Ouderschapsverlof biedt ouders de mogelijkheid om tijdelijk minder te werken om meer tijd met hun kind door te brengen. Sinds 2022 is een deel van ouderschapsverlof ook betaald, wat betekent dat ouders een uitkering ontvangen van het UWV. In sommige gevallen kan deze uitkering zelfs 100% van het inkomen bedragen, afhankelijk van de arbeidsovereenkomst of cao. In dit artikel worden de regels rond betaald ouderschapsverlof, inclusief het 100% doorbetaalde deel, besproken, op basis van de meest recente informatie.
Wat is ouderschapsverlof en hoe werkt het?
Ouderschapsverlof is een wettelijk recht waarmee ouders tijdelijk minder kunnen werken om zich met hun kind bezig te houden. Het verlof is beschikbaar voor beide ouders en kan worden opgenomen tot de achtste verjaardag van het kind. Per kind heeft een ouder recht op in totaal 26 keer het aantal werkuren dat normaal per week wordt gewerkt. Dit betekent dat een voltijdwerker, die 40 uur per week werkt, maximaal 1.040 uren ouderschapsverlof kan opnemen.
Het ouderschapsverlof geldt niet alleen voor biologische kinderen, maar ook voor adoptiekinderen, pleegkinderen en stiefkinderen. Voor elk van deze situaties is het recht op ouderschapsverlof hetzelfde. Het verlof kan worden verdeeld of door beide ouders worden opgenomen, afhankelijk van de omstandigheden.
Sinds 2022 is een deel van ouderschapsverlof betaald. Ouders kunnen tot 9 weken betaald ouderschapsverlof opnemen in het eerste levensjaar van hun kind. Voor deze periode ontvangen ouders een uitkering via het UWV. Dit is bedoeld om de financiële druk te verlichten tijdens de intensieve eerste maanden na de geboorte van een kind.
De overige weken ouderschapsverlof zijn onbetaald. Tijdens het onbetaalde deel krijgt de ouder geen uitkering, en wordt er geen vakantiegeld opgebouwd, tenzij anders is afgesproken in de cao of arbeidsovereenkomst. Na afloop van het ouderschapsverlof keert de ouder terug naar zijn of haar oorspronkelijke aantal werkuren. Het contract loopt namelijk tijdens het verlof gewoon door.
Wat is betaald ouderschapsverlof?
Sinds 2 augustus 2022 is betaald ouderschapsverlof beschikbaar voor in loondienst werkzame ouders. Ouders hebben recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof, waartijd ze een uitkering ontvangen van het UWV. De uitkering is bedoeld om ouders te ondersteunen in de eerste, vaak intensieve periode met een jong kind. Het maakt het mogelijk om tijdelijk minder te werken zonder dat er een volledige terugval in inkomen is.
De voorwaarden om recht te hebben op betaald ouderschapsverlof zijn als volgt:
- De ouder moet in loondienst werken.
- Het kind moet jonger zijn dan 1 jaar op het moment van opname van het verlof.
- De ouder mag nog niet alle ouderschapsverlofuren hebben opgenomen.
Tijdens de 9 weken betaald ouderschapsverlof ontvangt de ouder een uitkering van 70% van zijn of haar dagloon. Deze uitkering is begrensd tot maximaal 70% van het wettelijk maximumdagloon. In sommige gevallen kan de uitkering zelfs 100% van het inkomen bedragen, afhankelijk van de arbeidsovereenkomst of cao.
Sommige werkgevers vullen het UWV-bedrag aan tot 100% van het maandinkomen. Deze aanvullende uitkering wordt meestal vastgelegd in de cao of in het personeelsreglement. Ouders kunnen dit navragen bij hun werkgever of in hun cao om te zien of er een aanvullende uitkering is.
Belangrijk is dat de 9 weken betaald ouderschapsverlof moet worden opgenomen voordat het kind 1 jaar oud is. Mocht dit niet gebeuren, dan vervalt het recht op de uitkering.
Wat is het verschil tussen betaald en onbetaald ouderschapsverlof?
