO Banken of een bedrijfs-CAO van toepassing is.
Werkgevers kunnen niet weigeren om ouderschapsverlof te verlenen, tenzij er een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is. In dat geval kan de werkgever omwisseling van het verlof vragen, bijvoorbeeld door het verlof te spreiden over meerdere periodes of op een andere manier te organiseren.
Aanvullend geboorteverlof voor partners
Naast ouderschapsverlof is er ook het concept van aanvullend geboorteverlof voor partners. Partners kunnen maximaal 5 werkweken extra geboorteverlof opnemen. Dit verlof is bedoeld voor partners van de ouders en kan worden opgenomen na de geboorte of adoptie van het kind.
Het aanvullend geboorteverlof moet worden aangevraagd minstens 4 weken voor het verlof begint. De werkgever kan het verlof aanpassen tot 2 weken voor de start, maar dit mag alleen bij een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. Tijdens het aanvullend geboorteverlof ontvangt de werknemer 70% van hun dagloon via UWV.
Het aanvullend geboorteverlof moet worden opgenomen binnen 6 maanden na de geboorte of adoptie. Het is mogelijk om het verlof te spreiden over meerdere periodes, maar het totaal aantal werkweken mag niet hoger zijn dan 5.
Adoptie- en pleegzorgverlof in de CAO Banken
Naast ouderschapsverlof zijn er ook regelingen voor adoptie- en pleegzorgverlof in de CAO Banken. Werknemers die een kind adopteren of een pleegkind in huis nemen, hebben recht op adoptie- of pleegzorgverlof. Deze verlofregelingen zijn vergelijkbaar met ouderschapsverlof en zijn bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om tijd te investeren in de opvoeding van hun kind.
Adoptie- en pleegzorgverlof is maximaal 6 weken. Werknemers kunnen dit verlof opnemen in de periode vanaf 4 weken voor tot uiterlijk 22 weken na de komst van het kind. Het verlof is voor beide ouders en kan worden aangevraagd minstens 3 weken van tevoren. Het verlof kan ook worden verspreid opgenomen.
Tijdens adoptie- of pleegzorgverlof kan een uitkering worden aangevraagd bij UWV. Deze uitkering is 70% van het dagloon en wordt aan de werknemer of aan de werkgever verstrekt. Het is mogelijk dat de CAO of arbeidsovereenkomst bepaalt dat de werkgever de uitkering aanvult.
Rechten en verplichtingen van werknemers en werkgevers
Zowel werknemers als werkgevers hebben rechten en verplichtingen in de regelingen rond ouderschapsverlof. Voor werknemers is het belangrijk om te weten hoe ouderschapsverlof kan worden aangevraagd, hoeveel uren of weken er maximaal verlof is, en of het verlof betaald of onbetaald is. Werknemers moeten ook weten dat ouderschapsverlof kan worden aangevraagd voor kinderen tot 8 jaar en dat het verlof voor beide ouders is.
Werkgevers hebben de verplichting om ouderschapsverlof te verlenen, tenzij er een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is. Werkgevers kunnen ook omwisseling van het verlof vragen, bijvoorbeeld door het verlof te spreiden over meerdere periodes of op een andere manier te organiseren. Werkgevers moeten ook weten dat ouderschapsverlof niet kan worden weigerd, tenzij er een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is.
In de CAO Banken kan het ook voorkomen dat de werkgever de uitkering van ouderschapsverlof aanvult. Dit betekent dat de werkgever een extra bijdrage kan maken aan de uitkering die via UWV wordt verstrekt. Dit is echter afhankelijk van de afspraken in de CAO of eventuele bedrijfs-CAO.
Ouderschapsverlof aanvragen
Voor werknemers is het belangrijk om te weten hoe ouderschapsverlof kan worden aangevraagd. Het verlof kan worden aangevraagd bij de werkgever, maar het is ook mogelijk om het verlof te spreiden over meerdere periodes. Werknemers moeten weten dat ouderschapsverlof kan worden aangevraagd zodra ze in dienst zijn en dat het verlof kan worden opgenomen voor kinderen tot 8 jaar.
Het is ook belangrijk om te weten dat ouderschapsverlof kan worden aangevraagd voor meerdere kinderen tegelijk. Werknemers hoeven dus niet eerst het verlof voor één kind op te maken. Het verlof kan ook worden aangevraagd voor stiefkinderen, pleegkinderen, adoptiekinderen en aspirant-adoptiekinderen.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van de arbeidswetgeving in Nederland en is ook van toepassing in de sector banken. De CAO Banken regelt de regelingen, rechten en verplichtingen rond ouderschapsverlof. Werknemers hebben recht op ouderschapsverlof, dat maximaal 26 keer het aantal uren per week kan zijn dat de werknemer normaal gesproken werkt. De eerste 9 weken van ouderschapsverlof zijn betaald en worden via UWV uitgekeerd. Na deze 9 weken is ouderschapsverlof onbetaald, maar kan verder worden opgenomen tot het kind 8 jaar is.
Werkgevers hebben de verplichting om ouderschapsverlof te verlenen, tenzij er een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is. Werkgevers kunnen ook omwisseling van het verlof vragen, bijvoorbeeld door het verlof te spreiden over meerdere periodes of op een andere manier te organiseren. In de CAO Banken kan het ook voorkomen dat de werkgever de uitkering van ouderschapsverlof aanvult.
Het is belangrijk voor zowel werknemers als werkgevers om te weten hoe ouderschapsverlof werkt en welke regelingen van toepassing zijn. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt eventuele onenigheid. Ouderschapsverlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om tijd te investeren in de opvoeding van hun kind, zonder direct hun werkzaamheden te hoeven staken. Het is daarom belangrijk om te weten hoe ouderschapsverlof kan worden aangevraagd, hoeveel uren of weken er maximaal verlof is, en of het verlof betaald of onbetaald is.