Het verschil tussen betaald en onbetaald ouderschapsverlof ligt in de uitkering die ouders ontvangen. Tijdens betaald ouderschapsverlof ontvangt de ouder een uitkering via het UWV, terwijl tijdens onbetaald ouderschapsverlof geen uitkering wordt uitbetaald.
De uitkering voor betaald ouderschapsverlof is 70% van het dagloon, begrensd tot 70% van het wettelijk maximumdagloon. Deze uitkering kan in sommige gevallen aangevuld worden tot 100%, afhankelijk van de cao of arbeidsovereenkomst.
Tijdens het onbetaalde deel van ouderschapsverlof ontvangt de ouder geen uitkering, en wordt er geen vakantiegeld opgebouwd, tenzij anders is afgesproken in de cao of arbeidsovereenkomst. De ouder blijft wel lid van de ziektekostenverzekering en kan eventueel pensioenopbouw genieten, afhankelijk van de regeling.
Het is mogelijk om het betaalde deel van ouderschapsverlof te combineren met het onbetaalde deel. Dit betekent dat ouders eerst 9 weken betaald ouderschapsverlof kunnen opnemen, gevolgd door het onbetaalde deel van 17 weken. Na afloop van deze 26 weken kan het ouderschapsverlof worden afgesloten of verder worden verlengd tot de achtste verjaardag van het kind.
Hoeveel betaald ouderschapsverlof kun je opnemen?
Ouders kunnen maximaal 9 weken betaald ouderschapsverlof opnemen in het eerste levensjaar van hun kind. De uitkering voor deze periode is 70% van het dagloon, begrensd tot 70% van het wettelijk maximumdagloon. In sommige gevallen kan deze uitkering aangevuld worden tot 100% van het inkomen, afhankelijk van de cao of arbeidsovereenkomst.
Het betaald ouderschapsverlof moet worden opgenomen voordat het kind 1 jaar oud is. Mocht dit niet gebeuren, dan vervalt het recht op de uitkering. Het is daarom belangrijk om de planning van ouderschapsverlof zorgvuldig te maken, zodat zowel het betaalde als het onbetaalde deel effectief kan worden ingezet.
Het aantal werkuren dat tijdens het betaald ouderschapsverlof kan worden opgenomen, is afhankelijk van het aantal werkuren dat normaal per week wordt gewerkt. Een ouder die bijvoorbeeld 32 uur per week werkt, moet minimaal 32 uur verlof opnemen en mag maximaal 9 x 32 uur opnemen, dus 288 uur. Dit betekent dat het betaald ouderschapsverlof kan worden opgenomen in de vorm van 32 uur per week gedurende 9 weken, of in een andere vorm, mits het totaal aantal uren niet overschreden wordt.
Hoe wordt de uitkering voor betaald ouderschapsverlof berekend?
De uitkering voor betaald ouderschapsverlof is berekend op basis van 70% van het dagloon. Het dagloon is het bedrag dat de ouder per dag verdient, gedeeld door het aantal werkuren per week. De uitkering is begrensd tot 70% van het wettelijk maximumdagloon, wat betekent dat de uitkering niet hoger kan zijn dan het maximumbedrag dat is vastgesteld door het ministerie van SZW.
Het wettelijk maximumdagloon wordt tweemaal per jaar vastgesteld en kan variëren per jaar. Voor 2025 is het maximumdagloon bijvoorbeeld hoger dan in 2024, wat betekent dat de uitkering voor betaald ouderschapsverlof in 2025 iets hoger kan zijn dan in 2024.
Sommige werkgevers vullen het UWV-bedrag aan tot 100% van het maandinkomen. Deze aanvullende uitkering wordt meestal vastgelegd in de cao of in het personeelsreglement. Ouders kunnen dit navragen bij hun werkgever of in hun cao om te zien of er een aanvullende uitkering is.
Het is belangrijk om te weten dat de uitkering voor betaald ouderschapsverlof netto of bruto kan worden uitbetaald, afhankelijk van de regeling. Voor ouders in loondienst wordt de uitkering standaard achteraf uitbetaald aan de werkgever, nadat het verlof van de werknemer is afgelopen. Dit betekent dat de werkgever het bedrag aan het UWV terugbetaalt, en niet dat het bedrag direct aan de ouder wordt uitgekeerd.
Wat is het forfaitaire bedrag voor ouderschapsverlof?
Ouderschapsverlof is onderworpen aan een forfaitaire bedrijfsvoorheffing, die 10,13% bedraagt voor een volledige onderbreking van de arbeidsprestaties en 17,15% voor een gedeeltelijke onderbreking. Deze voorheffing is bedoeld om de administratieve lasten voor het UWV en de werkgever te verlichten.
De onderbrekingsuitkering voor ouderschapsverlof is voor voltijdse werknemers die voltijds thuisblijven, 914,67 euro netto per maand. Wie halftijds blijft werken, ontvangt 421,61 euro netto bovenop zijn of haar loon. Wie vier vijfde aan de slag blijft, ontvangt 143,04 euro netto per maand.
Het is belangrijk om te weten dat de forfaitaire bedrijfsvoorheffing niet van toepassing is op het betaald ouderschapsverlof. De uitkering voor betaald ouderschapsverlof is direct uitbetaald via het UWV en is onderworpen aan andere regels.
Wat zijn de voorwaarden voor 100% doorbetaald ouderschapsverlof?
In sommige gevallen kan ouderschapsverlof 100% doorbetaald worden, wat betekent dat de ouder het volledige inkomen ontvangt tijdens het verlof. Deze aanvullende uitkering wordt meestal vastgelegd in de cao of in het personeelsreglement van de werkgever.
De voorwaarden voor 100% doorbetaald ouderschapsverlof zijn afhankelijk van de regeling die geldt voor de werkgever. In de nieuwe cao-regeling voor betaald ouderschapsverlof (Sociaal Werk) wordt het salaris 100% doorbetaald tijdens het wettelijk betaald ouderschapsverlof. Bij dit salaris behoren ook alle behorende arbeidsvoorwaarden, verlof- en pensioenopbouw. Dat betekent dat de medewerker tijdens het betaald ouderschapsverlof ook het loopbaanbudget en IKB opbouwt.
De nieuwe cao-regeling is vanaf 1 april 2025 van toepassing. Voor deze regeling zijn de volgende looncomponenten actief uitgeleverd. Let op: De berekenen parameter staat standaard op 'Nee' om niet de lopende medewerkers met de oude (overgangs)regeling te raken. Zet of vanaf 1 april de parameter op een hoger niveau op 'Ja', en bij de medewerkers die onder de overgangsregeling vallen op 'Nee'. Of begin eerst met waarde 'Ja' op medewerkersniveau voor de nieuwe aanvragen vanaf 1 april.
Aanvullend is het belangrijk om de instelling van 'Vermindering uren pensioen ivm betaald ouderschapsverlof' te controleren. Door de pensioenopbouw doorloopt tijdens deze nieuwe regeling. Standaard staat de parameter op 'Nee'.
Wat zijn de nadelen van onbetaald ouderschapsverlof?
Hoewel ouderschapsverlof een waardevolle mogelijkheid biedt om meer tijd met het kind door te brengen, zijn er ook nadelen aan het onbetaalde deel. Tijdens het onbetaalde deel ontvangt de ouder geen uitkering, wat betekent dat het inkomen afneemt. Dit kan de financiële druk op het gezin verhogen, vooral als er geen andere bronnen van inkomen zijn.
Een ander nadeel is dat er tijdens het onbetaalde deel geen vakantiegeld opgebouwd wordt, tenzij anders is afgesproken in de cao of arbeidsovereenkomst. Dit betekent dat de ouder geen vakantiegeld ontvangt voor de uren die zijn opgenomen als ouderschapsverlof.
Tijdens het onbetaalde deel is er ook geen pensioenopbouw voor de uren die zijn opgenomen als ouderschapsverlof. Dit betekent dat de pensioenopbouw lager is dan normaal, wat op lange termijn kan leiden tot een lager pensioen.
Het is belangrijk om deze nadelen te overwegen bij het planning van ouderschapsverlof. In sommige gevallen kan het beter zijn om het betaalde deel van ouderschapsverlof eerst op te nemen, zodat het inkomen niet te veel afneemt.
Hoe wordt ouderschapsverlof berekend op een loonstrook?
De berekening van ouderschapsverlof op een loonstrook is afhankelijk van het aantal werkuren dat wordt opgenomen als ouderschapsverlof. De berekening van het aantal uren per maand in de salarisverwerking is als volgt:
Uren/week (on)betaald ouderschapsverlof / (Uren per week volgens werkweek CAO * Gewogen parttime percentage / 100) * Contracturen.
Deze formule helpt om het aantal uren ouderschapsverlof te berekenen dat in de loonstrook wordt verwerkt. Het aantal uren ouderschapsverlof wordt vervolgens ingevuld in de loonstrook, samen met de andere looncomponenten.
Het is belangrijk om te weten dat de berekening van ouderschapsverlof op een loonstrook kan variëren per werkgever. Ouders kunnen deze berekening navragen bij hun werkgever of in hun cao om te zien hoe ouderschapsverlof precies wordt verwerkt in de loonstrook.
Wat zijn de regels rond aanvragen van ouderschapsverlof?
Aanvragen van ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van het proces. Ouders moeten hun verlof op tijd aanvragen bij hun werkgever, zodat de administratie op tijd kan worden afgerond. De regels rond aanvragen van ouderschapsverlof zijn afhankelijk van de cao of arbeidsovereenkomst.
In de meeste gevallen is het noodzakelijk om ouderschapsverlof minstens 6 weken van tevoren aan te vragen. Dit geeft de werkgever voldoende tijd om de administratie af te ronden en eventuele aanvullende regelingen te treffen. Ouders kunnen ouderschapsverlof aanvragen via hun werkgever of via het UWV.
Het is belangrijk om te weten dat ouderschapsverlof niet automatisch wordt toegestaan. De werkgever kan ouderschapsverlof weigeren in bepaalde gevallen, zoals wanneer er sprake is van een personeelsprobleem of wanneer er andere verlofregelingen van toepassing zijn. Ouders kunnen ouderschapsverlof echter meestal opnemen als ze voldoen aan de voorwaarden.
Wat zijn de regels rond inkomen en verlof bij wisseling van baan?
Ouderschapsverlof kan ook worden opgenomen bij wisseling van baan. In dit geval gelden er bepaalde regels rond inkomen en verlof. Ouders kunnen oudersschapsverlof opnemen bij hun nieuwe werkgever, zolang ze voldoen aan de voorwaarden.
Het inkomen tijdens ouderschapsverlof is afhankelijk van de cao of arbeidsovereenkomst van de nieuwe werkgever. In sommige gevallen kan ouderschapsverlof 100% doorbetaald worden, afhankelijk van de regeling. Ouders kunnen ouderschapsverlof opnemen bij hun nieuwe werkgever, zolang ze voldoen aan de voorwaarden.
Het is belangrijk om te weten dat ouderschapsverlof niet automatisch wordt doorgegeven bij wisseling van baan. Ouders moeten ouderschapsverlof opnieuw aanvragen bij hun nieuwe werkgever, zodat de administratie op tijd kan worden afgerond.
Conclusie
Ouderschapsverlof is een waardevolle mogelijkheid voor ouders om tijdelijk minder te werken om meer tijd met hun kind door te brengen. Sinds 2022 is een deel van ouderschapsverlof betaald, wat betekent dat ouders een uitkering ontvangen van het UWV. In sommige gevallen kan deze uitkering zelfs 100% van het inkomen bedragen, afhankelijk van de cao of arbeidsovereenkomst.
Het betaald ouderschapsverlof is bedoeld om ouders te ondersteunen in de eerste, vaak intensieve periode met een jong kind. Het maakt het mogelijk om tijdelijk minder te werken zonder dat er een volledige terugval in inkomen is. Het is belangrijk om te weten dat het betaald ouderschapsverlof moet worden opgenomen voordat het kind 1 jaar oud is. Mocht dit niet gebeuren, dan vervalt het recht op de uitkering.
Het is belangrijk om de regels rond ouderschapsverlof goed te begrijpen, zodat ouders de regeling effectief kunnen inzetten. Ouders kunnen ouderschapsverlof aanvragen via hun werkgever of via het UWV. Het is ook belangrijk om te weten dat ouderschapsverlof kan worden opgenomen bij wisseling van baan, zolang ouders voldoen aan de voorwaarden.